________________
प्रथम अध्ययन : पुण्डरीक
६५ इह खलु तस्स भिक्खुस्स अंतिए धम्म सोच्चा णिसम्म उट्ठाणेणं उट्ठाय वीरा अस्सि धम्मे समुट्ठिया जे तस्स भिक्खुस्स अंतिए धम्म सोच्चा णिसम्म सम्म उठाणेणं उट्ठाय वीरा अस्सि धम्मे समुट्ठिया ते एवं सव्वोवगया, ते एवं सव्वोवरता, ते एवं सव्वोवसंता, ते एवं सव्वत्ताए परिनिव्वुडत्ति बेमि।
एवं से भिक्खू धम्मट्ठी धम्मविऊ णियागपडिवण्णे से जहेयं बुइयं, अदुवा पत्ते पउमवरपोंडरीयं, अदुवा अपत्ते पउमवरपोंडरीयं, एवं से भिक्खू परिण्णायकम्मे परिणायसंगे परिण्णायगेहवासे उवसंते समिए सहिए सया जए, सेवं वयणिज्जे, तं जहा-समणेति वा माहणेति वा खंतेति वा दंतेति वा गुत्तेति वा मुत्तेति वा इसीति वा मुणोति वा कतीति वा विऊति वा भिक्खूति वा लूहेति वा तीरट्ठीति वा चरणकरणपारविउत्ति बेमि ॥ सू० १५ ॥
संस्कृत छाया तत्र खलु भगवता षड्जीवनिकायाः हेतवः प्रज्ञप्ताः । तद्यथा-पृथिवीकायः यावत् त्रसकायः । तद्यथा नाम ममाऽसातं दण्डेन वा अस्थना वा मुष्टिना वा लेलुना वा कपालेन वा आकुटयमानस्य वा हन्यमानस्य वा तय॑मानस्य वा ताड्यमानस्य वा परिताप्यमानस्य वा, क्लाम्यमानस्य वा उद्वेज्यमानस्य वा यावत् रोमोत्खननमात्रमपि हिंसाकारकं दुःखं भयमिति संवेदयामि, इत्येवं जानीहि सर्वे जीवाः सर्वाणि भूतानि सर्वे प्राणा: सर्वे सत्त्वाः दण्डेन वा यावत् कपालेन वा आकुट्यमाना: हन्यमानाः तय॑मानाः ताड्यमानाः परिताप्यमानाः क्लाम्यमाना: उद्वेज्यमाना: यावत् रोमोत्खननमात्रमपि हिंसाकरं दुःखं भयं प्रतिसंवेदयन्ति । एवं ज्ञात्वा सर्वे प्राणाः यावत् सत्त्वाः न हन्तव्याः नाऽऽज्ञापयितव्याः, न परिग्राह्याः न परितापयितव्याः, न उद्वेजयितव्या। ___ अथ ब्रवीमि ये चाऽतीताः ये च प्रत्युत्पन्नाः, ये चागमिष्यन्तोऽर्हन्तो भगवन्तः सर्वे ते एवमाख्यान्ति, एवं भाषन्ते, एवं प्रज्ञापयन्ति, एवं प्ररूपयन्ति सर्वे प्राणाः यावत् सत्त्वाः न हन्तव्याः नाऽऽज्ञापयितव्याः न परिग्राह्याः न परितापयितव्याः, नोवेजयितव्याः एष धर्मः ध्र वः नित्यः शाश्वतः समेत्य लोक खेदज्ञ : प्रवेदितः । एवं स भिक्षुविरतः प्राणातिपाताद् यावत्परिग्रहात् । नो दन्तप्रक्षालनेन दन्तान् प्रक्षालयेत् नो अञ्जनं, नो वमनं, नो धूपनं नो तं पर्यापिवेत् । सभिक्षुरक्रियः अलूषक: अक्रोधः अमानः अमायः अलोभः उपशान्तः परिनिर्वृतः, नो आशंसां पुरतः कुर्यात् अनेन मम दृष्टेन वा श्रुतेन
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org