SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 210
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ 8403).५४९-५५. श्रीतरुणप्रभाचार्यकृत १३५ बद्रियजाति चरिद्रियजाति पंचंद्रियजाति पुणि जाणिवी। काय छ-पृथिवीकाय १ अप्काय २ तेउकाय ३ वाउकाय ४ घनस्पतिकाय ५ त्रसकाय ६ लक्षण । जोग-मन वचन काय रूप त्रिह्नि। वेद-पुरुषवेद स्त्रीवेद नपुंसकवेद रूप त्रिह्नि । कसाय-क्रोध मान माया लोभ रूप चत्तारि । ज्ञान-मतिक्षान श्रुतज्ञान अवधिज्ञान मनःपर्यवज्ञान केवलज्ञान लक्षण पांच तद्यथा आभिणिवोहीनाणं सुयनाणं चेव ओहिनाणं च । तह मणपज्जवनाणं केवलनाणं च पंचमयं ॥ [५४९] आभिनिबोधिकज्ञानु मतिज्ञानु तेह तणा अट्ठावीस भेद यथा-अर्थ अनइ इंद्रिय रहई संबंधु एउ व्यंजनावग्रहु कहियइ। सु पुणि च भेदे फरस फरसनेंद्रिय संबंधु १, रस रसनद्रिय संबंधु २, घ्राणघ्राणेंद्रिय संबंधु ३10 शब्द श्रवणेंद्रिय संबंधु ४। चक्षुरिंद्रिय अनइ मन विहुं रहई अर्थ सउं संबंधु हुयइ नंही इणि कारणि व्यंजनावग्रहु चतुर्धा हुयइ । तथा च भणितं पुढे सुणेइ सदं रूवं पुण पासई अपुटुं तु । गंधं रसं च फासं च बद्धपुढे वियागरे ॥ [५५०] अर्थावग्रहु सामान्यज्ञानु सु पुणि छ ए भेदे । पांच इंद्रिय छ?उं मनु तीह करी अर्थ सामान्य धर्म 15 विचारणि ईतइ। किंचित् रूपु । कोपि रसु, कोपि गंधु, कोपि फरसु कोपि सद्द इसी परि पांचे इंद्रिये करी हुयइ । मनि करी पुणि इसी परि पांचहीं विषयहं विषइ सामान्यार्थ विचारु हुयइ इति अर्थावग्रहु छए भेदे। ___ तथा ईहा पुणि छ ए भेदे इसी ही जि परि हुयइ । नवरं ईहा' वितर्क कहियइ । सु पुणि वितर्क उभयकोटि फरसी हुयइ । 20 यथा किाचत् रूपु इसउ जु छइ । अर्थावग्रहु तेह नउ' अनंतरकालि किं पुरुषरूपं किं वा स्त्रीरूपं । इसी परि ‘एवं रसे गंधे फरसे सद्दे च ' यथा-कोपि रसु एह अनंतरकालि मधुरो वा कटुको वा । इसी परि तरकालि असुरभि वा सुरभि वा । इसी परि कोपि फरसु एह अनंतरकालि शीतो वा उष्णो वा । इसी परि कोपि सद्द एह अनंतरकालि शंख संबंधी वा भेरि संबंधी वा । इसी परि पांचहीं इंद्रियहं करी पंच प्रकारे ईहा हुयइ । मन एकलाई रहई सविहुँ विषयहं विषद इसी परि ईहा संभवह । इति 25 ईहा तणा छ भेद हुयई । तथा अपोहु पुणि छए भेदे सु पुणि एक कोटि फरसी। यथा-पुरुषहीं जिनउं रूप अथवा स्त्रीही जिनउं रूपु । इसी परि एवं मधुरू जु रसु अथवा कटुकू जु रसु। इसी परि असुरुहू जु गंधु अथवा सुरहू जु गंध । इसी परि एवं शीतलू जु फरसु अथवा अशीतलू ज फरसु । इसी परि एवं शंखस्वरू अथवा भेरीस्वरू इसी परि एवं मन एकलाई रहइं पांचहीं विषयहं विषह अपोहु ऊपजइ इति अपोह तणा छ भेद । एवं धारणा पुणि छए भेदे । अपाहि करी जु अथु निश्चितु काधउ हुयह सु अथु सदा जु मन माहि 30 धरियइ स धारणा । स पुणि पांच इंद्रिय छ? मनू तीहं करी छए भेदे हुयइ। इसी परि मतिज्ञान तणा अट्ठावीस भेद हुयई । अर्थावग्रह ईहा अपोह धारणा ईहं चउहूं तणा प्रत्येक प्रत्येक छ छ भेद एवं चउसि भेद। 403) 2 Bh. तउ। 3 Bh. इहां। 4 B. Bh. ईहां। 5 Bh. adds जु and omits the rest, Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.003394
Book TitleShadavashyaka Banav Bodh Vrutti
Original Sutra AuthorN/A
AuthorPrabodh Bechardas Pandit
PublisherBharatiya Vidya Bhavan
Publication Year1976
Total Pages372
LanguageHindi, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari
File Size11 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy