________________ जयपाहुडनाम निमित्तशास्त्रम् / [गाथा 330] [प० 200, पा०२] किं लभंत इत्यत आह-पय स ककारा उकारयुक्ताः पकारं लभते / चकार उकारेण युक्तः यकारम्। टकारः शकारम् / मात्रासंख्यानियमेन शेषवर्गाणामपि चरमः / एषामेव क्रमेण-त्रण एते उकारयुक्ता एत एव लभते(न्ते)। यथा कुकार पकार(२) बुकार यकारं प्रकार सकारं [प० 201, पा०१]रचना-कुपवु य दुरा(स) / अस्याधस्तात् -खुप छु र वुष / अस्याधस्तात् -गु ज / यु ल / दुस / ततः पंचमः-कुप / बुय / णुस / अस्याधः चतुर्थ:शुभ / अव / दुह / एवं लब्धिक(?)ककारवर्गस्य तथा रचना ककारस्यापि टकारस्य चकच टादीनां पढमा चरिमा य समं उकारेणे ति गाथार्थः [प० 201, पा० 2] व्याख्यातः॥'लमह तवग्गे' इत्येतत्पदं व्याख्यायते- 'तपय म(स)' चतुर्णामेषां वर्णानां लब्धिरर्द्धक्रान्तिन्यायेन यथा तकारपकार-यकार-शकाराणां उकारसहितानां क्रमेणैव लब्धिः / केषां ? अकार-ककार-चकार-टकाराणां "स्थापनात् / अपुक / युक / शुट / अस्या० थुआ। कुख रु ठषु / ठ / अस्याधः-दुइ। युग लु / जमुन / अस्याधस्तात् - तु अ / मुडा। यु / गुण / अस्याधः-वुई। भुघ / वुक / हुढ / एवं यथा त प य स वर्गाद्यक्षराणां लब्धिक(?) ककारेण सह तथा शेषाणामपि / यथा-- उकारेण सह लब्धि[:]वक्तव्या इति / व्याख्यातमेतत्पदं [50 202, पा० 1] 'लभति तवर्गे एव'मिति / 'साणुस्सारे य सविसग्गे' इत्यस्य गाथापश्चार्द्धस्य व्याख्या कृ(क्रि)यते- कवर्ग-चवर्ग"टवर्गाक्षराः ककार-चकार-टकाराः सानुस्वारा:-कंचंटं एते पूर्ववद् यथा उकारसहिता लभन्ते / तद् बिंदुविसर्गाभ्यां अपि / बिन्दोर्युक्तस्योदाहरणम्-ककार बिन्दुसहितः पकार लभते, 'चं' इत्येषा(ष) प(य)कारम्, '' इत्येष शकारम् / स्थापना-कंप। चंय / टंश / अस्याध:-खं फ / छर / ठंष / अस्याध:-म व(गं ब)। जंल / डंस / अस्याधः-घंभ / झंव / दह / अस्याधः-डाम बुट घ(डं म / बंय।) णंश। उत्तरं समासादयति / अधर (स्तु) अधरमेव। सविसर्गोघे(प्ये)वं यथा-काप। चः य / टःश। [प० २०२,पा.२] अस्याधः-खःफ। छःर। ध(ठ):ष। अस्याधः-गःब / जाल / डास। अस्याधःहम / साय। णःश / अस्याधः-घः मैं / झःव / दाह / यथा एषां सानुस्वारस्य (स)विसर्गक्रमेण लब्धिरुक्ता तथा 'तपय स' इत्येतेषामपि प्रस्तारः-भ(त) अ। पंक / यं च। सं(शं)ट / अस्याधः-थं आ। पं(फ) ख। ।रंछ। [ 1] दंइ। पं(ब)ग। भं(लं)ज / 17 मंड / अस्याधः-नं अः / मंद:(ङः) / यं बः।ग(श) णः। [प० 203, पा०१] अस्याधः-घंई। भंघ / वंश। हंद / सविसर्ग(गो)प्येवं यथा-तः अ / पःक / यः च / सःट / अस्याध:थः आ। फः ख / रःछ / षः / अस्याधः-दः इ। पःश / [बःग] / लः ज / सड। अस्याधः-न: अ / मः ङ। यः। सःण / अस्याधः-धःई। भः घ / वः झ। हाद। सानुस्वार-विसर्गावेतौ / अथवाऽन्यथा रचनाक्रमेण गुरुरान(ह) // 330 // मूलादर्श सर्वाऽपीयमक्षरस्थापना प्रभ्रष्टपाठात्मिका उपलभ्यते अतोऽधस्तात् कोष्ठकेषु शुद्धरूपेणैषा प्रदर्श्यते भस्माभिः। -संपादकः / सानुस्खाराणां सविसर्गाणां सानुस्खाराणां सविसर्गाणां तपयशानां कचटानां स्थापना- कचटानां स्थापना- तपयशानां स्थापना स्थापनाके पच यर्ट शाकः पचः य टःश | " (तं अपं क यं चशं | तः अपः क यः च शः ट 2 ख फर्छ र बा२ खःफ छः र ठःपाथमा खरे छर्ष ठारथः आफः खः छषःब 3 ग बज लर्ड स|३ गः बजाल डास||३द इबं गल जसं बादः इबः ग लः जसः / धईभ घवं शहद 5 ई मा याणं श५ ङमजा य णःश 5 नं आम ङयशंगापनः अमः ह यः अशःण |४घाभ झाव दाह mal मः वाह: (92) Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org