________________
६८२ राय धनपतसिंघ बढ़ाडुरका जैनागमसंग्रह, नाग तेतालीस (४३) -मा.
ह् । शयनं संस्तारकादि, श्रासनं पीठकादि, शय्या वसतिः, निषद्या स्वाध्यायादिनूमिः । तथा तेन प्रकारेण तत्काले अवस्थाया श्रौचित्येन नक्तं खएखाद्यादि, पानं च द्राक्षादि न प्रतिज्ञापयेत् ममत्वदोषात् । श्रथ सर्वत्र ममतादोषपरिहारमाह । ग्रामे शालिग्रामादौ कुले वा श्रावककुले, नगरे अयोध्यादौ देशे च मध्यदेशादौ ममेदमिति ममत्वावं स्नेहमोहं न कचिदुपकरणादिष्वपि कुर्यात् । कुतो न स्नेहं कुर्यात् । स्नेह मूलत्वाद्दुःखादीनामिति ॥ ८ ॥
( टीका. ) किंच ए पन्निवि त्ति सूत्रम् । अस्य व्याख्या । न प्रतिज्ञापयेन्मासाकिल्प परिसमा छन् भूयोऽप्यागतस्य ममैवैतानि दातव्यानीति न प्रतिज्ञां कार - येनृहस्थम् । किमाश्रित्येत्याह । शयनासने, शय्यां निषद्यां । तथा नक्तपानमिति । तत्र शयनं संस्तारका दि । श्रासनं पीठकादि । शय्या वसतिः । निषद्या स्वाध्यायादिभूमिः । तथा तेन प्रकारेण तत्कालावस्थौचित्येन नक्तपानं खएखाद्यकद्राक्षापानका दिन प्रतिज्ञापयेन्ममत्वदोषात् । सर्वत्रैतन्निषेधमाह । ग्रामे शालिग्रामादौ कुले वा श्रावककुलादौ नगरे साकेतादौ देशे वा मध्यदेशादौ, ममत्वजावं ममेदमिति स्नेहमोदं न कचिपकरणादिष्वपि कुर्यात्तन्मूलत्वाद्दुःखादीनामिति ॥ ८ ॥
गिदियो वेप्रावडियं न कुडा, अनिवाय णवंदपूर्ण वा ॥ संकिलिहिं समं वसिका, मुणी चरित्तस्स जन न दाणी ॥ ए ॥
( यवचूरिः ) उपदेशाधिकार एवैतदाह । गृहिणो वैयावृत्त्यं न कुर्यात् । श्रजवादनं वाचिकनमस्काररूपं, वन्दनं कायप्रणामरूपं, पूजनं च वस्त्रादिनिः । असं क्लिष्ट - दिवैयावृत्त्यादिकरणसंक्लेशरहितैः साधुनिः समं वसेत् । चारित्रस्य मूलगुणादिलक्षएस्य यतो येज्यः साधुज्यः सकाशान्न हानिः । अनागतकाल विषयं चेदं सूत्रम् । प्रणयनकाले संविष्टसाध्वजावात् ॥ ५ ॥
(अर्थ) उपदेशना अधिकारमांज कहे बे. गिहिणो इत्यादि सूत्र ( गिहिणो ho ) गृहिणः एटले गृहस्थना ( वेश्यावडियां के० ) वैयावृत्त्यं एटले जेथी गृहस्थ उपर उपकार थाय एवा कांइ पण तेना कामकाज प्रत्ये ( न कुजा के० ) न कुर्यात् एटले न करे. (वा० ) अथवा ( अनिवायणवंदपूयणं के० ) अभिवादनवन्दनपूजन एटले अभिवादन ते वाणीवडे नमस्कार शब्द उच्चारवो, वंदन ते कायावडे नमकुं पूजन ते वस्त्रादिकवडे सत्कार करवो ते प्रत्ये न करे. ( जर्ज के० ) यतः एटले जेना समागममा रहेवाथी ( चरित्तस्स के० ) चारित्रस्य एटले मूलगुण प्रमुख चारि -
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org