Page Text
________________
२९८
अनुयोगद्वार-चूलिकासूत्रं भङ्गानामर्थकथनम्।
एवं द्विकसंयोगेऽपि त्रिपदेशिकस्कन्धः परमाणुपुद्गलश्चानुपूय॑नानुपूर्वीत्वेनोच्यते, यदा त्रिपदेशिकस्कन्धः परमाणुपुद्गलश्च प्रतिपादायितुमभीष्टो भवति तदा 'अत्थि आनुपुव्वी अ अनानुपुव्वी अ' इत्येवं भङ्गो निष्पद्यत इत्यर्थः, एवमर्थकथनपुरस्सराः शेषभङ्गा अपि भावनिया: । अत्राह-नन्वर्थोऽप्यानुपूर्व्यादिपदानां त्र्यणुकस्कन्धादिकोऽर्थपदप्ररूपणतालक्षणे प्रथमद्वारे कथित एव तत्किमनेन?, सत्यं, किन्तु तत्र पदार्थमात्रमुक्तम्, अत्र तु तेषामेवाऽऽनुपूादिपदानां भङ्ककरचनासमादिष्टानामर्थः कथ्यत इत्यदोषो, नयमतवैचित्र्यप्रदर्शनार्थं वा पुनरित्थमर्थोपदर्शनमित्यलं विस्तरेण । 'से त'मित्यादि निगमनम्।
उक्ता भङ्गोपदर्शनता, अथ समवतारं बिभणषुराह
मू.(८९)से किं तं समोआरे?, २ नेगमववहाराणं आनुपुव्वीदव्वाइंकहिं समोअरंति?, किं आनुपुत्वीदव्वेहिंसमोअरंति? आनुपुच्चीदव्वेहिंसमोअरंति? अवत्तव्वयदव्वेहिंसमोअरंति?, नेगमववहाराणं आनुपुब्बीदव्वाइं आनुपुव्वीदव्वेहि समोअरंति नो अनानुपुव्वीदव्वेहि समोअरंति नो अवत्तव्वदब्वेहि समोअरंति,
नेगमववहाराणं आनुपुब्बीदव्वाइं कहिं समोअरंति?, किं आनुपुच्चीदव्वेहि समोअति? अनानुपुव्वीदव्वेहि समोअरंति ? अवत्तव्वयदव्धेहि समोअरंति ?, नो अनानुपुचीदव्वेहि समोअरंति अमानुपुबीदव्वेहि समोअति नो अवत्तव्वदव्वेहि समोअरंति,
नेगमववहाराणं अवत्तव्ययदव्वाइं कहिं समोअति?, किं आनपदवीदव्वेहि समोअरंति? अनानुपुव्वीदव्वेहिंसमोअरंति? अवत्तव्वयदव्वेहि समोअरंति?, नो अनानुपुच्चीदव्वेहिंसमोअरंति नो अनानुपुब्बीदव्वेहिं समोअरंति नो अवत्तव्वदव्वेहिं समोअरंति । से तं समोआरे।
वृ. अत्र कोऽयं समवतार इति प्रश्ने सत्याह-'समोआरे'त्ति, अयं समवतार उच्यत इति शेषः, कः पुनरयमित्याह-'नेगमववहाराणं आनुपुव्वीदव्वाई कहि समोयरंती'त्यादिप्रश्नः, अत्रोत्तरम्-'नेगमववहारणं आनुपुव्वी' इत्यादि, आनुपूर्वीद्रव्याणि आनुपूर्वीद्रव्यलक्षणायां स्वजातावेव वर्तन्ते, न स्वजात्यतिक्रमेणेत्यर्थः, इदमुक्तं भवति-सम्यग्-अविरोधेनावतरणंवर्तनं समवतार:-अविरोधवृत्तिना प्रोच्यते, सा च स्वजातिवृत्तावेवस्यात्, परजातिवृत्तेविरुद्धत्वात्, ततो नानादेशादिवृत्तीन्यपि सर्वाण्यानुपूर्वीद्रव्याणि आनुपूर्वीद्रव्येष्वेव वर्तन्ते इति स्थितम् । एवमनानुपूर्व्यादीनामपि स्वस्थानावतारो भावनीयः । 'से त'मित्यादि निगमनम्।
उक्तः समवतारः, अथानुगमं बिभणिषुरुपक्रमतेमू.(९०) से कि अनुगमे?, २ नवविहे पन्नत्ते, तंजहा
वृ.अत्रोत्तरम्-'अनुगमे नवविहे'इत्यादि, तत्र सूत्रार्थस्यानुकूलमनुरूपं वा गमनं-व्याख्यानमनुगमः, अथवा सूत्रपठनादनु-पश्चाद्गमनं-व्याख्यानमनुगमः, यदिवा अनुसूत्रमर्थो गम्यतेज्ञायते अनेनेत्यनुगमोव्याख्यानमेवेत्याद्यन्यदपि वस्त्वविरोधेन स्वधिया वाच्यमिति । स च नवविधो-नवप्रकारो भवति, तदेव नवविधत्वं दर्शयति-'तद्यथे'त्युपदर्शनार्थः, संतपय' गाहा, मू.(९१) संतपयपरूवणया १ दव्वपमाणं च २ खित्त ३ फुसणा४।
कालो य५ अंतरं६ भाग ७ भाव ८ अप्पाबहुंचेव ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003383 |
| Book Title | Agam Sutra Satik 45 Anuyogdwar ChulikaSutra 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 257 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 45, & agam_anuyogdwar |
| File Size | 6 MB |