________________
-
-
४९२
व्यवहार-छेदसूत्रम्-२- १०/२५१ भा.[४३५२] सव्वातो अज्जातो सव्वे वि य पढमसंघयण वज्जा।
सव्वे य देसविरया पच्चक्खाणेण उ मरंति ।। ७.सर्वा अप्यायिकाः सर्वेऽपि च प्रथमसंहननवर्जा: सर्वेऽपि च देशविरता: प्रत्याख्यानेन भक्तपरिज्ञारूपेण वा भ्रियते। भा.[४३५३] सबसुहप्पभवा उ जीवियसारा उ सव्वजनगातो।
___ आहाराउ रयणं न विज्जइ हु उत्तमं लोए। वृ. सर्वस्य सुखस्य प्रभव उत्पादकारणं सर्वसुखप्रभवस्तस्मात् जीवितसारादन्नं वै प्राणा इति वचनात्सर्वस्य गतो जनकः तस्मादाहारमन्तरेण कस्याप्युत्पत्तेरभावात्। इत्थंभूतादाहाराद्, अन्यदुत्तमं रत्नं लोके न विद्यते किन्त्वाहार एव सर्वोत्तमं रत्नं रत्नत्वमेव भावयति । भा. [४३५४] विग्गहगए य सिद्धे य मोत्तुं लोयंमि जत्ति या जीवा!
सव्वे सव्वावत्थं आहारे हुंति उवउत्ता।। वृ.विग्रहगतान् विग्रहगत्यापन्नान् सिद्धांश्च मुक्त्वा शेषा यावन्तो लोके जीवास्ते सर्वे सर्वावस्थं सर्वास्ववस्थास्वाहारे उपयुक्ता भवन्ति । तत आहारः परमन्नम्। भा.[४३५५] तं तारिसयं रयणं सारं जं सव्वलोअरयणाणं ।
सव्वं परिच्चइत्ता पादोवगया पविहरंति ।। वृ. यत्सर्वलोके रत्नानां मध्ये सारं तेषु सत्स्वपि तृप्तेरभावात् आहाररूपं रत्नं तत्तादशं सर्व परित्यज्य धन्याः पादपोपगताः प्रविहरन्ति । भा.[४३५६] एयं पादोवगमं निपरिकम्मं जिनेहि पन्नतं ।
जं सोऊण खमओ वक्सायपरकम कुणइ ।। वृ. एतत्पादपोपगमं मरणं जिनैनि:प्रतिकर्म प्रज्ञप्तं यत् श्रुत्वा क्षपको व्यवसायपराक्रम करोति । गतमुद्वर्तनादिद्वारमधुना सारेऊण य कयमितिद्वारव्याख्यानार्थमाहभा.[४३५७] कोई परीसहेहिं वाउलि वेयणद्दिउ वावि।
उहासेज्जकयाती पढमं बितीयं च आसज्ज ।। वृ. कश्चित्प्रथमाद्वितीयपरोपहाभ्यां व्याकुलितो ध्यानाच्चालितो यदि वा वेदनया पीडया अदिर्तः पीडितोऽवभाषेत याचेत्कदाचित् प्रथममनशनं द्वितीयं वा पानकमासाद्याधिकृत्य ततः किं कर्तव्यमत आहभा. [४३५८] गीयत्थमगीयत्थं सारेउं मतिविवोहणं काउं।
तो परिबोहयछटे पढमे पगयं सिया बिइए ।। वृ.स भक्तप्रत्याख्यानः कदाचित् प्रान्तदेवतयाधिष्ठितोवभाषेत, ततः परिज्ञानमित्तं स्मरणं कारयितव्यः भण्यते त्वं गीतार्थोऽगीतार्थो वा अथवा दिवसो वर्त्तते रात्रि वा तत्र यदि समस्तमवितथं ब्रूते, तदा ज्ञायते न प्रांतदेवतयाधिष्ठित: किन्तु परीषहत्याजितो याचते, तदेवं गीतार्थमगीतार्थं चात्मानं स्मारयित्वा स्मरणोत्पादनेन यथावस्थितमतिविबोधनं कृत्वा ततः प्रतिबोध्य षष्ठे रात्रिभोजने प्रथमे अशने प्रकृतं स्यात् । द्वितीये वा पानके विमुक्तं भवति। अशने पानके च याचिते तस्य भक्तपानात्मकः कवचभूत आहारो दातव्यः । अथ कि कारणं प्रत्याख्याप्य
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org