________________
एत वितीये सूत्रकृतांगे वितीय श्रुतस्कंधे सप्तमाध्ययनं. नाश्रित्य व्रतं गृहीतं । यथा यावज्जीवं मया यतयोन हंतव्याइति । येच इमेऽगारं गृहमा वसंति तेषां दंमोन त्यक्तः। गृहस्थानां हिंसा न प्रत्याख्याताश्त्यर्थः। तत्र केचितमणाः कियंतमपि कालं प्रव्रज्यां प्रतिपाल्य । कालमानमाह । वासाइत्ति । वर्षाणि पंच च ष म्दशवा । अस्योपलदणादन्योपि कालविशेषोज्ञेयस्तमेवाह । अल्पतरं प्रनूततरं च कालं । तथा देसंदूश्क विहृत्य कर्मोदयाद्गृहमावसे युदृहस्थानवेयुः एवंनतः पर्यायः किं संनाव्यते उत नेति ? दृष्टानिर्यथाः प्रत्यूचुः हंत गृहवासं व्रजेयुः । तस्य च यतिवधगृ हीतव्रतस्य तं गृहस्थं नतः किं व्रतनंगोनवेत् ? उतनेति ते बाहुर्ने ति । एवं श्राइस्य त्र सवधनिवृत्तस्य स्थावरस्य प्राप्तं त्रसं प्रतोन स्याद्रतनंगः ॥ १४ ॥
॥ टीका-सांप्रतं त्रसानां स्थावरपर्यायापन्नानां व्यापादनेनापि न व्रतगोजवतीत्यर्थ स्य प्रसिक्ष्ये दृष्टांतमाह । (नगवंचणमित्यादि) णमिति वाक्यालंकारे। चशब्दः पुनःशब्दा र्थे । पुनरपि नगवान् गौतमस्वाम्येवाह । स्वौइत्यपरिहरणार्थमपरानपि स्थविरान् सादि गः कर्तुमिदमाह । ते निZथायुष्मत्स्थविराः खलु प्रष्टव्यास्तद्यथा आयुष्मंतोनिय॑थायु ष्माकमप्येत दयमाणमनिमतमाहोस्विनेत्यवष्टंजेन चेदमाह । युष्माकमप्येतदनिप्रेतं यदहं वज्मि । तद्यथा। शांतिरुपशमस्तत्प्रधानाएके केचन मनुष्यानवंति न नारकतिर्यग्दे वाः किं तर्हि मनुष्यास्तेपि नाकर्मनमिजानापि म्लेहाअनार्यावा तेषां चार्य देशोत्पन्ना नामुपशमप्रधानानामेतक्तपूर्व नवति अयं व्रतग्रहणविशेषोनवति । तद्यथा। यश्मे मुंमा नूत्वाऽगाराहानिर्गत्यानगारतां प्रतिपन्नाः प्रव्रजिताइत्यर्थः । एतेषां चोपचर्यामरणांतं मया दंमोनिक्षिप्तः परित्यक्तोनवति । इदमुक्तं नवति कश्चित्तथाविधोमनुष्योयतीनुदि श्य व्रतं गृहाति तद्यथा न मया यावजीवं यतयोहंतव्यास्तथा ये चेमेऽगारं गृहवा समावसंति तेषां दंमोनिक्षिप्तश्त्येवं केषांचिदूव्रतग्रहणविशेषे सति व्यवस्थिते इदमपदि श्यते तत्र केचन श्रमणाः प्रव्रजिताः कियंतमपि कालं प्रव्रज्यापर्यायं प्रतिपाल्य तमेव काल विशेषं दर्शयति । यावर्षाणि चत्वारि पंच वा षड् दश वास्य चोपलणत्वादन्योपि काल विशेषोइष्टव्यः। तमेवाह । अल्पतरं प्रनूततरं वा कालं तथा देशंच दृश्ऊइत्ति । विहत्य कुतश्चित्कर्मोदयात्तथाविधपरिणतेरगारं गृहवासं वसेयुग्रुहस्थानवेयुरित्येवंनूतः पर्यायः कि संनाव्यते?चत नेत्येवं दृष्टानिर्यथाः प्रत्यूचुः हंत गृहवासं व्रजेयुस्तस्य च यतिवधगृहीत स्य तं गृहस्थं व्यापादयतः किं व्रतनंगोनवेउत नेति ? श्रादुर्नेति । एवमेव श्रमणोपासक स्यापि त्रसेषु दंमोनिदिप्तोन स्थावरेष्विति अतस्त्रसं स्थावरपर्यायापन्नं व्यापादयतस्तत्प्र त्याख्याननंगोन नवतीति ॥ १४ ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org