________________
२९२
आवश्यक मूलसूत्रम् २-६/६३
गहिया, किण्हचेउद्दसिरत्तिं साहेइ मसाणे, चोरो य नगरारक्खिएहिं परिररम्भमाणो तत्थेव अतियओ, ताहे वेढेउं सुसाणे ठिया पभाए घिप्पिहितित्ति, सो य भमंतो तं विजासहयं पेच्छइ, तेन पुच्छिओ भणति-विजं साहेमि, चोरो भणति-केन दिन्ना ?, सो भणति-सावगेण, चोरेण भणियं-इमं दव्वं गिण्हाहि, विज्जं देहि, सो सडो वितिगिच्छति-सिज्झेजा न वत्ति, तेन दिन्ना, चोरो चिंतेइ-सावगो कीडियाएवि पावं नेच्छइ, सच्चमेयं, सो साहिउमाद्धो, सिद्धा, इयो सड्ढो गहिओ, तेन आगासगएण लोओ भेसिओ ताहे सो मुक्को, सड्ढावं दोवि जाया, एवं निवित्तिगिच्छेण होयव्यं, अथवा विद्वज्जुगुप्सा, विद्वांसः -साधवः विदितसंसारस्वभावाः परित्यक्तसमस्तसङ्गाः तेषां जुगुप्सा-निन्दा, तथाहि-तेऽनानात्, प्रस्वेदजलक्तिनमलत्वात् दुर्गन्धिवपुषो भवन्ति तान् निन्दति-को दोषः स्यात् यदि प्रासुकेन वाणिाऽङ्गक्षालनं कुर्वीरन् भगवन्तः ?, इयमपि न कार्या, देहस्यैव परमार्थतोऽशुचित्वात्, एत्थ उदाहरणं
एको सड्डो पच्चंते वसति, तस्स धूयाविवाहे कहवि साहवो आगया, सा पिउणा, भणियापुत्तग! पडिलोहेहि साहुणो, सा मंडियपसाहिया पडिलाभेति, साहूण जल्लगंधो तीए अग्घाओ, चिंतेइ-अहो अनवजो भट्टारगेहिं धम्मो देसिओ जइ फासुएण बहाएजा ?, को दोसो होजा?, सा तस्स ठाणस्स अनालोइयपडिकंता कालं किच्चा रायगिहे गणियाए पोट्टे उववन्ना, गभगता चेव अरइं जनेति, गमपाडणेहि य न पडइ, जाया समाणी उज्झिया, सा गंधेण तं वणं वासेति, सेणिओ य तेन पएसेण निग्गच्छइ सामिणो वंदगो, सो खंधावारो तीए गंधण न सहइ, रन्ना पुच्छियं-किमेयंति, कहियं दारियाए गंधो, गंतूण दिठ्ठा, भणति-एसेव पढमपुच्छति, गओ सेणिओ, पुव्वुद्दिट्ठवुत्तंते कहिते भणइ राया-कहिं एसा पच्चणुभविस्सइ सुहं दुक्खं वा?, सामी भणइ-एएण कालेन वेदियं, सा तव चेव भज्जा भविस्सति अग्गमहिसी, अट्ठ संवच्छाणि जाव तुझं रममाणस्स पुट्ठीए हंसोवल्लीली काही तं जाणिज्ञासि, वंदित्ता गओ, सो य अवहरिओ गंधो, कुलपुत्तएण साहरिया, संवड्डिया जोव्वणत्या जाया, कोमुइवारे अम्मयाए समं आगया, अभओ सेणिओ (य) पच्छण्णा कोमुइवारं पेच्छंति, तीए दारियाए अंगफासेण अज्झोववण्णो नाममुदं दसियाए तीए बंधति, अभयस्स कहियं-नाममुद्दा हारिया, मग्गाहि, तेन मनुस्सा दारेहिं ठविया, एक्केईमानुस्सं पलोएउं नीणिजइ, सा दारिया दिट्ठा चोरोत्ति गहिया, परिणीया य, अन्नया य वज्झुक्केण रमंति, रायाणिउ तेन पोत्तेण वाहेति, इयरा पोत्तं देति, सा विलंग्गा, रन्ना सरियं, मुक्का य पव्वइया, एयं विउदुगुंछाफलं । परपाषंडानां-सर्वज्ञप्रणीतपाषण्डव्यतिरिक्तानां प्रशंसा प्रशंसनं प्रशंसा स्तुतिरित्यर्थः । परपाषण्डानामोघतस्त्रीणि शतानि त्रिषट्यधिकानि भवन्ति, यत उक्तम्
"असीयसयं किरियाणं अकिरियावाईण होइ चुलसीती ।
अन्नाणिय सत्तट्ठी वेणइयाणं च बत्तीसं ॥१॥ गाहा" इयमपि गाथा विनेयजनानुग्रहार्थं ग्रन्थान्तरपप्रतिबद्धाऽपि लेशतो व्याख्यायते-'असियसयं किरियाणं'ति अशीत्युत्तरं शंत क्रिया वादिनां, तत्र न कर्तारं विना क्रिया सम्भवति तामात्मसमवायिनीं वदन्ति ये तच्छीलाश्च ते क्रियावादिनः, ते पुनरात्माद्यस्तित्वपप्रतिपत्तिलक्षणाः अनेनोपपायेनाशीत्यधिकशतसङ्ख्या विज्ञेयाः, जीवाजीवाश्रवबन्धसंवरनिर्जरापुण्यापुण्यम
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org