________________
सूत्रकृतांग सूत्र
__ इन चार सूत्रों में क्रमशः चार पुरुषों के असफल प्रयास का वर्णन करने के वाद शास्त्रकार छठे सूत्र में सफल प्रयास वाले एक साधक का वर्णन करते हैं
मूल पाठ अह भिक्खू लू हे तीरट्ठी खेयन्ने जाव गइपरक्कमष्णू अन्नतराओ दिसाओ वा अणुदिसाओ वा आगम्म तं पुखरिणि, तीसे पुक्खरिणीए तीरे ठिच्चा पासइ, तं महं एगं पउमवरपोंडरीयं जाव पडिरूवं । ते तत्थ चत्तारि पुरिसजाए पासइ पहीणे तीरं अपत्ते जाव पउमवरपोंडरीयं, णो हव्वाए णो पाराए, अंतरा पुक्खरिणीए सेयंसि णिसन्ने । तए णं से भिक्खू एवं वयासो-- अहो ! णं इमे पुरिसा अखेयन्ना जाव णो मग्गस्स गइपरक्कमण्णू जं एए पुरिसा एवं मन्ने, अम्हे एयं पउमवरपोंडरीयं उन्निक्खिसामो, णो य खलु एयं पउमवरपोंडरीयं एवं उन्निक्खेतव्वं जहा णं एए पुरिसा मन्ने । अहमंसि भिक्खू लू हे तोरट्ठी खेयन्ने जाव मगरस गइपरक्कमण्णू । अहमेयं पउमवरपोंडरीयं उण्णिक्खिस्सामि त्ति कटु इइ बुच्चा से भिक्खू णो अभिक्कमे तं पुक्खरिणि तीसे पुक्खरिणीए तीरे ठिच्चा सद्दकुज्जा-उप्पयाहि खलु भी पउमवरपोंडरोया ! उप्पयाहि । अह से उप्पइए पउमवरपोंडरीए । सू० ६॥
संस्कृत छाया अथ भिक्षुरूक्षस्तीरार्थी खेदज्ञः यावत् गतिपराक्रमज्ञः अन्यतरस्याः दिशोऽनुदिशो वा आगत्य तां पुष्करिणी, तस्याः पुष्करिण्यास्तीरे स्थित्वा पश्यति तन्महदेकं पद्मवरपुण्डरीकं यावत् प्रतिरूपम् । तान् तत्र चतुरः पुरुषजातान् पश्यति प्रहीणान् तीराद् अप्राप्तान् यावत् पद्मवरपुण्डरीकम् । नोऽर्वाचे, नो पाराय, अन्तरा पुष्करिण्यां सेये निषण्णान् । ततः स भिक्षुरेवमवादीत्-अहो ! इमे पुरुषाः अखेदज्ञा: यावन्नो मार्गस्य गतिपराक्रमज्ञाः । यतः एते पुरुषाः एवं मन्यन्ते-वयमेतत् पद्मवरपुण्डरीकमुन्निक्षेप्स्यामः । न च खल्वेतत् पद्मवरपुण्डरीकमेवमुन्निक्षेप्तव्यम् यथैते पुरुषाः मन्यन्ते । अहमस्मि भिक्षुरूक्षस्तीरार्थी खेदज्ञः यावद् मार्गस्य गतिपराक्रमज्ञः । अहमेतत् पद्मवरपुण्डरीकमुन्निक्षेप्स्यामीति कृत्वा (अत्रागत:); इत्युक्त्वा स भिक्षु
!ऽभिक्रामति तां पुष्करिणीम् । तस्याः पुष्करिण्यास्तीरे स्थित्वा शब्द कुर्यात्--उत्पत खलु भोः पद्मवरपुण्डरीक ! उत्पत । अथ उत्पतितं तत् पद्मवरपुण्डरीकम् ।। सू० ६॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org