________________
३४०
व्याश्रयमहाकाव्ये
[ मूलराज: ]
पदव्याम् ॥ च्युतं च प्राणिनस्तदिति किमर्थम् । अप्राणिस्थादपि पूर्वोक्ताद्यथा स्यात् । अविश्या । ऋक्षकेशयापट्या ॥ तन्निभं च प्रतिमादिष्विति किमर्थम् ।
।
प्राणिसदृशादपि पूर्वोक्ताद्यथा स्यात् । ऊर्ध्वमुखीम् । अधोमुखां छायाम् ॥ अस्वाङ्गपूर्वपदादेवेच्छन्त्येके । नाभिमुखा [ : ] ॥
कानासिक्यः तुङ्गनासिकाः । लम्बोदर्यः कृशोदराः । लम्बोष्ठयः उन्नतोष्ठाः । पृथुजङ्घथः काजङ्घाः । हलदन्त्यः ओतुदन्ताः । कपिकर्ण्यः करिकर्णाः । उक्षशृङ्ग्यः मृगशृङ्गाः । रासभाङ्गय: उष्टाङ्गाः । अहिगोत्री अगगात्रा । उत्कण्ठी । ऋश्यकण्ठा । इत्यत्र "नासिकोदर " [ ३९ ] इत्यादिना वा ङीः ॥ पूर्वेण सिद्धे नियमार्थमिदम् । तेन नासिकोदराभ्यामेव बहुस्वराभ्यामोष्ठादिभ्य एव संयोगोपान्तेभ्यः स्यान्नान्येभ्यस्तेन हलचिबुकेत्यादौ बहुस्वरात्कृशगण्डेत्यादौ च संयोगोपान्त्यान्न स्यात् ॥ केचित्तु दीर्घजिह्नशब्दादपीच्छन्ति । दीर्घजिह्वी दीर्घजिह्वा ॥ दानखी सूर्पनखा । ऋक्षीमुखी ओतुमुखा । अत्र " नख" [४०] इत्या
दिना वा ङीः । अनाम्नीति किम् । वज्रणखा । कालमुखा ॥
दीर्घपुच्छी ऋजुपुच्छा । इत्यत्र " पुच्छात्” [४१] इति वा ङीः ॥
कबरपुच्छेयैः । मणिपुच्छी । विषपुच्छी । शरपुच्छयः । इत्यत्र “कबर"
[४२] इत्यादिना ङीः ॥
सुपर्णपक्ष्यः । गोपुच्छीम् । इत्यत्र "पक्षाच" [४३] इत्यादिना ङीः ॥ समरक्रीतीम् । इत्यत्र “क्रीतात्" [ ४४] इत्यादिना ङीः ॥
१ ए सी डी 'क्ता यथा
अ
५ ए सी डी ऋस्यक. ह्री । दा. ९ डी ङीः । सुप
१२ ए सी 'पुच्छ: । ३°
Jain Education International
२ ए बी सी ऊर्द्धमु. ३ बी दराः । ४ बी गात्री: ६ डी 'पान्त्येभ्य: . ७ ए सी कृशैग ८ सी १० बी च्छ्य । म ११ ए सी च्छी । श
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
