Tapagaccha Shraman Vansh Vruksh

SR No.: 003643
Original Sutra Author: N/A
Author: Jayantilal Chottalal Shah
Publisher: Jayantilal Chottalal Shah
Total Pages: 142
Language: Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 15 MB

Page 85

श्री तपगच्छ
विजयदानसूरि मोगलो आ समये स्थित थये जता हता अने अन्धाधी ओछी थवा लागी हती. ते समये विजयदानसूरि आनन्दविमलसूरिनी पाटे आव्या. तेमनी भारेमा भारे सेवा ए छे के तेमणे खरतरगच्छ अने तपागच्छ बच्चे जामेल वैमनस्यने टाळ्युं अने एकबीजाना तरफथी उत्पन्न थयेल तेवा साहित्यने जळशरण कराव्युं जेथी कोईना मन खाटा न थई शके. तेमणे सोत बोलनी आज्ञा पण काढेल छे.
हीरविजयमूरि __ श्री विजयदानसूरिनी पाटे श्री हीरविजयसूरि आव्या. तेमणे नानी वये ज दीक्षा लई गुरुनी आज्ञा लई दक्षिणना देवगिरिमां नैयायिक ब्राह्मण पासेथी विविध प्रमाणशास्त्रो-तर्कपरिभाषा, मित्तभाषिणी शराधर, मणिकंठ, वरददाजी, प्रशस्तपदभाष्य, वर्धमान, वर्धमानेन्दु, किरणावली वगेरेनुं अध्ययन कर्यु. वळी तेमणे सामुद्रिक, ज्योतिष अने रघुवंशादि काव्यमां निपुणता प्राप्त करी हती.
__ तेओ एक सारा कवि हता. शांतिनाथरास, द्वादश जनविचार, मृगावती, प्रभातियुं, अंतरीक्ष पार्श्वनाथ स्तव वगेरे तेमनी कृतिओ छे पण तेमणे कोई ग्रंथ रच्या होवानो उल्लेख नथी. एक ज उल्लेख मळे छे के तेमणे संस्कृतमा जंबुद्वीप प्रज्ञप्ति पर टीका रचेल छे.
तेओए ग्रंथो नथी रच्या ए साची वात, ग्रंथो रचीने साहित्यनी सेवा मथी करी ए साची वात, पण तेमनी परोक्ष रीते साहित्य पर भारे असर छे.
पाटणना राजानी साथे जेवो जैनो अने जैन मुनिओनो संबंध हतो तेवो ज गाढ संबंध हीरविजयसूरिए अकबर साथे को. अकबरनी विद्वान मंडळीमांना तेओ एक हता. हीरविजयसूरिनो शिष्य समुदाय बहोळो हतो अने तेओए हीरविजयसूरि पासेथी अनुभव अने ज्ञान मेळवी जे साहित्य रन्युं छे ते हीरविजयसूरिना नामने ज वधु प्रदीप्त करे तेम छे.
तेमना युगमां एक शतक सुधी यधारेमां वधारे असर तेमनो रही हती. हीरविजयसूरिए दिल्ही सुधी विहार करवामां अने जैन समाजना बीजा हितकारक कार्यो करवामां पोतानी शक्ति वापरेली छे, उतां तेमना उपदेशथी अने सूचनाथी तेमना शिष्योए संस्कृतमां काल्यो रच्या छे पण साथे साथे गुजरातीमांय काव्यो रेच्या छे.
जैन धर्माचार्यों अने जैन समाजनुं व्यरे वजन घटवा लाग्युं त्यारे हीरविजयसूरिए जन्म लई फरी तेनी जाहोजलाली प्रज्वलित करी छे
विजयसेनमूरि तेओ हीरविजयसूरिनी पाटे आव्या. तेओ हीरविजयसूरिनी हाथ नीचे ज पलोटायेला हता, एटले प्रखर अभ्यासी हता. तेमणे सूरतमां चिंतामणी मित्र वगेर पंडित समक्ष भूषण नामना दिगंबराचार्य साथे शास्त्रार्थ करी तेमने निरुत्तर कर्या हता.