________________
पिण्डनियुक्तिः मूलसूत्रं
विपरिणता न चरणप्राणान् विनाशयितुमीशाः, नाप्याधाकर्मसंस्पर्शलक्षणं दोष जनयन्तीति। तदेवमिन्धनाद्यवयवापेक्षयाय सूक्ष्मपूतिस्तमपरिहार्यप्रतिपाद्यसम्प्रतिशेषद्रव्यपूर्तिपरिहार्यप्रतिपादयतिम.(२९०) सेसेहि उदव्वेहिं जावइयं फुसई तत्तियं पूई।
लेवेहिं निहि उपूई कप्पइ कप्पे कर तिगुणे॥ वृ. 'शेषः' इन्धनाद्यवयवव्यतिरिक्तैः शाकलवणादिभियांवत्स्थाल्यादिपरिमितं द्रव्यं स्पृष्टं भवति तावत्प्रमाणपूतिः, तथा त्रिभिलेषःपूतिः, इयमत्रभावना-स्थाल्यांकिलाधाकर्मरान्न, ततस्तस्याअपनीतम, अपनीते चतस्मिन्यापाश्चात्यावरण्टिः साएकोलेपः,ततस्तस्यामेवस्थाल्यामकृतकल्पत्रयायांशुद्धंराद्धं पूतिः, एवंवारद्वयमन्यदपिराद्धंपूतिः, चतुर्थे तुवारेराद्धंनपूति: अथात्मयोगेनयदिगृहस्थाःतस्याःस्थाल्याः निःशेषावयवापगमाय कल्पयत्रं ददाति तर्हि का वार्ता?, तत आह-कल्पते तस्यां स्थाल्यां शुद्धमशनादि राद्धं, यदि कल्पे' प्रक्षालने त्रिगुणे' त्रिसङ्घय कृते सति राध्य न शेषकालम। एतदेव भावयतिमू. (२९१) इंधनमाई मोत्तुं चउरा संसाणि होति दव्वाई।
तेसिंपुन परिमाणं तयप्पमाणाउ आरब्भ। वृ. इन्धनावयवारीनिचत्वारि पूर्वोक्तानिमुक्त्वाशेषाणि 'द्रव्याणि' अशनादीनितिकण्णप्रवणानि ज्ञातव्यानि, तेषां च शुद्धाशनादिपूतिकरणविषये परिमाणं त्वक्प्रमाणादारभ्य द्रष्टव्यम्, इयमत्र भावना. तण्डुलादीनामाधाकर्मणां गन्धादिचतुष्टयं परिहृत्य शेषं त्वगवयवमात्रमप्यादौ कृत्वा यद्वर्त्तते तेन स्पृष्टं शुद्धमप्यशनादि पूतिर्भवतीति। सम्प्रति दातृगृहं साधुपात्रं चाश्रित्य पूतिविषयं कल्प्याकल्प्यविधिमाहमू. (२९२) पढमदिवसंमि कम्मतिनि उदिवसानि पूइयं होइ।
पूईसुतिसुन कप्पइ कप्पइतइओ जया कप्पो॥ वृ. इह यस्मिन् दिने यत्र गृहे कृतमाधाकर्मतत्र तस्मिन् दिने 'कर्म' आधाकर्म व्यक्त मेतत्, शेषाणितु त्रीणिदिनानिपूतिर्भवति,तद्गृहपूतिदोषवद्भवतीत्यर्थः तत्रच पूतिषु पूतिदोषवत्सुत्रिषुदिनेषुआधाकर्मदिने च सर्वसङ्ख्यया चत्वारि दिनानि यावन्न कल्पते, साधुपात्रेचपूतिभूते तदाशुद्धमशनादिग्रहीतुं कल्पते यदा तृतीयः कल्पो दत्तो भवति, नशेषकालं. पूतिदोषसम्भवात। मू. (२९३) समणकडाहाकम्मं समणाणं जं कडेण मीसंतु।
आहार उवहि वसही सव्वं तं पूइयं होड़। व. श्रमणानामर्थाय कृतमाहारोपधिवसत्यादिकं यत तत्सर्वमाधाकर्म, यत्पुनः श्रमणानामाय कृतनाधाकर्मणा मिश्रमाहारादि तत्सर्व पूतिर्भवति। सम्प्रति परिज्ञानोपायमाह__ मू. (२९४) सहरस थेवदिवसमुसंखडी सि संघभत्तं वा।
पुन्छित्तु निउणपुच्छं संलावाआ वडगारीण ॥ वृ.इहप्रथमतआगतनश्रान्द्रगृहे तथाविधकिमपिसङ्ख्यादिचिह्नमुपलभ्यपूतिदोषसंशयभाव श्राद्रस्य पार्थे उपलक्षणमेतत् श्राविकादेश पार्श्वे निपुणपृच्छं प्रष्टव्यं? यथा-युष्माकं गृहे 'स्तोकदिवसेषु' स्ताक. दिवसमध्ये, प्रभूतदिवसातिक्रमणपूतिदोषानसम्भवतीतिस्ताकदिवसग्रहणं, सद्धिः वीवाहादिप्रकरणरूपा सङ्घभक्तं वा दत्तमासीत् ?, सङ्घड्यां वा साधुनिमितं किमपि कृतं आभवत् ?, ततस्तद्दिनादाग दिनत्रयं पूतिरितिकृत्वापरिहर्त्तव्यं, चतुर्थादिषुतुदिनेषुपरिग्राह्यम्, अथवाक्वापिप्रश्नमन्तरेणाप्यगारिणीनां संलापात पूतिरपूतिर्वेति ज्ञातव्यं, ता हि अपृष्टा एवान्यमुदिश्य कथयन्ति, यथाऽस्माकं श्वः परतरे वा दिने सङ्घभक्तं
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org