________________
१६४
श्रीहरि प्रसूरिकृतान्यष्टकानि ।
टीकानो जावार्थ- जे मद घडावे ते " मद्य" कहेवाय; ते मद्य " प्रमादांग” केतां जीवना अशुभ परिणामनुं कारण बे; श्रथवा मदिरा, विषय, कषाय, निद्रा, छाने विकथारूप पांच प्रकारना प्रमादमांदेला प्रमादनुं एक अंग बे; तथा शुभ चित्तने नाश करनारुं बे; तेम जलथी मिश्रित थपला पिष्ट श्रादिक अव्यमां उपजता जोवोना दोषवालुं बे; माटे एवी रीतना मद्यमां कर्मबंधरूप "दूषण नथी” एम जे कहेवुं ते धृष्टता जरेलुं बे. केमके, तेमां प्रत्यक्ष रीतेज घणां दूषणो देखाय बे. कयुं बे के, वैरूप्यं व्याधिपिंडः खजनपरिभवः कार्यकालातिपतो विद्वेषो ज्ञाननाशः स्मृतिमतिहरणं विप्रयोगश्चसद्भिः । पारुष्यं नीचसेवा कुलबलतनुता धर्मकामार्थहानिः कष्टं भोः षोडशैते निरुपचयकरा मद्यपानस्य दोषाः ॥ १ ॥
अर्थ- बेडोल आकृति, व्याधिनो समूह, स्वजननो पराजव, कार्यना वखतनो नाश, द्वेष, ज्ञाननो नाश, याददास्तीनो नाश, बुद्धिनो नाश, उत्तम माणसोनो वियोग, कठोरता, नीचनी सेवा, कुल ने बलनी हलकाइ, तथा धर्म, काम धनी हानी, एवी रीतना मद्यपानना शोल दोषो, अरे रे ! ! ! हलकाइ करावनारा J.
अथवा हजु ते केटलाक देखाडी यें ? तेने माटे हवे कहे बे. किं वेद बहुनोक्तेन, प्रत्यक्षेणैव दृश्यते ॥ दोषोऽस्य वर्तमानेऽपि, तथा मंडनलक्षणः ॥२॥ अर्थ- हीं वधारे कहेवाथी शुं ? वर्तमान कालमा पए, ते मद्यपाननुं संग्रामरूप दूषण प्रत्यक्षज मालुम पडे बे.
टी कानोजावार्थ- श्र मद्यपानना दूषणमाटे वधारे शुं कही - यें ? प्रत्यक्ष प्रमाणथी पण या मद्यपाननुं असमंजस बोलवारूप, तथा मारामारीरूप दूषण या वर्तमान कालमा पण घारिका नगरीना दाह श्रादिकथी दृष्टी आवे बे.
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org