Page Text
________________
G३
दशवैकालिके वितीयाध्ययनम् । श्रमणः किंतु आजीविका दिलावेन प्रबजितः संक्लिष्टचित्तो व्यक्रियां कुर्वन्नप्य. श्रमण एव ॥१॥
(टीका ) व्याख्यातं घुमपुष्पिकाध्ययनमधुना श्रामण्यपूर्वकाख्यमारज्यते । अस्य चायमनिसंबन्धः। श्हानन्तराध्ययने धर्मप्रशंसोक्ता । सा चेहैव जिनशासन इति । इह तु तदन्युपगमे सति मा नूद निनवप्रव्रजितस्याधृतेः संमोह इत्यतो धृतिमता न. वितव्यमित्येतफुच्यते । उक्तं च “॥ जस्स घिई तस्स तवो, जस्स तवो तस्स सुग्गई सुलना ॥ जे अधिश्मंत पुरिसा, तवो वि खलु पुखहो तेसिं ॥” अनेना।नसंबन्धेनायातस्यास्याध्ययनस्य चत्वार्यनुयोगहाराणि पूर्ववन्नवरं नामवदध्ययन विषयत्वामुपक्रमादिधारकलापस्य व्याप्तिप्राधान्यतो नाम निष्पन्नं निदेपमनिधित्सुराह नियुक्तिकारः ॥ सामन्नपुवगस्स उ, निकेवो होश नामनिप्फन्नो ॥ सामन्नस्स चनको, तेरसगो पुवयस्स जवे ॥ १५७ ॥ व्याख्या ॥ श्राम्यतीति श्रमणः । श्राम्यति तपस्यति । तनावः श्रामण्यं तस्य पूर्वं कारणं श्रामण्यपूर्वं तदेव श्रामण्यपूर्वकमिति । संज्ञायां कन् । श्रामण्यकारणं च वृतिस्तन्मूलत्वात्तस्य । तत्प्रतिपादकं चेदमध्ययनमिति नावार्थः । अतः श्रामण्यपूर्वकस्य तु निदेपो नवति नामनिष्पन्नः । कोऽसावन्यस्याश्रुतत्वान्नामण्यपूर्वकमित्ययमेव । तुशब्दः सामान्यविशेषवन्नामविशेषणार्थः । श्रामण्यपूर्वकमिति सामान्यम्।श्रामण्यं पूर्व चेति विशेषः।तथा चाह।श्रामण्यस्य चतुककस्त्रयोदशकः पूर्वकस्य नवे निक्षेप इति गाथार्थः। निक्षेपमेव विवृणोति ॥ समणस्स उ निकेवो, चउकळ होश आणुपुवीए ॥ दवे सरीरजविलं, नावेण उ संज समणो ॥ १५७ ॥ व्याख्या ॥ श्रमणस्य तु। तुशब्दोऽन्येषां च मङ्गलादीनामिह तु श्रमणेनाधिकार इति विशेषणार्थः । निदेपश्चतुर्विधो नवत्यानुपूर्व्या नामादिक्रमेण । नामस्थापने पूर्ववत् । अव्यश्रमणो विधा । आगमतो नोआगमतश्च । आगमतो झातानुपयुक्तः । नोआगमतस्तु इशरीरजव्यशरीरतघ्यतिरिक्तोऽजिलापन्नेदेन घुमवदवसेयस्तं चानेनोपलक्ष्यति । दवे सरीरजवि त्ति । नावश्रमणोऽपि विविध एव । आगमतो ज्ञातोपयुक्तः। नोवागमतस्तु चारित्रपरिणामवान् यतिः। तथा चाह । जावतस्तु संयतः श्रमण इति गाथार्थः। अस्यैव स्वरूपमाह ॥ जह मम न पियं उकं, जाणिय एमेव सबजीवाणं ॥ न हण न हणावश् य, सममणई तेण सो समजो ॥ १५ए ॥ व्याख्या ॥ यथा मम न प्रियं पुःखं प्रतिकूलत्वाज्ज्ञात्वैवमेव सर्वजीवानां फुःखप्रतिकूलत्वम् न हन्ति स्वयं, न घातयत्यन्यैः । च शब्दाद् मन्तं च नानुमन्यते अन्यम् । इत्यनेन प्रकारेण समम् अणति तुल्यं गति --यतस्ते
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003659 |
| Book Title | Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Darbarilal Nyayatirth |
| Publisher | Manikchand Digambar Jain Granthamala Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 728 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 29 MB |