Suryaprajnapti Chandraprajnapti

SR No.: 003459
Original Sutra Author: N/A
Author: Madhukarmuni, Kanhaiyalal Maharaj, Shobhachad Bharilla
Publisher: Agam Prakashan Samiti
Publication Year: 1989
Total Pages: 302
Language: Hindi
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Geography, agam_suryapragnapti, & agam_chandrapragnapti
File Size: 4 MB

Page 130

दशमप्राभृत
[चतुर्थ प्राभृतप्राभृत] णक्खत्ताणं चंदे। जोगारंभकालो
३६. प. ता कहं ते जोगास्स आई ? आहिए ति वएजा,
उ. ता अभियी-सवणा खलु दुवे णक्खत्ता, पच्छाभागा समखित्ता', साइरेगएगूणचत्तालिसइ मुहुत्ता' तप्पढमयाए सायं चंदेण सद्धिं जोयं जोएंति', तओ पच्छा अवरं साइरेगं दिवसं।
एवं खलु अभियी-सवणा दुवे णक्खत्ता एगराइं एगं च साइरेगं दिवसं चंदेण सद्धिं जोयं जोएंति, जोयं जो एत्ता जोयं अणुपरियट्टति, जोयं अनुपरियट्टिता सायं चंदं धणिट्ठाणं सम्मति।
२. ता धणिट्ठा खलु णक्खत्ते पच्छंभागे समक्खेत्ते तीसइ-मुहुत्ते तप्पढमयाए सायं चंदेण सद्धिं जोयं जोएइ, तओ पच्छाराइं अवरं च दिवसं।
एवं खलु धणिट्ठा णक्खत्ते एगं च राई एगं च दिवसं चंदेण सद्धिं जोयं जोएइ, जोयं जोएत्ता जोयं अणुपरियट्टइ, जोयं अणुपरियट्टित्ता सायं चंदं सयभिसयाणं समप्पेइ,
१. 'इह अभिजिन्नक्षत्रं न समक्षेत्रं, नाप्यपार्धक्षेत्रं, नापि द्वयर्द्धक्षेत्रं,
केवलं श्रवणनक्षत्रेण सह सम्बद्धमुपात्तमित्यभेदोपचारात् तदपि समक्षेत्रमुपकल्प्य समक्षेत्रमित्युक्तम्' २. 'सातिरेका नवमुहूर्ताः अभिजित् त्रिंशन्मुहुर्ताः श्रवणस्येत्युभयमीलने यथोक्तं मुहुर्तपरिमाणं भवति।' ३. 'सायं-विकालवेलायां, इह दिवसस्य कतितमाच्चरमाद् भागादारभ्य यावद्रात्रे कतितमो भागो यावन्नाधापि परिस्फुट-नक्षत्रमण्डलालोकस्तावान् कालविशेषः सायमिति विवक्षितो द्रष्टव्यः' ४. 'इहाभिजिन्नक्षत्रं यद्यपि युगस्यादौ प्रातश्चन्द्रेण सह योगमुपैति, तथापि श्रवणेन सह सम्बद्धमिह तद्विक्षितं, श्रवणनक्षत्रं च मध्याहादूर्ध्वमपसरति दिवसे चन्द्रेण सह योगमुपादत्ते, ततस्तत्साहचर्यात् तदपि सायं समये चन्द्रेण युज्यमानं विवक्षित्वा सामान्यतः सायं चन्द्रेण''सद्धिं जोयं जोएंति' इत्युक्तम्।
अथवा युगस्यादिमतिरिच्यान्यदा बाहुल्यंमधिकृत्येदमुक्तं ततो न कश्चिद्दोषः। - टीका ५. 'एतावन्तं कालं योगं युक्त्वा तदनन्तरं योगमनुपरिवर्तलते, आत्मनश्चयावयत इत्यर्थः?' - सूर्यप्रज्ञप्ति की टीका से उद्धृत। ६. 'समक्षेत्र त्रिंशन्मुहूर्तम् 'चन्द्र के साथ किसी भी नक्षत्र का योग, यदि तीस मूहूर्त पर्यन्त रहता है तो वह 'समक्षेत्र-योग' कहा जाता है।

Translation AI Generated

## Dashama Prabhruta [Chaturtha Prabhruta Prabhruta] Nakshatranam Chande. Jogaarambha Kaalo

36. P. Ta Kaham Te Jogass Aai? Ahie Ti Vaeeja,
U. Ta Abhiyi-Savana Khalu Duve Nakshatta, Pacchhabhaga Samakhitta', Saieregayegunachattalisai Muhutta' Tappadhamaye Sayam Chanden Sadhim Joyam Joenti', Tao Pacchha Avaram Sairegam Divasan.
Evam Khalu Abhiyi-Savana Duve Nakshatta Egarain Egam Cha Sairegam Divasan Chanden Sadhim Joyam Joenti, Joyam Jo Etta Joyam Anupariyattati, Joyam Anupariyattita Sayam Chandam Dhanittaanam Sammati.
2. Ta Dhanitta Khalu Nakshatte Pacchhambhage Samakkhette Tisaai-Muhutte Tappadhamaye Sayam Chanden Sadhim Joyam Joeai, Tao Pacchharain Avaram Cha Divasan.
Evam Khalu Dhanitta Nakshatte Egam Cha Rai Egam Cha Divasan Chanden Sadhim Joyam Joeai, Joyam Joetta Joyam Anupariyattai, Joyam Anupariyattitta Sayam Chandam Sayabhisayanam Sampapei,
1. 'Iha Abhijinnaskhatram Na Samakshetram, Napyapardhakshetram, Napi Dvayardhakshetram,
Kevalam Shravananakshatrena Saha Sambaddhamupattamittyabhedopacarat Tadapi Samakshetram Upkalpya Samakshetramityuktam' 2. 'Saatireka Navamuhurtaah Abhijitt Trinshanmuhurtaah Shravanasyetyubhayamilane Yathokatam Muhurtaparimanam Bhavati.' 3. 'Sayam-Vikalavelayaam, Iha Divasasy Katitamatchaaramaad Bhagaadarabhya Yavadraatre Katitamo Bhago Yavannadhaapi Parisphuta-Nakshatramandalalo Kastavan Kaalaviseshah Sayamiti Vivakshito Drashtavyaah' 4. 'Ihaabhijinnaskhatram Yadyapi Yugasyaadou Pratachaindrena Saha Yogamupaiti, Tathaapi Shravanena Saha Sambaddhamiha Tadvikshita, Shravananakshatram Cha Madhyahaadurdhavam Apasarati Divase Chandrena Saha Yogamupadatte, Tatastatsaacharyat Tadapi Sayam Samaye Chandrena ''Sadhim Joyam Joenti' Ityuktam.
Athava Yugasyaadimatirichaanyada Bahulyamadhikrityedamuktam Tato Na Kaschiddoshah. - Teeka 5. 'Etaavantan Kalam Yogam Yuktva Tadanantara Yogamanuparivartalate, Atmanachayaavayatityarthaah?' - Suryaprajnapti Ki Teeka Se Udhrut. 6. 'Samakshetra Trinshanmuhurtam 'Chandra Ke Saath Kisi Bhi Nakshatra Ka Yog, Yadi Tisa Muhurta Paryant Rahta Hai To Vah 'Samakshetra-Yog' Kaha Jata Hai.