________________
२३४
आवश्यक मूलसूत्रम्-१
जहा एगो वानरो रुक्ने अच्छइ, वासासु सीतवातेहिं झडिन्झति, ताहे सुघराए सउणिगाए भणिओ-'वानर !
पुरिसोऽसि तुमं निरस्थयं वहसि बाहुदंडाइं।
जो पायवस्स सिहरे न करेसि कुडिं पडालिं वा ।। सो एवं तीए भणिओ तुण्हिको अच्छइ, ताहे सा दोच्चपि तच्चंपि भणइ, ततो सो रुट्ठो तं रुक्खं दुरुहिउमाढत्तो, सा नट्ठा, तेन तीसे तं घरं सुंबं सुं विक्खित्तं, भणइ य --
नविसि ममं मयहरिया नविसि ममं सोहिया व निद्धा वा ।
सुघरे ! अच्छसु विघरा जा वट्टसि लोगतत्तीसु ॥ सुहं इदानि अच्छ । एवं तुमंपि मम चेव उवरिएण जाओ, किं च-मम अन्नपि निजरादारं अस्थि, तेन मम बहुतरिया निजरा, तं लाहं चुक्कीहामि, जहा सो वाणियगो-दो वाणियगा ववहरंति, एगो पढमपाउसो मोल्लं दायव्वयं होहित्ति सयमेव आसाढपुण्णीमाए घरं पच्छ(त्य) इतो, बीएण अद्धं वा तिभागं वा दाऊण छवावियं, सयं ववहरइ, तेन तद्दिवसं बिउणो लाहो लद्धो, इयरो चुक्को । एवं चेव जइ अहं अप्पणा यावचं करेमि तो अचिंतणेण सुत्तत्था नासंति, तेहि य न हिं गच्छसारवणाऽभावेण गणस्सादेसादिअप्पडितप्पणेण बहुयरं मे नासेइति। आह च -
सुत्तत्थेसु अचिंतण आएसे बडसेहगगिलाणे ।
बाले खमए वाई इड्डीमाइ अनिड्डी य ।। एएहिं कारणेहिं तुंबभूओ उ होति आयरिआ । वेयावच्चं न करे कायव्वं तस्स सेसेहिं ।
जेन कुलं आयत्तं तं पुरिसं आयरेण रक्खेज्जा ।
न हु तुंबंमि विनढे अरया साहारया होति ।। बाले सप्पभए तहा इड्डिमंतंमि आगए पानगादिगए आयरिए लहुत्तं, एवं वादिम्मिवि, अनिस्सरपब्वइयगा य एएत्ति, जनापवादो, सेसं कंठं । आह-इच्छाकारणाहं तव प्रथमालिकामानयामीत्यभिधाय यदा लब्ध्यभावान सम्पादयति तदा निर्जरालाभविकलस्तस्येच्छाकारः, इत्यतः किं तेनेत्याशङ्कयाहनि. (६८१) संजमजोए अब्भुट्टियस्स सद्धाएँ काउकामस्स ।
लाभो चेव तवस्सिस्स होइ अद्दीणमणसस्स ॥ कृ'संयमयोगे' संयमव्यापारे अभ्युस्थितस्य तथा श्रद्धया' मनःप्रसादेन इहलोकपरलोकाशंसां विहाय कर्तुकामस्य, किम् ? -'लाभो चेव तवसिस्स' त्ति प्रकरणानिर्जराया लाभ एव तपस्विनो भवति अलब्थ्यादौ, अदीनं मनोऽस्येति अदीनमनास्तस्यादीनमसन इति गाथार्थः ।।
इदानीं मिथ्याकारविषयप्रतिपादनायाहनि. (६८२) संजमजोअ अब्भुट्टियस्स जंकिंचि क्तिहमायरियं ।
मिच्छा एतंति वियाणिऊण मिच्छत्ति कायव्वं ॥ कृ-संयमयोगः-समितिगुप्तिरूपस्तस्मिन्विषयभूतेऽभ्युस्थितस्य सतः यत्किञ्चिद्वितधम्-अन्यथा आचरितम्-आसेवितं, भूतमिति वाक्यशेषः, 'मिथ्या एतदिति' विपरीतमेतदित्येवं विज्ञाय
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org