________________
१११
अध्ययनं-२,[नि. १४०]
अप्पणो बिल्लमित्ताणि, पासंतोऽवि न पाससि ।। वृ. राजिकासर्षपमात्राणि परच्छिद्राणि पश्यस्यात्मनो बिल्वमात्राणि पश्यन्नपि न पश्यसीति श्लोकार्थः । तथानि.[१४१] समनोऽसि संजओ असि, बंभयारी समलेठुकंचने।
वेहारियवाअओ य ते, जिटुज्ज ! किं ते पडिग्गहे। व. श्रमनोऽसि बहिर्वत्त्या ब्रह्मचारी समलोष्डकाञ्चनो विहारिकावातकश्च ते-यथाऽहं पुणोऽवि गच्छति, नवरं पेच्छति खंधावारमितं, तस्स किरनीवट्टमाणो दंडियस्सेव सवडहत्तो गतो, तेन हत्थिखंधा ओरुहित्ता वंदितो भणिओ य-भयवं ! अहो परमं मंगलं निमित्तं च जं साहू अज्ज मए दिट्ठो, भयवं ! ममानुग्गहत्थं फासुयएसणिज्जं इमं मोयगादि संबलो घेप्पति, सोनिच्छइ, भायणे आभरणगणि छूढाणि मा दीसिहिति, तेन दंडिएण बला मोडिऊण पडिग्गहो गहिओ, जाव मोयगे छुहतितावे पेच्छइ आभरणयाणि, तेन सो खरंटिओ उबालद्धो य, पुणोऽवि संबोहिआ-जहा न जुज्जइ तुम्हं एवं विपरिनामो, मज्झं च अनागमनकारणं सुणेसु
___ "संकंतदिव्वपेमा विसयसत्ताइसमत्तकत्तव्वा।
अणहीणमनुयकज्जा नरभवमसुहं न इंति सुरा।।" पच्छा दिव्वं देवरूपं काऊण पडिगतो । तेन पुब्बि दंसणपरीसहो नाहियासितो, पच्छा अहियासितो ।। एवं शेषसाधुभिरपि सहनीयों दर्शनपरीषहः ।। इहोदाहरणोपदर्शकत्वात् प्रकृतनिर्युक्तेः कथं सूत्रस्पर्शकत्वमिति यत्कैश्चिदुच्यते, यदुक्तं, सूत्रसूचितार्थभिधायित्वात् तस्याः तदभिधानस्य तत्त्वतः सूत्रव्याख्यानरूपत्वेन सूत्रस्पर्शकत्वादिति । किं च'कालीपव्वंगसकासे'इत्यादिना क्षुदादिभिरत्यन्तपीडितस्यापि यत्परीषहणमुक्तं, तत्र मन्दसत्त्वस्य कस्यचिदश्रद्धानात् सम्यक्त्वविचलितमपि सम्भवेदिति तदृढीकार्थं दृष्टान्तभिधानमर्थतः सूत्रस्पर्शकमिति व्यक्तमेवैतत्, न च केषाञ्चिदिहोदाहरणानां नियुक्तिकालादाक्कालभावितेत्यन्योक्तत्वमाशङ्कनीयं, स हि भगवांश्चतुर्दशपूर्ववित् श्रुतकेवली कालत्रयविषयं वस्तु पश्येत्येवेति कथमन्यकृतत्वाशङ्केति। सम्प्रत्यध्ययनार्थोपसंहारमाहमू.(१५) एए परीसहा सव्वे, कासवेण पवेइया।
जे भिक्खू न विहन्निज्जा, पुट्ठो केनइ कुण्हइ ।। वृ. 'एते' अनन्तरमुपदर्शितस्वरूपाः, परोषहाः' क्षुदादयः 'सर्वे' द्वाविंशतिसंख्या अपि न तु कियन्त एव काश्यपेन' श्रीमन्महावीरेण प्रवेदिताः' प्ररूपिताः, 'जे'त्ति यानुक्तन्यायेन ज्ञात्वेति शेषः, भिक्षुः' यतिन चैव विहन्येत' पराजीयेत, कोऽर्थः?,-संयमात्पात्येत, स्पृष्टो' बाधितः केनापि प्रक्रमाद्वाविंशतेरेकतरेण दुर्जयेनापि परीषहेण 'कण्हुइ'त्ति कुत्रचित् देशे काले वा इति सूत्रार्थः॥ इतिः परिसमाप्तौ, ब्रवीमीति सुधर्मस्वामी जम्बूस्वामिनमाह। नयाः पूर्ववत् ।
__ अध्ययनं-२ समाप्तम् मुनि दीपरत्नसागरेण संशोधितं सम्पादितं उत्तराध्ययनसूत्रे द्वितीयं अध्ययनं सनियुक्तिः सटीकं समाप्तम्
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org