________________
६६६ राय धनपतसिंघ बदाउरका जैनागमसंग्रद, नाग तेतालीस-(४३)-मा. (मणोऽहं के० ) मनोःखं एटले चारित्रने विषे अरति उत्पन्न थवाथी मनमां थनारं फुःख ( किं के ) किं एटले केटबुं बे ? अर्थात् कांज नथी ॥ १५ ॥
(दीपिका.) यस्मादेवं तस्माउत्पन्नःखोऽपि एतदनुचिन्त्य नोत्प्रव्रजेदित्याह । एतचिन्तनेन साधुना नोत्प्रव्रजितव्यम्। एतत्किमित्याह । अस्य तावदित्यात्मनिर्देशे। थात्मनो नारकस्य जन्तोर्नरकप्राप्तस्य पढ्योपमं सागरोपमं च दीयते । यथाकर्मप्रत्ययं पूर्ण लवति । किमङ्ग पुनर्ममेदं संयमारतिनिष्पन्नं मनोफुःखं तथाविधप्रब. सक्वेशवृत्तिर हितमेतत् दीयत एव । किनूतस्य अस्य जन्तोः। सुःखोपनीतस्य सामीप्येन प्राप्तपुःखक्वेशवृत्तेः एकान्तक्लेशचेष्टितस्य ॥ १५ ॥
(टीका.) यस्मादेवं तस्माउत्पन्नपुःखोऽप्येतदनुचिन्त्य नोत्प्रव्रजेदित्याह। श्मस्स त्ति सूत्रम् । अस्य व्याख्या। अस्य तावदित्यात्मन एव निर्देशः। नारकस्य जन्तो रकमनुप्राप्तस्येत्यर्थः । पुःखोपनीतस्य सामीप्येन प्राप्तपुःखस्य क्लेशवृत्तरेकान्तक्लेशचेष्टितस्य सतो नरक एव पट्योपमं दीयते सागरोपमं च यथाकर्मप्रत्ययं । किमङ्ग पुनर्ममेदं संयमारतिनिष्पन्नं मनोःखं तथाविधक्वेशदोषरहितम् । एतत्वीयत एवैतच्चिन्तनेन नोत्प्रवजितव्यमिति सूत्रार्थः ॥ १५ ॥
न मे चिरं जुकमिणं नविस्सइ, असासया नोगपिवास जंतुणो॥ न चे सरीरेण इमेणविस्सइ, अविस्सई जीविअपळवेण मे ॥ १६॥ (श्रवचूरिः ) एतदेवाह । न मम चिरं प्रजूतकालं संयमारतिलक्षणं दुःखं नविष्यति । अशाश्वती प्रायो यौवनकालावस्थायिनी नोगपिपासा विषयतृमा जन्तोःप्राणिनः । न चेहरीरेणानेनापयास्यति वृद्धस्य सतोऽपयास्यति। तथापि किमाकुलत्वम् । यतोऽपयास्यति । जीवितपर्यायेण जीवितपरित्यागेन ॥ १६ ॥
(अर्थ.) उपर कहेबीज वात विस्तारथी कहे . न मे इत्यादि सूत्र. संयमने विषे अरति थएल साधु था रीते चिंतवे. (मे के०) मम एटले मारुं (श्मं के०) दं एटले श्रा (पुरकं के) पुःखं एटले पुःख जे ते (चिरं के) चिरं एटले घणा काल सुधी (न नविस्तर के०) न नविष्यति एटले रहेशे नहि. कारण के, (जंतुणो के०) जन्तोः एटले जीवनी (नोगपिवास के०) जोगपिपासा एटले विषय जोगववानी श्छा ( असासया के ) अशाश्वता एटले चिरकाल न रहेनारी अर्थात् यौवनदशा होय त्यासुधी रहेनारी एवी . (चे के ) चेत् एटले जो कदाच विषयनी तृष्णा (श्मेण के०) अनेन एटले आ ( सरीरेण के०) शरीरेण एटले शरीर
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org