________________
द्वितीये सूत्रकृतांगे प्रथम श्रुतस्कंधे प्रथमाध्ययनं .
नाऽयातस्याऽस्योद्देशकस्योपक्रमादीनि चत्वार्यनुयोग द्वाराल्य निधाय सूत्रानुगमे सूत्रमुच्चार णीयं । तच्चेदं ( एते जियानो इत्यादि) यस्य चानंतरसूत्रेण सहायं संबंधस्तद्यथा । अनंत सूत्रेऽनिहितं । तीर्थिका सुरस्थानेषु किल्बिषाजायतइति । किमिति । यतएते जिताः परीषहोपसँगैः । परंपरसूत्र संबंधस्त्वयं । यादाविदमनिहितं बुध्येत त्रोटयेच्च । ततश्चैतद पि बुद्धये । यथैते पंचनूता दिवा दिनोगोशालक मतानुसारिणश्च जिताः परीषहोपसँगैः का मक्रोधजोनमानमोहमदाख्येनाऽरिषडुर्गेण चेत्येवमन्यैरपि सूत्रैः संबंध उत्प्रेक्ष्यः । तदेवं कृतसंबंधस्याऽस्य सूत्रस्येदानीं व्याख्या प्रतन्यते । ( एतइति ) पंचनूतैकात्मतीवतबरी रादिवादिनः कृतवादिनश्च गोशालक मतानुसारिएश्च त्रैराशिकाश्च जिताय निनूतारागदेषा दिनिः शब्दादिविषयैश्व तथा प्रबलमहामोहोबाऽज्ञानेन च । जो इति विनेयामंत्रणं । एवं त्वं गृहाण । यथैते तीर्थिका सम्यगुपदेशप्रवृत्तत्वान्न कस्यचिचरणं नवितुमर्हति । न कथंचित्रातुं समर्थाइत्यर्थः । किमित्येवं यतस्ते बालाइव बांलाः । यथा शिशवः सद सद्विवेकवैकल्याद्यत्किंचनकारिणोनाषिणश्च । तथैतेऽपि स्वयमज्ञाः संतः परानपि मोह यति । एवंभूताय पिच संतः पंडितमानिनइति । क्वचित्पाठोज बालोवसीयइति । यत्रा ज्ञाने बालोऽज्ञोलनः सन्नवसीदति तत्र ते व्यवस्थिताः यतस्ते न कस्यचित्राणायेति । यच्च तैर्विरूपमाचरितं तडुत्तरार्देन दर्शयति । हित्वा त्यक्त्वा । मिति वाक्यालंकारे । पूर्व संयोगोधनधान्यस्वजनादिनिः संयोगस्तं त्यक्त्वा किल वयं निःसंगाः प्रव्रजिताइत्युबा पु नः सिता बद्धाः परिग्रहेष्वारंनेष्वासक्तास्ते गृहस्थास्तेषां कृत्यं करणीयं पचनपाचनकंड पेषादिकानू तोपमर्दकारी व्यापारस्तस्योपदेशस्तं गवंतीति कृत्योपदेशगाः कृत्योपदे शकावा । यदिवा सियाइति श्रार्षत्वाद्बहुवचनेन व्याख्यायते । स्युर्नवेयुः । कृत्यं कर्तव्यं सावधाऽनुष्ठानं तत्प्रधानाः कृत्यागृहस्थास्तेषामुपदेशः संरंनसमारंभारंनरूपः सविद्यते येषां ते कृत्योपदेशिकाः प्रव्रजिताअपि संतः कर्तव्यैर्गृहस्थेच्यो न नियंते । गृह स्थाश्व तेऽपि सर्वावस्थाः पंचसूनाव्यापारोपेता इत्यर्थः ॥ १ ॥ एवंभूतेषु च तीर्थिकेषु सत्सु निकुणा यत्कर्तव्यं तद्दर्शयितुमाह । तंच निस्कू इत्यादि । तं पाखंडिकलोकमसडुप देशदानाऽनिरतं परिज्ञाय सम्यगवगम्य यथैते मिथ्यात्वोपहतांतरात्मानः सद्विवेकशून्या नात्मने हितायानं नान्यस्माइत्येवं पर्यालोच्य नावनिकुः संयतोविद्वान् विदितवेद्य स्तेषु न मूर्खयेत् न गायै विदध्यान्न तैः सह संपर्कमपि कुर्यादित्यर्थः । किंपुनः कर्तव्य मिति पश्वान दर्शयति । अनुत्कर्षवा नित्यष्टमदस्थानानामन्यतमेनाऽप्युत्सेकमकुर्वन् । तथा प्रलीनोऽसंब- स्तीर्थिकेषु गृहस्थेषु पार्श्वस्थादिषु वा संश्लेषमकुर्वन् मध्येन रागद्वेष योरतराजेन संचरन् मुनिर्जगत्रयवेदी यापयेदात्मानं वर्तयेत् । इदमुक्तं नवति । तीर्थका
GG
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org