________________
४६
जयपाहुडनाम निमित्तशास्त्रम् । [गाथा २१३-२१६] संवत्सराक्षरस्य प्रश्नाक्षराणामादौ स्थितस्य यदा ग ज ड द बल सा नामन्यतमाक्षरोऽनन्तरमेवाग्रतो दृश्यते तदा ग्रीष्मकाल आदेश्यः । तस्य संवत्सराक्षरस्य आदौ स्थितस्य यदा घ झ ढध भ व हा नामन्यतमाक्षरो दृश्यते तदा प्रावृट्कालो वाच्यः ॥ २१२ ॥
पंचमयंमि य वरिसा, वसंतकालं च पढमकादीसु ।
आयक्खरेसु पंचसु, सरओ सेसेसु चड(उ)थं पि ॥ २१३ ॥
तस्यैव संवत्सराक्षरस्य, प्रभाक्षराणामाद्यस्य [५० ११५, पा० २] ङबण न मानामन्यतमाक्षरो यदाऽनन्तरमेवाग्रतो दृश्यते तदा वर्षाकालो(लः) । तस्यैव संवत्सराक्षरस्य प्रश्नाक्षराणामाद्यस्य अएक च ट इत्येतेषां पञ्चाना मनन्तरमेवाग्रतो दृश्यते तदा वसन्तकालो(ल)
आदेश्यः। तस्यैव संवत्सराक्षरस्य प्रश्नाद्यक्षराणामाद्यस्य त प य भा(शा?) इत्येतेषां चतुर्णा केचिन् ॥ मन्यते न द्वाभ्यां यकार-स(श)काराभ्यां तदा प्रथमपंचके 'अ-ए' स्वरद्वयं न गण्यते । क च ट त प इत्येते तद् गण्यन्ते । एषां यदाऽनं[प०११६, पा. १]तरमेवान्यतमाक्षरो दृश्यते तदा शरत्काल आदेश्यः। पौष-माघौ हेमन्तः । फाल्गुन-चैत्रौ वसन्तः । वैशाख-ज्येष्ठौ ग्रीष्मः । आषाढ-श्रावणी प्रावृट्कालः । भाद्रपद-अश्वयुजौ वर्षाकालः। कार्तिक-मार्गशीर्षों शरत् । एवं क्रमः । गाथावंधानुलोमतया यथा तथोक्तः ॥ २१३ ॥
पढमस्स पढमतइए, फग्गू चित्तो य दोसु चाईसु । दोस(सु) य कत्तियमासो, मग्गसिरो दोसु चरिमेसु ॥ २१४ ॥
प्रथमवर्गस्य प्रथम-द्वितीय-तृतीये च [प० ११६, पा० २] अ-ए-क फाल्गुनः । प्रश्नादौ व्यवस्थितैरि(ऋ)त्वक्षरैरनन्तरोक्तानां त्रयाणां मासाक्षराणामन्यतमो यदा दृश्यते तदा फाल्गुनो मासः। एवं क्रमेण चकार-टकारौ चैत्रः । तकार-पकारौ कार्तिकः । य-स(श) मार्गशीर्षः ॥ २१४ ॥
एमेव सेसयाणं, उदुवग्गाणं पंच चउरो(त्था) य । मासक्खरा उ कमसो, पोसादी जाव अस्सजुजो(जो) ॥ २१५ ॥
आऐ ख छ ठ पौषः। थ फरष माघः। इओगज ड वैशाखः। द ब ल स ज्येष्ठः । ई औघ झढ आषाढः। धभव ह श्रावणः। [प०११७, पा० १] उङबण भाद्रपदः। नम
अं अः अश्वयुजः। एवं पौषादिरश्वयुजपर्यवसा[न]मिति । तत्र चतुर्थवर्गाक्षरा ये च वत्सर25 अ(रा)क्षराः । पंचमवर्गाक्षराः बण न मा मासाक्षराः । ते मासाक्षराः संवत्सराक्षराणामुपरिगता अग्रतो वा व्यवस्थितानां दहति । दग्धेषु तेषु वर्णाक्षरा मासाक्षरा भवन्ति । तैर्मासादेशः कार्यः । अश्वयुजमासादारभ्य वर्षप्रवृत्तिः, समाप्तिश्च तस्य भाद्रपदमासे । एवं मासक्रमः उक्तः । अनेन लाभालाभ[प० ११५, पा०२-सुखदुःख-नामनागमन-जीवितमरण-नष्टजातकादिषु संख्यया लब्धया प्रभाक्षरैः काल आदेश्यः सुसमाहितेन निमित्ते(त)ज्ञानवं(व)तेति ॥ २१५ ॥
॥ कालप्रकरणं समाप्तम् ॥
लाभद्धि(ट्ठि)यस्स लाभ, वदिज्ज जइ उत्तरा हु अणभिहया । अहरेसु णत्थि लाहो, जे वि[य] अहराहरा चउरो ॥ २१६ ॥
(02)
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org