________________
३९४ राय धनपतसिंघ बढ़ाडुरका जैनागमसंग्रह, नाग तेतालीस (४३) -मा. नादिना । मनसा वाचा कायेन । त्रिविधेन करणयोगेन मनःप्रभृतिकरणा दिरूपेण संयताः सुसमाहिता उपयुक्ताः ॥ २७ ॥
( . ) हवे काय कहे बे. ( सुसमाहिया के० ) सुसमाहिताः एटले सुसमाधिवंत एवा ( संयता के० ) संयताः एटले साधु ( पुढविकायं के० ) पृथ्वीका -
एटले पृथ्वी कायने ( मासा के० ) मनसा एटले मने करी ( वयसा के० ) वाचा एटले वचने करी ने ( कायसा के० ) कायेन एटले कायाए करी ( तिविदेण ho ) त्रिविधेन एटले ऋण प्रकारना ( करणजोएणं के० ) करणयोगेन एटले करण कराव अनुमोदन वडे करीने ( न हिंसंति के० ) हणता नथी. ॥ २७ ॥
( दीपिका . ) एवं व्रष्टुं कथितम् । अथ कायषद्धं कथ्यते । तत्र पूर्वं पृथिवीकायमाश्रित्याह । संयताः साधवः पृथिवीकायं न हिंसन्ति लेखनादिप्रकारेण । केन । मनसा वाचा कायेन । उपलक्षणमेतदित्याह । त्रिविधेन करणयोगेन मनः प्रनृति जिः करणकारणानुमोदनारूपेण । किंभूताः संयताः । सुसमाहिता उद्युक्ताः ॥ २७ ॥
( टीका. ) उक्तं व्रतमधुना कायमुच्यते । तत्र पृथिवी कायमधित्याह । पुढवित सूत्रम् । पृथ्वीकार्य न हिंसन्त्यालेखनादिना प्रकारेण मनसा वाचा कायेन । उपलक्षणमेतदत एवाह । त्रिविधेन करणयोगेन मनःप्रभृति जिः । करणादिरूपेण । के न हिंसन्तीत्याह । संयताः साधवः सुसमाहिता युक्ता इति सूत्रार्थः ॥ २७ ॥ पुढविकार्यं विहिंसंतो, हिंसई न तयस्सिए ॥ तसे विविदे पाणे, चरकुसे
अचरकुसे ॥२८॥
( अवचूरिः ) व हिंसादोषमाह । पृथ्वीकायं हिंसन् हिनस्त्येव । तुरेवार्थे । तदाश्रितान् पृथ्व्याद्याश्रितान् त्रसान् विविधान् प्राणिनो द्वीन्द्रियादीन् वा स्थावरांश्च चाक्षुषान् चतुरिन्द्रियग्राह्यान् अग्राह्यांश्च ॥ २८ ॥
(अर्थ. ) ( पुढ विकार्य के० ) पृथ्वीकार्य एटले पृथ्वी कायने ( विहिंसंतो के ० ) विहिंसन् एटले विशेषे करी हणतो थको ( तय स्सिए के० ) तदाश्रितान् एटले ते पृथ्वीकायने याश्रयी रहेला एवा ( तसे के० ) त्रसान् एटले त्रस प्राणीउने (य के०) च एटले वली (विवि पा० ) विविधान् प्राणान एटले अनेक प्राणीउने तथा (चरकुसे ho ) चाक्षुषान् एटले चकुए देखाय एवा जीवने तथा ( अचरकुसे के० ) अचा कुषान् एटले चक्षुश्री नहि देखाय एवा जीवोने एटले सूक्ष्म अने बादर एवा जीवोने ( हिंस के० ) हिनस्ति एटले हो बे ॥ २८ ॥
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org