________________
ठाणं (स्थान)
६७३
८४. जंबुद्दीवे दीवे छव्वासा पण्णत्ता, तं जम्बूद्वीपे द्वीपे षड्वर्षाः प्रज्ञप्ताः,
तद्यथाभरतं, ऐरवतं, हैमवतं, हैरण्यवतं, हरिवर्षं, रम्यक्वर्षम् । जम्बूद्वीपे द्वीपे षड् वर्षधरपर्वताः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा - क्षुद्रहिमवान्, महाहिमवान्, निषध:, नीलवान्, रुक्मी, शिखरी । जम्बूद्वीपे द्वीपे मन्दरस्य पर्वतस्य दक्षिणे पट् कूटानि प्रज्ञप्तानि तद्यथा—
जहा -
भरहे, एरवते, हमवते,
रण्णव, हरिवासे, रम्मगवासे । ८५. जंबुद्दीवे दीवे छ वासहरपव्वता
पण्णत्ता, तं जहा... चुल्ल हिमवंते, महाहिमवंते, णिसढे, नीलवंते, रुप्पी, सिहरी । ८६. जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स दाहिणे णं छ कूडा पण्णत्ता, तं
जहा - चुल्लहिमवंत कूडे, वेसमणकूडे, महाहिमवंतकडे, वेरुलियकूडे, सिढकूडे, रुयगकूडे | ८७. जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स उत्तरे णं छकूडा पण्णत्ता, तं जहालवंतकडे, उवदंसणकडे, रुप्पिकडे, मणिकंचणकूडे, सिहरिकुडे, तिगिछिकूडे ।
क्षुद्रहिमवत्कूटं वैश्रमणकूट, महाहिमवत्कूटं वैडूर्यकूट, निषधकूटं, रूचककूटम् । जम्बुद्वीपे द्वीपे मन्दरस्य पर्वतस्य उत्तरे षट् कूटानि प्रज्ञप्तानि तद्यथानीलवत्कूट, उपदर्शनकूट, रुक्मिकूट, मणिकाञ्चनकूट, शिखरिकूट, तिगिञ्छिकूटम् ।
महादह-पदं
महाद्रह-पदम्
८. जंबुद्दीवे दीवे छ महद्दहा पण्णत्ता, जम्बूद्वीपे द्वीपे षड् महाद्रहाः प्रज्ञप्ताः,
तद्यथा—
पद्मद्रहः, महापद्मद्रहः, तिगिञ्छिद्रहः केशरीद्रहः, महापुण्डरीकद्रहः,
पुण्डरीकद्रहः ।
तं जहा - पउमद्द हे, महापउमद्द, छिद्द, केस रद्द, महापोंडरी यद्द हे, पुंडरीयद्द हे । तत्थ णं छ देवयाओ महिड्डियाओ पलिओवर्मा द्वितियाओ परिवसंति, तं जहा - सिरी, हिरी, धित्ती, कित्ती, बुद्धी, श्री, ह्रीः, धृतिः, कीर्तिः, बुद्धि:, लच्छी ।
तत्र षड् देव्यः महद्धिकाः यावत् पल्योपमस्थितिकाः परिवसन्ति, तद्यथा-
जाव
लक्ष्मीः ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
स्थान ६ : सूत्र ८४-८८
८४. जम्बूद्वीप में छह वर्ष [ क्षेत्र ] हैं
१. भरत, २. ऐरवत, ३. हैमवत, ४. हैरण्यवत, ५. हरिवर्ष, ६. रम्यकवर्ष । ८५. जम्बूद्वीप द्वीप में छह वर्षधर पर्वत हैं
१. क्षुद्रहिमवान्, २. महान्हिमवान् ३. निषेध, ४. नीलवान्, ५. रुक्मी, ६. शिखरी ।
८६. जम्बूद्वीप द्वीप में मन्दर पर्वत के दक्षिणभाग में छह कूट [ चोटियां ] हैं—
१. क्षुद्रहिमवत्कूट, २. वैश्रमणकूट, ३. महाहिमवत्कूट, ४. वैडूर्यकूट, ५. निषेधकूट, ६. रुचककूट । ८७. जम्बूद्वीप द्वीप में नन्दर पर्वत के उत्तर
भाग में छह कूट हैं
१. नीलवत्कूट, २. उपदर्शनकूट,
३. रुक्मिकूट, ४. मणिकाञ्चनकूट,
५. शिखरीकूट, ६. तिगिञ्छिकूट ।
महाद्रह-पद
८८. जम्बूद्वीप द्वीप में छह महाद्रह हैं१. पद्मद्रह, २. महापद्मद्रह
३. तिगिञ्छिद्र, ४. केशरिद्रह,
५. महापुण्डरीकद्रह, ६. पुण्डरीकद्रह् । उनमें छह महद्धिक, महाद्युति, महाशक्ति, महाशय, महाबल, महासुख तथा पल्योपम की स्थिति वाली छह देवियां परिवास करती हैं
१. श्री, २. ह्री, ३. धृति ४. कीर्ति, ५. बुद्धि, ६. लक्ष्मी ।
www.jainelibrary.org