Page Text
________________
१२० राय धनपतसिंघ बदाउरका जैनागमसंग्रह भाग तेतालीस-(४३)-मा. पातेन शूरं नेदेन योजयेत् ॥ नीचमत्पप्रदानेन समं तुल्यपराक्रमैः ॥१॥” इत्युक्तः कथागाथाया नावार्थः। उक्तार्थकथा सांप्रतं कामकथामाह ॥ रूवं वर्ड वेसो, दरकत्तं सिस्कियं च विसएसु ॥ दिहं सुयमणुनूयं, च संथवो चेव कामकहा ॥ १७ ॥ ॥ व्याख्या ॥ रूपं सुन्दरं वयश्चोदयं वेष उज्ज्वलः। दाक्षिण्यं मार्दवम् । शिक्षितं विषयेषु शिदा च कलासु । दृष्टमनुतदर्शनमाश्रित्य । श्रुतं चानुनूतं च संस्तवश्च परिचयश्चेति कामकथा । रूपे च वसुदेवादय उदाहरणम् ।वयसि सर्व एव प्रायः कमनीयो नवति लावण्यात् । उक्तं च॥यौवनमुदग्रकाले, विदधाति विरूपकेषु लावण्यम् । दर्शयति पाकसमये, निम्बफलस्यापि माधुर्यम् । इति । वेष उज्ज्वलः कामाङ्गम् ।यं कंचन उज्ज्वलवेषं पुरुषं दृष्ट्वा स्त्री कामयते इति वचनात्। एवं दाक्षिण्यमपि। “पञ्चालःस्त्रीषु मार्दवम्" इति वचनात् । शिदा च कलासु कामाङ्गं वैदग्ध्यात् । उक्तं च ॥ “कलानां ग्रहणादेव सौनाग्यमुपजायाते ॥ देशकालौ त्वपेक्ष्यासां, प्रयोगः संजवेन्न वा ॥” अन्ये त्वत्राचलमूलदेवौ देवदत्तां प्रतीत्येकुयाचनायां प्रजूतासंस्कृतस्तोकसंस्कृतप्रदानद्वारेणोदाहरणमनिदधति । दृष्टमधिकृत्य कामकथा यथा । नारदेन रुक्मिणीरूपं दृष्ट्वा वासुदेवे कृता । श्रुतं त्वधिकृत्य यथा पद्मनानेन राझा नारदादौपदीरूपमाकर्ण्य पूर्वसंस्तुतदेवेन्यः कथिता । अनुन्नूतं चाधिकृत्य कामकथा यथा तरङ्गवत्या निजानुन्नवकथने । संस्तवश्च कामकथापरिचयः कारणानीति कामसूत्रपागत् । अन्ये त्वनिदधति । सदसणार्ड पेम्म, पेमाज रई रश्य विस्संनो ॥ विस्संना पणजे, पंचविहं वहुए पेम्मं ॥ इति गाथार्थः। उक्ता कामकथा। धर्मकथामाह ॥ धम्मकहा बोहवा, चनविहा धीरपुरिसपन्नत्ता ॥ अकेवणि विकेवणि, संवेगे चेव निवेए ॥ १ ॥ व्याख्या ॥ धर्मविषया कथा धर्मकथा । असौ बोव्या चतुर्विधा धीरपुरुषप्रज्ञप्ता । तीर्थकरगणधरप्ररूपितेत्यर्थः । चातुर्विध्यमेवाह । आदेपणी विदेपणी संवेगश्चैव निर्वेद इति । सूचनात्सूत्रमिति न्यायात्संवेजनी निर्वेदनी चैवेत्युपन्यासगाथादरार्थः । नावार्थ त्वाह ॥ आयारे ववहारे, पन्नत्ती चेव दिहिवाए य ॥ एसा चनविहा खलु, कहा उ अकेवणी होश् ॥ २० ॥ व्याख्या ॥ आचारो लोचास्नानादिः । व्यवहारः कथंचिदापन्नदोषव्यपोहाय प्रायश्चित्तलक्षणः। प्रज्ञप्तिश्चैव संशयापन्नस्य मधुरवचनैः प्रज्ञापना। दृष्टिवादश्च श्रोत्रपेक्ष्या सूक्ष्मजीवादिनावकथनम् । अन्ये त्वनिदधत्याचारादयो ग्रन्था एव परिगृह्यन्ते आचाराद्य निधानादिति । एषानन्तरोदिता चतुर्धा । खलुशब्दो विशेषणार्थः। श्रोत्रपेक्ष्याचारा दिनेदानाश्रित्यानेकप्रकारेति।कथा त्वादेपणी नवति । तुरेवकारार्थः। कथैव प्रज्ञापकेनोच्यमाना नान्येन । श्रादिप्यन्ते मोहात्तत्त्वं प्रत्यनया नव्यप्राणिन
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003659 |
| Book Title | Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Darbarilal Nyayatirth |
| Publisher | Manikchand Digambar Jain Granthamala Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 728 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 29 MB |