________________
दशवैकालिके दशमाध्ययनम् ।
६१
सलगावे नहि, ( न जलावए के० ) न ज्वालयति एटले बीजा पासे सलगावे नहि, तथा सलगावनारने अनुमोदे नहि. ( स के० ) सः एटले ते ( निरकू के० ) निक्कुः एटले साधु कदेवाय बे. ॥ २ ॥
( दीपिका . ) तथा साधुः पृथ्वीं सचेतनादिरूपां न खनति स्वयम् । नच खानयति परैः । एकग्रहणे तातीयानामपि ग्रहणात् खनन्तमन्यं नानुजानातीत्येवं सर्वत्र वेदितव्यम् । तथा यः साधुः सचित्तं पानीयं स्वयं न पिबति । नच पाययति परान् । तथा अग्निः षड्जीव निकायघातकः । किंवत् । यथा सुनिशितमुज्ज्वालितं शस्त्रं जीवघातकं जवेत् । ततस्तमग्निं यः स्वयं न ज्वालयति । परैर्न ज्वालयति । स भूतो निक्षुर्भवेत् । ननु षड्जीवनिकायादिष्वध्ययनेषु पूर्वोक्तेषु सर्वत्रायमेवार्थः कथितः । किमर्थं पुनरपि सनिक्कुनामाध्ययनेऽपि स एवार्थः प्ररूप्यते । पुनरुक्तिदोषप्रसंगो जायते । त्रोत्तरमाह । षड्जीव निकायपालनापर एव निकुरुच्यते नान्य इति ज्ञापनार्थं ततो न दोषः ॥ २ ॥
I
( टीका. ) तथा पुढवि त्ति सूत्रम् । अस्य व्याख्या । पृथिवीं सचेतनादिरूपां न खनति स्वयम् । न खानयति परैः । एकग्रहणेतत्तजातीयग्रहणमिति खनन्तमन्यं न समनुजानात्येवं सर्वत्र वेदितव्यम् । शीतोदकं सचित्तं पानीयं न पिबति स्वयम् । न पाययति परानिति । श्रग्निः षड्जीवघातकः । किंवदित्याह । शस्त्रं खड्गादि यथा सुनिशितमुज्ज्वालितं तद्वत् । तं न ज्वालयति स्वयम् । न ज्वालयति परैर्य श्वंभूतः स निकुः । श्राह । षड्जीवनिकायादिषु सर्वाध्ययनेष्वयमर्थोऽनिहितः । किमर्थं पुनरुक्त इत्युच्यते । तक्तार्थानुष्ठान पर एव निकुरिति ज्ञापनार्थम् । ततश्च न दोष इति सूत्रार्थः ॥२॥ अनिलेन वीएन वीयावए, दरियाणि न चिंदे न चिंदावए ॥ बासिया विवजयंतो, सच्चित्तं नादारए जे सनिक ॥ ३ ॥
( अवचूरि : ) अनिलेना निलहेतुना चेलकर्णादिना न वीजयत्यात्मादि स्वयम् । न वीजयति परैः । हरितानि न छिनत्ति स्वयं न बेदयति परैः । बीजानि व्रीह्यादीनि संघट्टना दिना वर्जयेत् । सचित्तं नाहारयति यः कदाचिदपुष्टालम्बने स निदुः ॥ ३ ॥
( अर्थ. ) तेम अनिल इत्यादि सूत्र. (जे के० ) यः एटले जे ( अनिलेश के० ) निलेन एटले पवन जेथी उत्पन्न याय एवा व्यजन ( पंखो ), वस्त्रनो बेडो इत्यादिवडे पोते पोताने ( न वीए के० ) न वीजयति एटले वीजावे नहि, ( न वीवएके०) न वीजयति एटले बीजा पासे पोताने वीजावे नहि, तथा वीजावनारने नु
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org