________________
भए तीये सूत्रकृतांगे प्रथम श्रुतस्कंधे त्रयोदशमध्ययनं. र्थः प्रयोजनं तेन यात्मानं व्युत्कर्षयेत् मदवंतं कुर्यात् तथा च सु संयमस्तमादायान्य तरेण ज्ञानादिना मदस्थानेन माद्यति ससर्वकमतं तत्त्वतोन वेत्तीति नावः ॥ ५ ॥ योजात्या ब्राह्मणः क्षत्रियजातीयोवा नग्रपुत्रः क्षत्रिय विशेषः (लेबत्ति) दत्रियवि शेषएव । एवं विशिष्टकुलोभूतः प्रव्रजितः परदत्तनोजी गुवाहारग्राही गोत्रे उच्चैर्गोत्रे उ त्पन्नोपि नैव स्तंनं गर्व यायात् । किंनूते गोत्रे मानब अनिमानास्पदे ॥ १० ॥
॥ टीका-किंचान्यत् । ( एगंतकूडेइत्यादि ) कूटवस्कूटं यथा कूटेन मृगादिवः पर वशः सन्नेकांतपुःखलाग्नवति । एवं जावकूटेन स्नेहमयेनैकांततोऽसौ संसारचकवालं प येति तत्र वा प्रकर्षण लीयते प्रतीयतेऽनेकप्रकारं संसारं बंन्रमीति । तुशब्दात्कामादिना वा मोहेन मोहितोबहुवेदने संसारे प्रलीयते । यश्चैवंनूतोऽसौ न विद्यते न कदाचन सं नवति । मुनीनामिदं मौनं तच तत्पदं च मौनपदं संयमस्तत्र मौनांवा पदे सर्वप्र गीतमार्गे नासौ विद्यते । सर्वमतमेव विशिनष्टि । गां वाचं त्रायतेऽर्थाविसंवादनतः पा लयतीति गोत्रं तस्मिन्समस्तागमाधारनूतइत्यर्थः । नचैर्गोत्रे वा वर्तमानस्तदनिमानय हयस्तोमौनीऽपदे न वर्तते । यश्च माननं पूजनं सत्कारस्तेनार्थः प्रयोजनं तेन माननार्थ न विविधमुत्कर्षयेदात्मानं योहि माननार्थेन लानपूजासत्कारादिना मदं कुर्यान्नासौ स वझपदे विद्यतइति पूर्वेण संबंधः । तथा वसुव्यं तच्चेह संयमस्तमादाय तथान्यतरेण ज्ञानादिना मदस्थानेन परमार्थमबुध्यमानोमाद्यति पठन्नपि सर्वशास्त्राणि तदर्थ वा गह नपि नासौ सर्वझमतं परमार्थतोजानातीति ॥ ७ ॥ सर्वेषां मदस्थानानामुत्पत्तेरारन्य जातिमदोबाह्यनिमित्तनिरपेदोयतोनवत्यतस्तमधिकृत्याह । (जेमाहणेइत्यादि ) योहि जात्या ब्राह्मणोनवति दत्रियोवा श्वाकुवंश्यादिकः । तदमेव दर्शयति । नयपुत्रः द त्रियविशेषजातीयः । तथा (लेवत्ति) त्रिय विशेषएव । तदेवमादिविशिष्टकुलोभूतोय थावस्थितसंसारस्वनाववेदितया यः प्रवजितस्त्यक्तराज्यादिगृहपाशबंधनः परैर्दत्तं नोक्तुं शीतमस्य परदत्तनोजी सम्यक्संयमानुष्ठायी गोत्रे उच्चैर्गोत्रे हरिवंशस्थानीये समुत्पन्नोपि नैव स्तंनं गर्वमुपयायादिति । किंजूते गोत्रे अनिमानब अनिमानास्पदे इति । एतक्तं नवति । विशिष्टजातीयतया सर्वलोकानिमान्योपि प्रव्रजितः सन् कृतशिरस्तुंडमुंडनोनिदा थै परगृहाण्यटन कथं हास्यास्पदं गर्व कुर्यात्रैवासौ मानं कुर्यादिति तात्पर्यार्थः ॥१०॥
न तस्स जाई व कुलं व ताणं, एमब विजा चरणं सुचिन्नं ॥णि कम्म से सेवश्गारिकम्म, ण से पारए दो विमोयणाए॥११॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org