________________
उद्देशक:-८, मूल - २००, [भा. ३५८३]
वृ-अध्वनिमार्गे निर्गता अध्वनिर्गता आदिशब्दात् आशिवादिभिर्या कारणैर्निर्गताः परिगृह्यन्ते । तेषामुपकरणे दग्धे वह्निना भस्मीकृते भिन्ने वा विविक्ते वा विस्मरणतः पतिते वास्तव्यास्तान् अध्वनिर्गतादीन अवतेऽस्माकमुद्धरितानि वस्त्राणि नसन्ति ।केवलमस्माभिरमुकप्रदेशे परिष्ठापितानी वर्तन्ते । तान्यानीय गृहीथ एवमुक्ते तेऽपि प्राधूर्णका ये गीतार्थास्तान् प्रेषयन्ति, वास्तव्या अपिच तेषां चिह्नानि उपदिशन्ति । यथागर्तासमीपेतस्समीपेतडागसमीपेकूपसमीपेइत्यादि ।आणयणमिति अथैवं चिह्ने कथितेऽपि स्थानं न जानन्ति यदि वा न ते वास्तव्या ग्लानादिप्रयोजनैया॑पृतास्ततः स्वयमानीय प्रयच्छन्ति । ऐसणंवा वित्तिअथवावास्तव्याः प्राधूर्णकानांदेशनंददतियथाअमुकप्रदेशे वस्त्रादिपरिष्ठापितमस्तितदमीषां दर्शय अपिशब्दात् यदि ग्लानादिप्रयोजनैर्न व्यापृतास्तदा परिष्ठापिता भावे अन्यत याचित्वा प्रयच्छन्ति । अविकोविए अप्पाणमिति आनीते परिष्ठापिते कोऽप्यकोविदोऽगीतार्थ उपहतमितिकृत्वानेच्छेत् । तत्रप्राधूकिवस्तिव्यैर्वातस्यात्मीयं वस्त्रंपात्रंदत्वा इतरत्स्वयं गृहीतव्यम् । अथ तदपिकश्चिदगीतार्थतया नगृह्णीयात्तर्हि तदानीं तंपुनः परिष्ठाप्यते । [भा.३५८४] अद्धाण निगयादीना उपरित्तोवहीविविते वा ।
संपडुगभंडधारीपेसंतीतेवियाणंते ।।। वृ-अध्वनिर्गतादीन् आदिशब्दादशिवादिकारणनिर्गतपरिग्रहस्तान्परितोपधीयान् परिमितोपधीयान् वा विविक्तोपधीन्वा विस्मरणतः पतितौपधीनित्यर्थः । उपलक्षणमेतत् दग्धोपधीन वास्तव्या ज्ञात्वा कथंभूतावास्तव्याइत्याह-संपाण्डु (दु) गभाण्डधारिणोनामायावन्मात्रमुपकरणमुपयुज्यतेतावन्मानं धरन्ति शेषं परिष्ठापयन्ति । ते तान् तथाभूतान् ज्ञात्वा ब्रुवते अस्माकमुद्धरितानि वस्त्राणि न सन्ति । किन्त्वस्माभिरमुकप्रदेशेपरिष्ठापितानिवर्तन्तेतानि गत्वाप्रतिगृह्णीतेतिएवमुक्तेतथापिप्राधूर्णकाजानते गीतार्थान् प्रेषयन्ति कथमित्याह[भा.३५८५] गड्डागिरितरुमादीणि काउचिंधाणितत्थ पेसंति ।
अवियावठा सयंवा आणं तन्नंवमगंति ।। वृ- अत्र प्राधूर्णकप्रेषितान् वास्तव्या गर्तागिरितर्वादीनि चिह्नानि कृत्वा प्रेषयन्ति यदि ग्लानादिभिरव्यापृताः स्वयमानयन्तिपरिष्ठापिताभावेऽन्यद्वामार्गयन्ति । साम्प्रतमविकोविएअप्पणगमिति - [भा.३५८६] नीयंमि विउवगरणेउवहमेयं नइच्छईकोइ।
अविकोविए अप्पणगंअनिच्छमाणो विविचंति !! वृ-नीतेऽप्युपकरणे कश्चिदविकोविद उपहतमेतदिति कृत्वा नेच्छेत् । तस्मिन्नपिकोविदे आत्मीनं वस्त्रादि समर्म्यते । अथतदपिनेच्छति तदापरिष्ठापितमानीतंपुनर्विविचन्तिपरिष्ठापयन्ति । [भा.३५८७] असतीए अप्पणावियझामियदिहबूढपडियमादीसु !
सुज्झति कयपयत्तो तमेव गेहूं असढभावो । वृ- येन पूर्वं तत्परिष्ठापितमानीतं तस्य पश्चादुपधिः कथमपि प्रदीपनकेन दग्धः हृतो वा तस्करैः पानीयेन वा नद्यादिप्लवेन प्लावितःव्रजतो वाकथमपि विस्मरणतःपतित आदिशब्दात्प्रत्यनीकेनाऽपि वस्त्राणि फालितानि पात्राणि अनेकधाभिन्नानि ततो ध्यामितहतव्यूढपतितादिषूपकरणानि याचनीयानि तेषामसत्यभावेकृतप्रयत्नस्तदेवपूर्वपरिष्ठापितंस्वयंगृह्णानःशुद्धोऽशठभावइति कृत्वा । मू. (२०१) कप्पइ निग्गंथीण वा अतिरेग पडिगहं अन्नमन्नस्सहादूरमवि अद्धाणं परिवेहिजए
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
___www.jainelibrary.org