________________
समवाश्रो
२०८
८.
• महालियाए णं विमाणपविभत्तीए महत्यां विमानप्रविभक्तौ पञ्चमे वर्गे पंचमे वग्गे पणयालीसं उद्देसण पञ्चचत्वारिंशद् उद्देशनकालाः
काला पण्णत्ता |
प्रज्ञप्ताः ।
१. सीमंतक ( सोमंतए)
टिप्पण
पहली नरक पृथ्वी के पहले प्रस्तट के मध्यभाग में जो गोल नरकेन्द्र है, उसे 'सीमन्तक' कहते हैं । '
२. उडुविमान (उडुविमाणे )
सौधर्म और ईशान देवलोक के प्रथम प्रस्तटवर्ती, चार विमानावलियों के मध्यभागवर्ती गोलाकार विमान केन्द्र को 'उडुविमान' कहते हैं । '
३. द्वयर्धक्षेत्र (दिवडखेत्तिया )
चन्द्रमा के तीस मुहूर्त्त में भोगे जाने वाले नक्षत्र क्षेत्र को 'सम - क्षेत्र' कहते हैं । पैंतालीस मुहूर्त्त ( ३० + १५ ) तक चन्द्रमा के साथ योग करते हैं।'
१. समवायांगवृत्ति, पत्र ६५ :
प्रथमपृथिव्यां प्रथमप्रस्तटे मध्यभागवशीं वृत्तो नरककेन्द्र: सीमन्तक इति ।
समवाय ४५ : सू० ८
८. महतीविमानप्रविभक्ति के पांचवें वर्ग में पैंतालीस उद्देशन - काल हैं ।
Jain Education International
२. दही, पन ६५ :
सौधर्मेशानयो: प्रथमप्रस्तटवश चतसृणां विमानावलिकानां मध्यभागवत वृत्तं विमानकेन्द्रकमुडुविमानमिति ।
३. बही, पत्र ६५ :
चन्द्रस्य विशन्मुहसंभोग्यं नक्षत्रक्षेत्रं समयक्षेत्रमुच्यते, तदेव सार्द्धं द्वघद्ध द्वितीयमर्द्ध मस्येति द्वयद्ध मित्येवं व्युत्पादनात् तथाविधं क्षेत्रं येषामस्ति तानि द्वयर्द्धक्षेत्राणि नक्षत्राणि, प्रतएव पञ्चचत्वारिंशन्मुहूर्ताः चन्द्रेण सार्द्धं योगः-- सम्बन्धी योजितवन्ति ।
For Private & Personal Use Only
ऐसे द्वय्र्ध ( डेढ़ ) सम - क्षेत्र के नक्षत्र
www.jainelibrary.org