________________
૩૦
શ્રી બૃહત્સંગ્રહણી સૂતમ્-ગાથા સહિત
छेवद्वेण उ गम्मइ, चउरो जा कप्प कीलियाईसु । दुदुकपबुड्डी, पढमेणं जावसिद्धीवि
च
॥
૨ ॥
છેવટ્ઠા સંઘયણવાળા વધુમાં વધુ ભુવનપતિથી લઈ ચેાથા માહેન્દ્ર દેવલાક સુધી ઉત્પન્ન થાય છે, કીલિકા સંઘયણવાળા લાંતક સુધી, અધનારાચસઘયણવાળા સહસ્રાર સુધી, નારાચ સઘયણુવાલા પ્રાણત સુધી, ઋષભનારાચસ ઘયણવાળા અચ્યુત સુધી તેમજ વઋષભનારાચસઘયણુવાલા સર્વોથ་સિદ્ધ(યાવત્ મેાક્ષ) સુધી જઇ શકે છે. (૧૬૨)
समचउरंसे नग्गो - ह साइ वामण य खुज्ज हुंडे य । जीवाण छ संठाणा, सव्वथ सुलक्खणं पढमं नाही उवरि बीअं, तइअमहो पिट्ठिज्यरउरवं । सिरगीवपाणिपाए, सुलक्खणं तं चरन्थं तु विवरीयं पंचम, सन्वस्थ अलक्खणं भवे छहं । गभयनरतिरिय छहा, सुरा समा हुंडया सेसा
जंति सुरा संखाउअ - गप्भयपज्जत्तमणुअतिरिएसु । पज्जते य वायर - भूदगपत्तेयगवणेसु
॥ ૬૧ ।।
સમચતુરસ્ત્ર, ન્યગ્રાધ, સાદિ, વામન, કુબ્જ અને હુડક એ છ સંસ્થાન જીવાને હાય છે. સર્વ રીતે જે સંસ્થાન લક્ષણવાળુ હોય તે સમચતુરસ કહેવાય, નાભિની ઉપરને ભાગ લક્ષણવાળા ડાય તે ન્યગ્રોધ, નાભિની નીચેના ભાગ લક્ષણવંત ડાય તે ત્રીજી' સાદિ. પીઠ-ઉદર-ઉર વર્જીને મસ્તક-ડાક હાથ-પગ લક્ષણવાળા હાય તે ચેથુ. વામન, શિર-ડાક વિગેરે લક્ષણુ હીન ઢાય અને પીઠ ઉત્તર વિગેરે સુલક્ષણા હેાય તે પાંચમુ કુન્જ, અને સર્વ અવયવ લક્ષણ રહિત હાય તે છઠ્ઠું હુંડક સસ્થાન જાણવુ, ગભČજ મનુષ્ય તથા ગ་જ તિય ચને છએ સંસ્થાન હાય, દેવેાને પ્રથમ સમચતુરસ્ર સંસ્થાન જ ાય અને બાકીના સવ' જીવાને હુંડક સંસ્થાન હેાય છે. (૧૬૩-૧૬૪–૧૬૫)
तत्थवि सणकुमार - भिई एगिदिए नो जंति । आणयपमुहा चविडं, मणुएसु चैव गच्छेति
।। ૧૬૨ ।।
Jain Education International
।। ૧૪ ।।
For Private & Personal Use Only
॥ ૨૬૭ ॥
સામાન્ય રીતે દેવા સખ્ય'ના આયુષ્યવાળા ગજ મનુષ્ય તેમજ ગજ તિય"ચમાં તેમજ પર્યાપ્તા ખદર પૃથ્વીકાય, અકાય અને વનસ્પતિકાયમાં ઉત્પન્ન થાય છે. તેમાં પણ સનત્કુમારથી લઇને ઉપરના દેવા એકેન્દ્રિયમાં
॥ ૩૬૬
www.jainelibrary.org