________________
पिण्डनियुक्तिः मूलसूत्रं द्विधा, नद्यवा-प्रकटा छन्नाच. तत्र सातवमाता मवा तव पिता एवं भणति-सन्देशं कथयति, सा प्रकटा, या तु तं सन्देश छन्नवचनेन कवयति सा छन्ना। एनमवार्थं सविशेष व्यक्तीकरांतिमू. (४६४) एकेक्कावि य दविहा पागड छन्ना य छन्न दविहाउ।
लोगुत्तरि तत्थेगा बीया पुन उभयपक्खेऽवि॥ वृ. इह दूतात्वसमाचरणमपि दूती, साऽपि चकका स्वग्रामविषया परग्रामविषया च द्विधा, तद्यथाप्रकटा छन्ना च. तत्र छन्ना पुनरपि द्विधा, तद्यथा-एका लोकोत्तरे' लोकोत्तर एव, द्वितीयसवाटकसाधारेपि गुप्ता -इत्यर्थः । द्वितीया पुनरुभयपक्षेऽपि. लोके लोकोत्तरे च, पाश्ववर्तिनी जनस्य सङ्घाटकसत्कद्वितीयसाधोरपि च गुप्तेति भावः । स्वग्रामपरग्रामविषयां प्रकटा दूतीमाहमू. (४६५) भिक्खाई वच्चंते अप्पाहणि नेइ खंतियाईण।
साते अमगं माया सो व पिया ते इमं भणड। वृ.भिक्षादा भिक्षादिनिमित्तं चत्यर्थः व्रजस्तस्यैव ग्रामस्यसत्कपाटकान्तरेपरग्रामेवा खंतियाईणं' जनन्यादीनाम् अप्पाहणि' सन्दशंकथयति. यथासातेमाताऽमुकंभणति,सवाते पिताइदंभणति। सम्प्रति स्वग्रामपरग्रागविषयां लोकोत्तरे छन्नां दूतीमाह नाम 'अप्पाहणि' सन्देशं कथयति. यथा सा ते माताऽमुक्तंभणति, स वा ते पिता इदं भणति। सम्प्रति खप्रमापरग्रामविषयां लोकोत्तरे छन्ना दतीमाहमू. १४६६) दूइत्तं खु गरहियं अप्पाहिउ बिझ्यपच्चयाभणति।
अविकोविया सुया ते जा आह इमं भणसुखंति॥ वृ.कोऽपिसाधुः कस्याचित्पुत्रिकया अप्पाहितः सन्दिष्टःसन् एव विचिन्तयति दूतीत्वं खलुगहिंत, सावद्यत्वात्, तत एवं विचिन्त्ययात्-द्वितीयसङ्गाटकसाधुर्मामांदूतीदोषदृष्टज्ञासीदित्येवमर्थभङ्गयन्तरेणेद भणति-यथा अविकोविदा' अकुशलाजनिशासने वातवसुतायाआह-इदंभण मदीयां 'खंति' जननीमिति, साऽव्यवगतार्थसन्देशिका हतिय सङ्गाटकसाधुचित्तरक्षणार्थमवं भणति-वारियिष्यामि तां निजसुता येन पुनरेवं न सन्दिशतीति। सम्प्रति स्वग्रामविषयामुभयपक्षप्रच्छन्नां दूतीमाहम.(४६७) उभयेऽवि य पच्छन्ना खंत । कहिनाहि खतियाएँ तम।
तंतह संजायंति त तहेव अहतं करेज्जासि॥ - वृ. उभयस्मिन्नपिच'लोकलोकोत्तररूपेप्रक्षेप्रच्छन्नादूतीयं यथा खंत निविभक्तिलोपानरवन्तस्यपितरथवा वन्तिकायाः'जनन्यास्त्वं कथय तथानदविदितं विवक्षितंकार्यतथैवसनातम.अथवानद्विवक्षित तथैव कुर्याः । सम्प्रति प्रकट परग्रामदतीत्वमाश्रित्य दोषान् दृष्टान्तेनोपदर्शयति. मू. (४६८) गामाण दोण्ह वर सज्जायरि घूयं तत्थ खंतस्य।
वहपरिणय खंतज्झत्थ(प्पाह) ण वनाएकाए जल्लं ।। मू. (१६९) जामाइपुत्तपइमारणं च केन कहियंति जनवाआ।
जामाइपुत्तहपइमारएण खंतेण मे सिट्ट।। वृ.विस्ताणां नामग्राम: तस्यापकण्ट गोकुलाभिधाग्रामः वस्तिर्णग्राम चधनदत्ता नाम कुटुम्बी तस्य भार्या प्रिय भतिः, तस्या दुहिता देवकी, सा च तस्मिन्नेव ग्रामे सुंदरेम परिणी, तस्याः पुत्रो बलिष्ठो. दुहिता रेवतिः साचगोकुलग्रामेसङ्गमेनपरिणिन्ये, प्रियमतिश्चायुःक्षयात्पश्चत्वमुपगता, धमदत्तोऽपिसंसारभयभीतः प्रवज्यामग्राहीद, गुरुमिश्च साविहरति । ततः कालान्तरे पुनरपि यथाविहारक्रमं तन्नेव ग्रामे समागतो
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org