________________
मूल- २८८
स्थापितास्तः किं कर्तव्यमत आहमू. (२८९ )
७५
जइ अभास गमनं हरे गंतु दुगाउयं पसं । तवि असंथरमाणा इंती अहवा विसज्जति ॥
वृ. यदि 'अभ्यास' आसन्ने गच्छस्ततस्ते 'गमणं 'ति गच्छसमीपमेव गच्छन्ति दूरे त्ति अथ दूरे गच्छस्ततो गन्तुं द्विगव्वृतं गत्वा क्रांशद्वयं किं ?- पेसे त्ति एवं श्रमणं गच्छसमीप प्रषयन्ति तबि अथरमाणा इंति' 'तेऽपि गच्छगताः साधवः 'असंस्तरमाणाः' अतृप्ताः सन्तः किं कुर्वन्ति ? - पति आगच्छन्ति, क्क? - यत्रते साधवो भिक्षया गृहीतया तिष्ठन्ति अथ च तृप्तास्ततस्तं साधुं विसर्जयन्ति यदुतपर्याप्तमस्माकं यूयं भक्षयित्वाऽऽगच्छत । संगांरति दारं व्याख्यातं तत्प्रसङ्गायातं च व्याख्यातम्. sarai वसतिहारमुच्यते, तत्प्रतिपादनायेदमाहमू. (२९० )
पदमविया गमन गहण पडिहा पवसी ।
काले संघाडेगांव संथरताण तह चैव ॥
वृ. 'पदम ति तस्यां च वसती गमनं' प्राप्तिः कदाचित्प्रथमपासण्यां भवति कदाचिच्च बिति-याएत्ति द्वितीयपारुभ्यां गमनं' प्राप्तिरित्यर्थः । 'गहणं' तिदंडळयणदास्यचिलिमिलीणं कृत्वाग्रहणंवृषभाः प्रविशन्ति पुनश्च `पडिलेहणा' तां वसति प्रमार्जयन्ति, 'प्रवेसो 'त्ति ततो गच्छः प्रविशति 'काले 'त्तिकदाचिदिभक्षाकाल एव प्राप्तास्ततश्च को विधि: ?, अत आह- सङ्घाटक एको वसतिं प्रमार्जयति, अन्य भिक्षार्थ व्रजन्ति । एगोवत्ति यदा सम्राटको न पर्याप्यते तदा एको गीतार्थो वसतिप्रत्युपेक्षणार्थं प्रेष्यंत. यदा तु पुनरेकोऽपि न पर्याप्यते तदा किम ?- असंथरंताणं' अनुघट्टंताणं अतृप्यन्तः सर्व एवाटन्ति, या तु वसतिः पूर्वलब्धा तां कथमन्विषन्ति ?'तहचवत्तियथाभिक्षामन्विषन्ति एवं वसतिमपिसर्वपूर्वप्रत्युपक्षितामन्विषन्ति, अन्विष्यचतंत्र वप्रविशन्ति। यदा तु पूर्वप्रत्युपेक्षिताया वसतेर्व्याघातो जातस्तदाऽपि तहचेच' तितथा हि भिक्षा मार्गयन्तितथा वसतिमपि लब्धायां च तत्रैव तरस्परं हिण्डन्तः कथयन्ति, 'बसहीए निअट्टिअब्वं'ति ।
इदानी "पढमबिइयाए "त्ति इदं द्वारं भाष्यकृत व्याख्यानयन्नाहमू. (२९१) पढमबितियाए गमन बाहि ठाणं न चिलिमिणी दारे ।
वित्तृण इति वसहा वसहि पडिलहिउं पुब्विं ॥
[भा. १४) वृ. प्रथमपारुष्यां गमनं' प्राप्तिर्भवति तत्र क्षेत्रे. कदाचिद्धतीयायां प्राप्तिस्ततः विधिरित्यत आह- 'बाहिं ठाणं च ' बहिरेव तावदवस्थानं कुर्वन्ति, स्थिताश्रात्तरकालं ततश्रिलिमिणी- जवनिकां दवरिकां गृहीत्वा प्रविशन्ति वसता वृषभाः ग्रहणद्वारं व्याख्यातम् । किं कर्तुं ? - वसतिं प्रत्युपक्षितुं वसतिप्रत्युपेक्षणार्थ प्राग वृषभा गृहीतचिलिमलिन्छुपकरणा आगच्छन्ति पडिलेहण' त्ति द्वारं भणितं । एवं तावत्पूर्व प्रत्युपक्षितायां बसत विधिः यदा तु पुनः पूर्वप्रत्युपेक्षिताया व्याघातस्तदा
मू. (२९२)
वाघाए अन्नं मग्गिऊण चिलिमिणिपमजणा वसहे । पत्ता मिक्स्खवेल संघाड़ेगा परिणओ वा ॥
वृ. पूर्वप्रत्युपेक्षितायावसनेर्व्याघात सनि अन्यां वसतिं मार्गयित्वा ततः किश्रित चिलिमिणि- पमन्नणा संहति ततो वृषभाथिलिमिलिन्यादीनि गृहीत्वा प्रमार्जयन्ति । पत्ताण भिक्खवेलं' यदा तु पुनर्भिक्षावेलायामेव प्राप्तास्तदा किं कर्तव्य ? - कालेति भणितं. 'संघाडे ति सङ्गाटको वसतिपयत्युपेक्षणार्थं प्रष्यत संघाइति भणिअं एगो व' त्ति सङ्घादकभावे एकी वा प्रेष्यत. किंविशिष्टः १- परिणतः ' गीतार्थः,
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org