________________
'सोरठा ७४. ऊर्द्ध च्यार प्रदेश, खंध आश्री नहिं जीव त्यां।
देश प्रदेश कहेस, तिण सू अग्नी जिम कही ।। ७५. अजीव भेद इग्यार, पावै ऊर्द्ध दिशा विषे ।
रूपी तणांज च्यार, सप्त अरूपी नां सही। ७६. *ऊर्द्ध दिशा विमला जिम भाखी, तिमज तमा पिण कहिये।
णवरं अरूपी नां भेद तिहां छह, अद्धा समय नहिं लहिये ।।
७६. एवं तमाए वि, नवरं-अरू वी छविहा, अद्धासमयो न भण्णति ।
(श० १०७) 'एवं तमावि' त्ति विमलावत्तमाऽपि वाच्येत्यर्थः
(वृ० प० ४६४) ७७,७८. अथ विमलायामनिन्द्रियसम्भवात्तद्देशादयो युक्तास्तमायां तु तस्यासम्भवात्कथं ते? इति, उच्यते
(वृ० प० ४६४)
सोरठा ७७. ऊद्ध दिशे सिद्ध वास, तिण सं अणिदिया तणां।
देश प्रदेश विमास, सिद्ध स्थान तमा नथी ।। ७८. अणिदिया नां देश, वलि प्रदेश तसु किम हवै।
उत्तर तास कहेस, चित्त लगाई सांभलो।। ७६. सर्व लोक फर्शत, समुद्घात केवल समय ।
दंडादि तिहां हंत, तेह प्रत जे आश्रयी ।। ८०. हुवै तास इक देश, तथा हुवै बहु देश तसु ।
अथवा बहु पएस, युक्तहीज तिण सं तिहां।। ५१. वलि समय व्यवहार, रवि-संचरण प्रकाश कृत ।
तमा नहीं रवि चार, अद्धा समय नहि ते भणी ।।
७६,८०. दण्डाद्यवस्थं तमाश्रित्य तस्य देशो देशा: प्रदेशाश्च विवक्षायां तत्रापि युक्ता एवेति ।
(वृ० १० ४६४)
८१. 'अद्धासमयो न भन्नइ' त्ति समयव्यवहारो हि
सञ्चरिष्णुसूर्यादिप्रकाशकृतः, स च तमायां नास्तीति
तत्राद्धासमयो न भण्यत इत्यर्थः। (वृ०प०४६४) ८२. अथ विमलायामपि नास्त्यसाविति कथं तत्र समयव्यवहारः ? इति ।
(वृ० प० ४६४) ८३,८४. उच्यते, मन्दरावयवभूतस्फटिककाण्डे सूर्यादिप्रभासक्रान्तिद्वारेण तत्र सञ्चरिष्णुसूर्यादिप्रकाशभावादिति ।
(वृ० प० ४६४)
८२. तो विमला दिशि जोय, मंदर मध्य हुवै तिहां ।
रवि प्रकाश किम होय, कथं समय व्यवहार त्यां। ८३. उत्तर तसु इम जाण, मेरू पवत नों तिहां।
अवयवभूत पिछाण, फटिक कांड छै तेह विषे । ८४. रवि चंदादि प्रकाश, किरण कांति द्वारे करी।
संचरतां रवि तास, प्रकाश ऊर्द्ध दिशे हवै।। ८५. विमला दिशि इण न्याय, समय तणो व्यवहार है।
तमा विषे नहिं पाय, वत्ति विषे इम आखियो।। ८६. दिशि जीवादी रूप, पूर्वे तेह परूपिया।
जीव शरीरी चंप, शरीर नों अधिकार हिव ।।
८७. *किता प्रभजी! शरीर परूप्या? जिन कहै पंच शरीर ।
ओदारिक नै जाव कार्मण, जजूआ भेद समीर ।।
८८. औदारिक प्रभ ! कतिविध भाख्यो? इम ओगाहण संठाण।
पन्नवण पद इकवीसमें आख्यो, भणवो सर्व पिछाण ॥
वा० ....वृत्तिकार रै कथनानुसार एक संग्रहगाथा इहां लाभ छ। तेहनों अर्थ-कति- केतला शरीर ? एहवो कहिवो ओदारिकादि पंच। संठाणओदारिक नां संस्थान ते आकार कहिवा। ते जिम अनेक प्रकार ने संस्थाने औदारिक । पमाणंति तेहनोंज प्रमाण कहिवो, जिम औदारिक शरीर जघन्य थकी अंगुल नों असंख्य भाग मात्र, उत्कृष्ट थी साधिक योजन सहस्र मान। पोग्गल*लय : झिरमिर-झिरमिर मेहा वरसे
८६. अनन्तरं जीवादिरूपा दिश: प्ररूपिताः, जीवाश्च शरीरिणोऽपि भवन्तीति शरीरप्ररूपणायाह
(वृ० प० ४६४) ८७. कति णं भंते ! सरीरा पण्णत्ता?
गोयमा ! पंच सरीरा पण्णत्ता, तं जहा-ओरालिए
जाव (सं० पा०) कम्मए। (श० १०८) ८५. ओरालियसरीरे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते? एवं
ओगाहणासंठाणं निरवसेसं भाणियव्वं वा०-कइ संठाण पमाणं, पोग्गलचिणणा सरीरसंजोगो।
___दव्वपएसप्पबहुँ, सरीरओगाहणाए या ॥ तत्र च कतीति कति शरीराणीति वाच्यं, तानि पुनरोदारिकादीनि पञ्च, तथा 'संठाणं' ति औदारिकादीनां संस्थानं वाच्यं, यथा नानासंस्थानमौदारिक, तथा 'पमाणं' ति एषामेव प्रमाणं वाच्यं, यथा
३१६ भगवती-जोड़
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org