________________
४१४
व्यवहार-छेदसूत्रम् -२- १०/२५० गुरुकाः, निःशंकितेमूलमिति । तथा ग्रहणादयश्चशंकायां दोषास्तानेव कथयति[भा.३८६३] गेण्हणकड्डणववहार पच्छकडुड्डाहतहाय निव्विसए ।
किंउहुइमस्स इच्छा अभिंतरमइगतोजेन ।। वृ- गृहणं स्तेनः पारदारको चेति बुद्धया प्रतिग्रहणं ततो राजकुलं प्रतिकर्षणं तदनन्तरं राजकुले - व्यवहरणं ।ततः पश्चात्कृतकरणं ।वतमोचमित्यर्थः ।एवंचसतिमहान्प्रवचनस्योड्डाहः ।तथा निर्विषय आज्ञाप्ये तद्वारगाथायां तु ग्रहणे इति कर्षणादीनामु पलक्षणं ।। गतं ग्रहणद्वारमिच्छाद्वारमाह- किंतु इति वितर्को हुरिति निश्चित्तं यस्या गृहमभ्यन्तरमतिगस्तस्या विषयेऽस्य साधोरिच्छा येनेत्थमभ्यन्तरं सहसा प्रविष्टइति । अधुना दुर्निविष्टा अप्रावृतेति पदद्वयं व्याख्यानयति[भा.३८६४] दुनिविट्ठाव होज्जा, अवाउडावा अगारी उ}
लज्जिया साविहोज्जा ही संका वासे समुब्भवे ।। वृ मध्ये आगारी दुर्निविष्टा वा भवेत् अप्रावृता वा भवेत् ततः सहसा साधारेभ्यन्तरप्रवेशे सापि लज्जिताभवेत् । शङ्का वासे तस्याः समुद्भवेत् । तामेवाह. [भा.३८६५] किंमन्नेघेत्तुकामो एस ममं जेनतेतिएदूरं ।
अन्नो वासंकेज्जा गुरुगा मूलं तुनिस्संके ।। [भा.३८६६] आउत्थ परावावी उभवसमुन्था व होज दोसा उ ।
उक्खणनिहणविरेगंतत्थ किंचि करेज्जाहि ।। वृ- किं मन्ये एष संयतो मां ग्रहीतुकामो येन एतद्रमागच्छति । अन्यो वा एवं शङ्केत, तत्र शङ्कायां सत्यां तस्य प्रायश्चित्तं चत्वारो गुरुकाः, निःशंकिते तस्य वा जाते मूलं प्रायश्चित्तं, आत्मोत्थः परस्मात् उभयसमुत्था दोषा भवेयुः । सम्प्रति निहणुक्खन्नेत्यादि व्याख्यानयति-उक्खणणेत्यादि तत्र गृहस्थो गृहमध्ये हिरण्यादेरुत्वननंवा कुर्यात् निधानं परस्परं विवेकंवा विरेचनं किंचित्कुर्यात्तत्तः किमित्याह[भा.३८६७] दिटुं एएणइमंसाहेज्जामा उ एस अन्नेसिं।
तेनोत्ति व एसो ऊसंका गहणाइकुज्जाही ।। वृ-दृष्टमेतेन साधुना इदं हिरण्यादि उत्खन्यमानादिकं, ततो मा एष अन्येषां कथयेत् । यदि वा एष स्तेन इतिशङ्कया ग्रहणादिग्रहणवधबन्धनादिकुर्यात् । साम्प्रतमवितीर्णपदव्याख्यानार्थमाह[भा.३८६८] तित्थगरगिहत्थेहिं दोहिं वि अतिभूमिपविसणमदिन्नं ।
कीसे दूरमतिगतोअसंखडंबंधवहमादी ।। वृ-तीर्थकरेण गृहस्थेन च द्वाभ्यामप्यतिभूमीप्रवेशनमदत्तं, तीर्थकरेणादत्तमतिभूमिं न गच्छेज्जा इत्यादि वचनात्, गृहस्थेनाप्रीतिकरणात्, प्राभृतादिद्वारकलापमाह-कस्माद्देतदूरमयमागत इतिगृहस्थो संखडं कलहं कुर्यादतिरोषाद्वन्धवधादिकं ।सम्प्रति खिंसाद्वारमाह[भा.३८६९] खिंसेज्जएए अलभंय वराग अंतोपविसंति ।
गलए चित्तूणवर्णमि निच्छुभेज्जाहिबाहिरतो ।। वृ-खिसेत हीलवेत् गृहस्थो यथा एते वराका अलभमानामध्ये प्रविशन्ति । आसियावणद्वारमाहगलके गृहीत्वाबहिर्वने निक्षिपत्, । उद्वेजकद्वारमाह
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org