________________
व्याश्रयमहाकाव्ये
३२२
[ कुमारपाल : ]
केतरैः शार्कलकेभ्यो लक्षणाङ्केभ्योन्यैरन्यमुनिसत्कैर्लक्षणाद्वैः कृत्वाशाकलाञ् शाकलेभ्यः संघघोषेभ्योन्यान्संघघोषाञ्जना जानन्ति ||
1
अशाकलान् । शाकलकान्संघघोषान् । शाकलैः । शाकलैक । इत्यत्र "शाकलादकञ्च" [ १७३ ] इत्यण् अकञ्च ॥
आग्नीध्र । इत्यत्र “गृहे ०" [ १७४ ] इत्यादिना रण अन्तर्त्यं च तृतीयबा - धनार्थं धादेशः ॥
तत्केतकं रेथ्ययुगं नु नव्यं धूर्वग्र्यरथ्या नवकन्दली च । रथ्यो द्विरयत्रिरथो न वाश्वः पौरस्त्यवातश्च मनोभुवो भूत् ॥ ८६ ॥
८६. तत्सौरभ श्वेत्यादिगुणैः प्रसिद्धं केतकं केतकीपुष्पं मनोभुवः कामस्य नव्यं रथ्ययुगं रथसत्कयूपमिवाभूत् । तथा नवकन्दली च नूर्तनाङ्क (ङ्कु?)रजातिर्वनस्पतिभेदो वा मनोभुवोप्रयरंध्यायः प्रधानं यो रथस्तदीया धूरिवाभूत् । यथा पौरस्त्यवातश्च पूर्ववायुश्च मनोभुवोश्वो न्वभूत् । कीदृशोवः । रथ्यो द्विरथ्यत्रिरथो वा महाबलत्वेन रथस्य द्वयो रथयोस्त्रयाणां स्थानां वा वोढा । वर्षासु हि श्वेतकेतकं नवकन्दली पूर्ववातच स्युस्तत्र केतकस्य रध्ययुगाकारत्वान्नवकन्दल्याश्च धुराकारत्वात्पौरस्त्य वायोश्चातिवेगत्वेनाश्व तुल्यत्वात्सर्वेषां चैषामुद्दीपनविभावत्वान्मनोभुवाध्यासितस्य जगज्जनचित्तरथैस्य संक्षोभहेतुत्वाचैवमाशङ्का । मनसि प्राणिनां चित्ते भवति तिष्ठति मनोभूस्तस्य मनोभुव
१ ए रम्ययु. २ ए वाश्व पौ
१ बी 'कलां. २ बी 'कान् । शाकलकान्सं . ३ सील । इ. ४ सी 'लादिक'. ५ ए 'हे'. ६ बी 'स्य तृ. ७ बी रथयु. ८ सी 'तनांति'. ९ बी रथोम्यः १३ सी रथ्यस्य.
१२ए भासि प्रा.
१० ए धानयो. ११ एत्सवैषां मु. १४ सी महसा.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org