________________
मूलं - ३१०
४३९
केणैवाक्रान्ता वर्त्तन्ते, ततो येष्वेव प्रदेशषुस्वयमवगाढस्तेष्वेव वसतीत्युच्यते, स च वर्तमानकालएवास्ति, अतीतानागतयोर्विनष्टानुत्पन्नत्वेनैतन्मतेऽसत्त्वादिति ।
त्रयाणां शब्दनयानामात्भावे - स्वस्वरूपे सर्वोऽपि वसति, अन्यस्यान्यत्र वृत्त्ययोगात्, तथाहि-अन्योऽन्यत्र वर्तमानः किं सर्वात्मना वर्तते देशात्मना वा ?, यद्याद्यः पक्षस्तर्हि तत्रापि देशे अनेन वर्तित्वयं, ततः पुनरपि विकल्पद्वयं किं सर्वात्मना वर्तते देशात्मना देति ?, सर्वात्मपक्षे देशिनो देशरूपताऽऽपत्तिः, देशात्मपक्षे तु पुनस्तत्रापि देशे देशिना वर्तितव्यं, ततः पुनरपि तदेव विकल्पद्वयं तदेव दूषणमित्यनवस्था, तस्मात्सर्वोऽपि स्वस्वभाव एव निवसति, तत्परित्यागेनान्यत्र निवासे तत्र नि:स्वभावताप्रसङ्गादित्यलं बहुभाषितया ।
'से त' मित्यादि निगमनम् ।
मू. (३१० वर्तते ) से किं तं पएसदिट्टंतेणं ?, २ नेगमो भाइ छन्नं परसो, तंजहाधम्मपएसो अधम्मपएसो आगासपएसो जीवपएसो खंएपएसो देसपएसो, एवं वयंतं नेगमं संगहो भणइ-जं भणसि छण्हं पएसो तं न भवइ - कम्हा ?, जम्हा जो देसपएसो सो तस्सेव दव्वस्स, जहा को दिट्टंतो ?, दासेण मे खरो कीओ दासोऽवि में खरोऽवि मे, तं मा भणाहिछण्हं परसो, भणाहि पंचण्हं पंएसो, तंजहा- धम्मपएसो अधम्मपएसो आगासपएसो जीवपएसो खंधपएसो,
एवं वयं तं संगहं ववहारो भणइ-जं भणसि-पंचण्हं पएसो, तं न भवइ, कम्हा ?, जह जहां पंचण्हं गोट्टिआणं पुरिसाणं केइ दव्वजाए सामने भवइ, तंजहा-हिरने वा सुवने वा धने वा धन्ने वा, तं न ते जुत्तं वत्तुं जहा पंचण्हं पएसो, तं मा भणिहि-पंचण्हं पएसो, भणाहि-पंचविहो पएसो, तंजहा- धम्मपएसो अधम्मपएसो आगासपएसो जीवपएसो खंधपएसो,
एवं वयंतं ववहारं उज्जुसुओ भणइ-जं भणसि-पंचविहो पएसो, तं न भवइ, कम्हा ?, जइ ते पंचविहो पएसो एवं ते एक्केक्को पएसो पंचविहो एवं ते पनवीसतिविहो पएसो भवइ, तं मा भणाहि - पंचविहो पएसो, भणाहि भइयव्वो पएसोसिअ धम्मपएसो सिअ अधम्मपएसो सिअ आगासपएसो सिअ जीवपएसो सिअ खंधपएसो,:
एवं वयंतं उज्जुसुयं संपइ सद्दनओ भण्इ-जं भणसि भइयव्वो पएसो, तं न भणइ, कम्हा ?, जइ भइअव्वो पएसो एवं ते धम्मपएसोऽवि सिअ धम्मपएसो सिअ अधम्मपएसोसिअ आगासपएसोसिअ जीवपएसो सिअ खंधपएसो अधम्मपएसोऽसि सिअ धम्मक्एसो जाव खंधपएसो, जीवपएसोऽवि सिअ धम्मपएसो जाव सिअ खंधपएसो, खंधपएसोऽसि सिअ धम्मपएसो जाव सिअ खंधपएसो, एवं ते अणवत्था भविस्सइ, तं मा भणाहि भइयव्वो पएसो, भणाहिधम्मे पएसे, से पएसे धम्मे, अहम्मे परसे से पएसे अहम्मे, आगासे पएसे से पएसे आगासे, जीवे परसे से पएसे नोजीवे, खंधे पएसे मे पएसे नोखंधे,
एवं वयंतं सद्दनयं समभिरूढो भइ जं भणसि-धम्मे परसे से पएसे धम्मे जाव जीवे परसे से पएसे नोजीवे खंधे परसे से पएसे नोखंधेअ, तं न भवइ, कम्हा ?, इत्थं खलु दो समासा भवंति, तंजहा
तत्पुरिसे अ कम्मधारए अ, तं न नज्जइ कयरेणं समासेनं भणसि ?, किं तत्पुरिसेनं किं
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education International