________________
परिशिष्ट :७-जोड़ : पद्यात्मक व्याख्या २८. जे आकारज होय, तेह तणां सद्भाव थी।
सद्भाव स्थापना सोय, हिव कहियै असद्भाव स्थापना ।। २९. फुन अक्षादि विषेह, जे आकार विना तसं ।
ए आवश्यक इम स्थापेह, ते असद्भाव स्थापना ।। ३०. मुनि आदि तणों आकार, तेह विषे नहिं ते भणी।
असद्भाव स्थापना धार, से तं स्थापना आवश्यक ।।
२९. अक्षादिषु त्वनाकारवती असद्भावस्थापना ।
(वृ. प. १२) ३०. साध्वाद्याकारस्य तत्रासद्भावादिति, निगमयन्नाह'सेत' मित्यादि तदेतत् स्थापनाऽऽवश्यकमित्यर्थः ।
(वृ. प. १२)
३१. नाम-ट्ठवणाणं को पइविसेसो ? अत्र नामस्थापनयोरभेदं पश्यन्निदमाह
(वृ. प. १२)
(लय : सेवो रे साधु सयाणा) ३१. शिष्य पूछ नाम स्थापना केरो, किसो छै प्रति विशेष? इतले विशेष कोई न दीसतुं, एह अभिप्राय लेख ।।
सोरठा ३२. जे भणी आवश्यक आदि, भाव अर्थ करि शून्य जे ।
गोपाल दारकादि वादि, जेह द्रव्य मात्र नै विषे ।। ३३. जेम आवश्यक आदि, नाम कोजीइं तेह नों।
तास थापना वादि, ते पिण तिम हिज जाणवी ।। ३४. अर्थशून्य काष्ट कर्मादि, द्रव्य मात्र विषे कीजीई।
इण हे भाव शून्य वादि, द्रव्य मात्र विषे करते छते ।। ३५. इन नाम स्थापना मांहि, विशेषतणां अभाव थी। भेद दीसतूं नाहि, इम शिष्य पूछय गुरु कहै ।।
(लय : सेवो रे साधु सयाणा) ३६. नाम ते यावत्कथिक हुवै छै, स्थापना इत्तरि होय । अथवा यावत्कथिक पिण है छ, स्थापना आवश्यक जोय ।।
गीतक छंद ३७. हिव नाम ते यावत्कथिक, जे आपणा आश्रय वही ।
जे द्रव्य नां अस्तिपणां नी, कथा ज्यां लग है सही ।।
३२. तथाहि आवश्यकादिभावार्थशून्ये गोपालदारकादी द्रव्यमाने।
(वृ. प. १२) ३३. यथा आवश्यकादि नाम क्रियते, तत्स्थापनाऽपि तथैव ।
(वृ. प. १२) ३४,३५. तच्छून्ये काष्ठकर्मादौ द्रव्यमात्रे क्रियते, अतो
भावशून्ये द्रव्यमात्रे क्रियमाणत्वाविशेषान्नानयोः कश्चिद्विशेषः अत्रोत्तरमाह- (वृ. प. १२)
३६. नामं आवकहियं, ठवणा इत्तरिया वा होज्जा आवकहिया वा
(सू. ११)
३८. त्यां लगै ते संघात वत्त, पिण अंतरे निवर्ते नहीं।
पुन स्थापना अल्प काल नी है, तथा यावत्कथिक ही ।।
३९. जे आपणो आश्रय द्रव्य, ते ज्यां लगै छतो हुई। __त्यां लगै कोइक स्थापना रहै कोई स्थापना रहै नहीं।
३७. 'नामं आवकहिय' मित्यादि, नाम यावत्कथिक - स्वाश्रयद्रव्यस्यास्तित्वकथां यावदनुवर्तते ।
(वृ. प. १२) ३८. न पुनरन्तराऽप्युपरमते, स्थापना पुनरित्वरा --- स्वल्पकालभाविनी वा स्याद्यावत्कथिका वा ।
(वृ. प. १२) ३९. स्वाश्रयद्रव्ये अवतिष्ठमानेऽपि काचिदन्तराऽपि निवर्त्तते काचित्तु तत्सत्तां यावदवतिष्ठत इति भावः ।
(वृ. प. १२) ४०. तथाहि नाम आवश्यकादिक मेरुजम्बूद्वीपकलिङ्ग
मगधसुराष्ट्रादिकं वा यावत् स्वाश्रयः । (वृ. प. १२) ४१ गोपालदारकदेहादिः शिलासमुच्चयादिर्वा समस्ति तावदवतिष्ठत इति तद्यावत्कथिकमेव ।
(व. प. १२) ४२,४३. स्थापना त्वावश्यकत्वेन योऽक्षः स्थापित: स
क्षणान्तरे पुनरपि तथाविधप्रयोजनसम्भवे इन्द्रत्वेन स्थाप्यो पुनरपि च राजादित्वेनेत्यल्पकालवतिनी।
४०. अथवाज मेरु द्वीप जंबू, कलिंग फून मागध वही ।
सौराष्ट्र आदि ज्यां लगै छै, आपणो आश्रय सही।। ४१. गोपाल दारक आदि वा, सिल समुच्चयादिक जे रहे।
त्यां लग नाम पिण रहे तिण सू, नाम यावत्कथिक हे ।। ४२. फुन स्थापना अल्पकाल नी पिण, हुवै ते माटं वही ।
स्थापनावश्यकपणे करि, अक्षादि जे स्थाप्यं हई ।। ४३. वलि ते तथा विधि प्रयोजन थी, इंद्रादिक पिण स्थापीई ।
फुन ते नृपादिक स्थापीई इम स्थापना इत्वरकीई।।
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org