Page Text
________________
११७
दशवैकालिके तृतीयाध्ययनम् । मङ्गलमुत्कृष्टः अहिंसापर्वतमस्तक इत्यादि । दोषश्चात्र व्यञ्जननेदेऽर्थनेदस्तख्नेदे कियाया नेदस्तानेदे मोदानावस्तदनावे च निरर्थिका दीदेति । उदाहरणं चात्राधी-. यताम् कुमार इति सर्वत्र योजनीयम् । कुणत्वादनुयोगहारेषु चोक्तत्वान्नेह दर्शितमिति । अष्टविधोऽष्टप्रकारः कालादिनेदहारेण ज्ञानाचारो ज्ञानासेवनाप्रकार इति गाथार्थः । उक्तो ज्ञानाचारः सांप्रतं चारित्राचारमाह ॥ पणिहाणजोगजुत्तो, पंचहिं समिहिं तिहि य गुत्तीहिं ॥ एस चरित्तायारो, अहविहो होइ नायवो ॥११॥ व्याख्या ॥ प्रणिधानं चेतःस्वास्थ्यं तत्प्रधाना योगा व्यापारास्तैर्युक्तः समन्वितः प्रणिधानयोगयुक्तः । अयं चौघतोऽविरतसम्यगृष्टिरपि नवत्यत आह । पञ्चनिः समितिनिस्तिस्मृनिश्च गुप्तिनिर्यः प्रणिधानयोगयुक्तः। एतद्योगयुक्त एतद्योगवानेव । अथवा पञ्चसु समितिषु तिसृषु गुप्तिष्वस्मिन्विषये एता आश्रित्य प्रणिधानयोगयुक्तो य एष चारित्राचारः । श्राचाराचारवतोः कथंचिदव्यतिरेकादष्टविधो नवति ज्ञातव्यः समितिगुप्तिन्नेदात् । समितिगुप्तिरूपं च शुनप्रवीचाराप्रवीचाररूपं यथा प्रतिक्रमणे इति गाथार्थः। उक्तश्चारित्राचारः सांप्रतं तपाचारमाह । बारसविहंमि वि तवे, सप्रिंतरवा हिरे कुसल दिहे ॥ अगिलाइ अणाजीवी नायबो सो तवायारो ॥ १९ ॥ दारं ॥ व्याख्या ॥ हादशविधेऽपि तपसि प्रथमाध्ययनोक्तखरूपे सान्यन्तरवाह्येऽनशनादिप्रायश्चित्ता दिलदणे कुशलदृष्टे तीर्थकरोपलब्धे अग्लान्या न राजवेष्टिकट्पेन यथाशक्ति वा अनाजीविको निःस्पृहः फलान्तरमधिकृत्य यो ज्ञातव्योऽसौ तपथाचारः। आचारतछतोरनेदादिति गाथार्थः। उक्तस्तपत्राचारः । अधुना वीर्याचारमाह ॥ अणिमूहियवल विरियो, परिक्कम जो जहुत्तमाउत्तो ॥ जुंजश् अ जहाथामं, नायवो वीरियायारो ॥ १३ ॥ दारं ॥ व्याख्या ॥ अनिगूहितबलवीर्यः अनिद्भुतबाह्यान्यन्तरसामर्थ्यः सन् पराक्रमते चेष्टते यो यथोक्तं षट्त्रिंशद्वदणमाचारमाश्रित्येति वाक्यशेषः । षत्रिंशधित्वं चाचारस्य दर्शनशानचारित्राणामष्टविधत्वात्तपत्राचारस्य च द्वादश विधत्वाच्चेति । उपयुक्त श्त्यनन्यचित्तः पराक्रमते ग्रहणकाले तत ऊर्ध्वं युनक्ति च योजयति च प्रवर्तयति च यथोक्तं षत्रिंशदणमाचार मिति सामर्थ्याजम्यते यथास्थानं यथासामर्थ्य यो ज्ञातव्योऽसौ वीर्याचारः।श्राचाराचारवतोः कथंचिदव्यतिरेकादिति गाथार्थः।अनिहितोवी र्याचारः।तदनिधानाचाचार इति।सांप्रतं कथामाह॥अबकहा कामकहा, धम्मकहाचे वमीसिया य कहा॥ एत्तो एकेका वि य, णेगविहा होश नायवा॥१ए॥ दारं॥व्याख्या। अर्थकथेति विद्यादिरर्थस्तत्प्रधाना कथार्थकथा। एवं कामकथा धर्मकथा चैव मिश्रा च कथा । अत आसां कथानां चैकैकापि च कथा अनेकविधा जवति ज्ञातव्येत्युपन्य
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003659 |
| Book Title | Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Darbarilal Nyayatirth |
| Publisher | Manikchand Digambar Jain Granthamala Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 728 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 29 MB |