________________
द्वितीय अध्ययन : क्रियास्थान
१४३
श्री सुधर्मास्वामी, जम्बूस्वामी से कहते हैं कि यह जो तेरह क्रियास्थानों का वर्णन मैंने किया है, वह भूत, भविष्य, वर्तमान के समस्त तीर्थंकरों द्वारा इसी प्रकार प्रतिपादित एवं प्ररूपित है । इसमें किसी भी प्रकार की शंका नहीं करनी चाहिए ।
मूल पाठ
अदुत्तरं च णं पुरिसविजयं विभंगमाइक्खिस्सामि । इह खलु णाणापण्णाणं णाणाछंदाणं णाणासीलाणं णाणादिट्ठीणं णाणारूईणं णाणारंभाणं णाणाज्झवसाण संजुत्ताणं णाणाविहपावसुयज्झयणं एवं भवइ, तं जहा-भोमं उप्पायं सुविणं अंत लिक्खं अंगं सरं लक्खणं वंजणं इत्थिलक्खणं पुरिसलक्खणं हयलक्खणं गयलक्खणं गोणलक्खणं मिढलक्खणं कुक्कुडलक्खणं तित्तरलक्खणं वट्टगलक्खणं लावयलक्खणं चक्कलक्खणं छत्तलक्खणं चम्मलक्खणं दंडलक्खणं असिलक्खणं मणिलक्खणं कागिणिलक्खणं सुभगाकरं दुब्भगाकरं गब्भाकरं मोहणकरं आहर्व्वाणि पागसासण दव्वहोमं खत्तियविज्जं चंदचरियं सूरचरियं सुक्कचरियं बहस्सइचरियं उक्कापायं दिसादाहं मियचक्कं वासपरिमंडलं पंसुबुद्धि केसवुट्ठि मंसबुट्ठि रुहिरवुट्ठि तालि अद्धवेताल ओसोर्वाण तालुग्धार्डाण सोवागि सोर्वारिं दामिलि कालिंग गोरि गंधारि ओवतण उप्पर्याण जंर्भाण थंर्भाण लेसण आमयकरण विसल्लकरण पक्कर्माणि अंतद्धणि आयमिणि, एवमाइआओ विज्जाओ अन्नस्स हेजं परंजंति, पाणस्स हेउं पउंजंति, वत्थस्स हेउं पउंजंति, लेणस्स हेउं पउंजंति सयणस्स हेउं पउंजंति, अन्नेसि वा विरूवरूवाणं कामभोगाणं हेउं पउंजति, तिरिच्छं ते विज्जं से वेंति, ते अणारिया विप्पडिवन्ना कालमासे कालं किच्चा अन्नयराई आसुरियाई किव्विसियाई ठाणाई उववत्तारो भवंति । ततोऽवि विपमुच्चमाणा भुज्जो एलमूयत्ताए तमअंधयाए पच्चायंति ॥ सू० ३० ॥
संस्कृत छाया
अत उत्तरं पुरुषविजयविभंगमाख्यास्यामि । इह खलु नानाप्रज्ञानां नानाच्छंदसां नानाशीलानां नानादृष्टीनां नानारुचीनां नानारम्भाणां नानाऽध्य वसानसंयुक्तानां नानाविधपापश्रुताध्यमनमेवं भवति । तद्यथा भौमम्, उत्पातम्, स्वप्नम्, आन्तरिक्षम्, आङ्गम्, स्वरलक्षणं, व्यंजनम्, स्त्रीलक्षणम्, पुरुषलक्षणम्, हयलक्षणम्, गजलक्षणम्, गोलक्षणम्, मेषलक्षणम्, कुक्कुटलक्षणम्, तित्तिरलक्षणम्, वर्तकलक्षणम्, लावकलक्षणम्, चक्रलक्षणम्, छत्रलक्षणम्, चर्म
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org