________________
५ श
द्वितीये सूत्रकृतांगे द्वितीय श्रुतस्कंधे प्रथमाध्ययनं.
याकतुल समान सुंहालो फरशबे ( गुरुए तिवा के०) लोहवत् नारी फरशळे ( लहुए ति ar ho) तुलवत् हलवो फरशळे (सिएतिवा के० ) शीतल फरशळे ( उसि ऐति वा के० ) म फरशळे ( निदेतिवा के० ) चीको फरशबे ( झुरके तिवा के ० ) लुखो फरश एटला फरश मांथी यात्मानो कयो फरशबे ( एवं संतेय संविक्रमाणेजे सिं के० ) ए कारण माटे जे खात्माने तो विद्यमान कहे ( तंसुयरकायंनवति के ० ) तेनो पक्ष नजो स्वाख्यात जाणवो वली जे ( खन्नोजीवो के० ) अन्य जीव (अन्नंस रीरं के० ) ने शरीर पण अन्यले एम कहेते ( तम्हाके०) तस्मात् (तेलो एवंनवलनं ति के० ) ते एवातना अजाण पणाने लीधे नयी जाणता माटे ते नास्तिकले ॥ १५ ॥
|| दीपिका - तद्यथा । ऊर्ध्व पादतलादधश्च केशाग्रमस्तका त्तिर्यक्च त्वक्पर्यंतो जीवः । कोर्थः । यदेव शरीरं सएव जीवः । न शरीरादन्यः कश्चिदात्मास्ति । ययं कायएवात्मनः पर्यतोऽवस्थाविशेषः कृतः संपूर्णः शरीरोपलंने जीबएवोपलब्धइत्य र्थः । एषकायोयावजीवति तावडीवोपि जीवतीत्युच्यते । एषकायोयदा मृतस्तदा जीवोपमृतइति व्यपदिश्यते । यावचरीरमव्यंगं धरति तिष्ठति तावजीवोपि विनष्टे शरी रे जीवोपि न धरति विनष्टइत्यर्थः । तदेवं यावदेतबरीरमच्युतं तावदेव जीवस्य तजीवि तं नवति विनष्टे शरीरे तडूपोजीवोपि विनष्टइति कृत्वाऽऽदहनायासमंतादहनार्थ इम शानादौ नीयतेऽसौ तस्मिंश्च शरीरेऽग्निना ध्मापिते कपोतवर्णान्यस्त्रीनि केवलमुपलभ्यते न कश्चित्तदपरोजीवः । ते च तद्वांधवाजघन्यतोपिच चत्वारः । यासंदी मंचकः सपंचमो येषां संदीपंचमाः पुरुषास्तं कायमग्निना ध्मापयित्वा स्वं ग्रामं प्रत्यागचं ति । यदि पुन रात्मा कायान्निः स्यात्तदा निर्गवन् दृश्येत नच दृश्यते तस्मात्तीवस्तदेव शरीरमिति स्थितं । एवमुक्तनीत्याऽसौ जीवोऽसन्न विद्यमानोयेषामयं पदोयत्काये तिष्ठन् गढंश्व संवे द्यमानोऽननुभूयमानोजीवइति तेषां तत् स्वाख्यातं नवति । येषां पुनरन्योजीवोऽन्यवरीर मेनूतोऽप्रमाणक एवांगीकारस्तस्मात्ते मूढतया प्रवर्तमानाएवं वदयमाणं न विप्रतिवेदयं ति जानंति । यथा हे खायुष्मन् श्रयमात्मा शरीरान्निः स्वीक्रियमाणः किंपरिमाणः स्या दिति वाच्यं । किंदीर्घः किंन्हस्वइत्यादि संस्थानेषु किंपरिमंडलइत्यादि वर्णेषु किंकमइ त्यादि गंधयोः किं सुरनिगंधइत्यादि । रसेषु किं तिक्तइत्यादि स्पर्शेषु किंकर्कश इत्यादि । तदेवं संस्थानवर्णगंधरसस्पर्शानामनावादसन्न विद्यमानोऽसंवेद्यमानोपि येषां तत् स्वा ख्यातं नवति यथान्योजीवोन्यवरीरमिति पक्षस्तस्मात्पृथग विद्यमानत्वात् ते जीववादि नोनैवात्मानमुपलनंते ॥ १५ ॥
॥ टीका - तद्यथोर्ध्वमुपरि पादतलादधश्च केशाग्रमस्तका त्तिर्यक्कू च त्वक्पर्यंतोजीवः । एत
Jain Education International
For Private
Personal Use Only
www.jainelibrary.org