________________
सोरठा ३४. पृथ्वीकाय जिवार, उस्वास पृथ्वी नों लिये।
न कर पीड़ तिवार, तसु काइयादिक त्रिण क्रिया ।
३५. यदा पीड़ उपजाय, तदा क्रिया तसु च्यार ह। __ जीव घात जो थाय, पंच क्रिया तेहने हुवै ।।
३४. यदा पृथिवीकायिकादि: पृथिवीकायिकादिरूपमुच्छ्वासं
कुर्वन्नपि न तस्य पीडामुत्पादयति स्वभावविशेषात्त
दाऽसौ कायिक्यादित्रिक्रिय: स्यात् । (३०प०४६२) ३५. यदा तु तस्य पीडामुत्पादयति तदा पारितापनिकी
क्रियाभावाच्चतुष्क्रियः प्राणातिपातसद्भावे तु पञ्चक्रिय इति ।
(वृ०प० ४६२) ३६. पुढविक्काइए णं भंते ! आउक्काइयं आणममाणे
३६. *पृथ्वी प्रभु ! अपकाय प्रत जे, आणपाण लेवंत।
एवं चेव इमज यावत ही, वनस्पति प्रति हुंत ।।
वा?
एवं चेव ! एवं जाव वणस्सइकाइयं । ३७. एवं आउक्काएण वि सव्वे भाणियव्वा ।
३८,३६. एवं तेउक्काइएण वि, एवं वाउक्काइएण वि जाव
(श०६/२५६)
४०. वणस्सइकाइए णं भंते ! वणस्सइकाइयं चेव आणम
माणे वा-पुच्छा ? गोयमा ! सिय तिकिरिए, सिय चउकिरिए, सिय पंचकिरिए। (श०६/२६०)
३७. इम अप पिण मही अप तेउ प्रति, वाउ वनस्पति नों जाणी।
आणपाणादि ले तो तसु किरिया, त्रिण चउ पंच पिछाणी ।। ३८. तेउकाय इम पृथ्वी अप तेउ प्रति, वाउ वनस्पति नों जोय ।
आणपाणादि ले तो तसु क्रिया, त्रिण चउ पंचज होय ।। ३६ वाउकाय इम पृथ्वी अप तेउ प्रति, वाउ वनस्पति न धारं ।
आणपाणादि ले तो तसु किरिया, त्रिण चउ पंच विचारं ।। ४०. वनस्पति इम पृथ्वी अप तेउ प्रति, वाउ वनस्पति नों शरीर । आणपाणादि ले तो तसु किरिया, त्रिण चउ पंच समीर ।।
सोरठा ४१. कह्या सूत्र पणवीस, अन्योन्ये उश्वास नां।
वली कह्या सुजगीस, पंचवीस क्रिया तणां ।।
वा०-अथ इहां कह्यो-पृथ्वीकाय पृथ्वीकाय नो उश्वास लेवै यावत वनस्पति वनस्पति नो उश्वास लेवै अन तेहथी तेहन तीन, चमार, पांच क्रिया लागे । इहां पांच थावर नां मूकेलगा वायु रूप छ, तेहनो उश्वासादिक लेव इम सम्भव छ। भगवती शतक २१३ में कह्यो-चउवीस दंडक नां जीव उश्वास निश्वास लेवे द्रव्य थकी तो अनंतप्रदेशिक खंध नों, क्षेत्र थकी असंख्यात प्रदेशावगाढ नों, काल थकी अन्यतरथितिया नों, भाव थकी वर्णमंतादिक नों अन तेहथी आगला पाठ नी टीका में कह्यो-उश्वास नां पुद्गल वायु रूप छ अन वायु पिण ते अचित्त छ। ४२. "तेहथी इहां प्रतिपत्ति, पृथ्वीकाय पृथ्वी उदक ।
तेउ वाउ वनस्पत्ति, उश्वासादिकपणे लियै ।। ४३. इमज वनस्पति जाव, पृथ्वी अप तेउ वाउ तणों।
वनस्पति तणों सुभाव, उश्वासादि लिये सदा ।। ४४. ए पंच थावर नां जाण, मूकेलगा पुद्गल सहु ।
वायु रूप पिछाण, तेहनो उश्वासादि लहै ।। ४५. हिव आशंका वलि थाय, मूकेलगा पुद्गल तणो ।
उश्वासादि लिराय, तो क्रिया तीन चिहुं पंच किम ।।
*लय : साचू बोलो जी १. भगवई १७/१५
श.६,०३३, ढाल २१६ ३०५
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org