________________
दशवेकालिके तृतीयाध्ययनम् ।
१३१
विषयम् नाचरितम् १० तथा नालिका चेति द्यूतविशेषलक्षणा यत्र मानूत् कलयाऽन्यया पाशकपातनमिति नालिकया पात्यन्त इति । इयं च नाचरितम् १० बत्रस्य धारणमात्मानं परं वा प्रति अनर्थाय इति । गाढग्लानाद्यालम्बनं मुक्त्वानाचरितं प्राकृतशैल्यात्रानुखारलोपः श्रकारणकारलोपौ च द्रष्टव्यौ । तथा श्रुतिप्रामाण्यादिति २० ते गित चिकित्साया जावः चैकित्स्यं व्याधिप्रतिक्रियारूपम् नाचरितम् २१ उपानहौ पादयोरनाचरिते । पादयोरिति साभिप्रायकं नतु आपत्कल्पपरिहारार्थमुपग्रहधारणेन २२ समारंभश्च समारम्भणं ज्योतिषो वह्नेः २३ दोषाश्च अष्टापदादीनां सुगम एवेति ॥ ४ ॥
"
( टीका ) अष्टापदं द्यूतम् । अर्थपदं वा गृहस्थमधिकृत्य नीत्यादिविषयमनाचरितम् । तथा नालिका चेति द्यूतविशेषलक्षणा यत्र मानूत्कलयान्यथा पाशकपातन मिति नलिकया पात्यन्त इति । इयं चानाचरिता । अष्टापदेन सामान्यतो द्यूतग्रहणे सत्य जिनिवेश निबन्धनत्वेन नालिकायाः प्राधान्यख्यापनार्थं नेदत उपादानम् । अर्थपदमेवोक्तार्थं तदित्यन्ये निदधति । अस्मिन् पदे सकलद्यूतोपलक्षणार्थं नालिका - हणमष्टापदद्यूतविशेषपदे चोजयोरिति । तथा उत्रस्य च लोकप्रसिद्धस्य धारणमात्मानं परं वा प्रत्यनर्थायेत्यागाढग्लानाद्यालम्बनं मुक्वानाचरितम् । प्राकृतशैल्या चात्रानुखारलोपोऽकारनकारलोपौ च द्रष्टव्यौ तथाश्रुतिप्रामाण्यादिति । तथा तेगिछंति । चिकित्साया जावश्चैकित्स्यं व्याधिप्रतिक्रियारूपमनाचरितम् । तथोपानहौ पादयोनाचरिते । पादयोरिति साभिप्रायकम् । नत्वापत्कल्पपरिहारार्थम् उपग्रहधारणेन । तथा समारम्नश्च समारम्भणं च ज्योतिषोऽग्नेस्तदनाचरितमिति । दोषा अष्टापदादीनां कुला एवेति सूत्रार्थः ॥ ५ ॥
।
सिद्यायरपिंग च, संदीपलियंकर ||
गिदंतर निसिद्या य, गायस्सुवट्टणाणि य ॥ ५ ॥
( अवचूरिः ) शय्या वसतिस्तया तरति संसारमिति शय्यातरः २३ संदीपमञ्चकख (२४) गृहान्तरनिषद्या च द्वयोर्गृहयोरन्तरालोपवेशनम् । चात्पाटकादिग्रहः (२५) गात्रोद्वर्त्तनानि च मलापनयनरूपाणि । चादन्यसंस्कारग्रहः ॥ ५ ॥
(अर्थ) सिद्यायरति । ( सिद्यायरपिंडं के० ) शय्यातरपिंडः, शय्या एटले नियाद करवानुं स्थानक ते साधुने पीने जे पोताना कर्मने हलवा करे बे, तेशयातर कहीयें, अने ते शय्यातरना घरनो जे पिंक एटले आहार ते चोवीशमं श
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org