________________
३२०
व्यवहार-छेदसूत्रम्-२. ७/१८६ निमित्तविशेषज्ञात्वा पृष्टा भद्रकंपूर्वमनुज्ञापयेत् प्रान्तमज्ञातंवा मध्ये[भा.३३६०] एएणं विहिणाउसोणुन्नवितो जयावएज्जाहि ।
राया किंदेमित्ति यं जंदिनं अन्नराईहिं ।। वृ- एतेनान्तरोदितेन विधिना सोनुज्ञापितो राजा यदा वदेत् किं ददामीति तदा वक्तव्यं यदत्तमन्यै राजभिस्तदेहीति। [भा.३३६१] जाणंतोअनुजाणइ अजाणतोभणति तेहिं किं दिन्नं !
पायोग्गंतिय भणिए किंपाउगंइमंसुणसु ।। वृ- एवमुक्तेजानानः सर्वमनुजानाति, अज्ञायकोब्रूते तैरन्यैराजादिभिः किंदत्तं तत्र प्रायोग्यमिति भणितव्यं तस्मिन्भणिते पुनर्वृत्ते-किंप्रायोग्यमिति । ततो वक्तव्यंशृणुत इदं प्रायोग्यं तदेवाह - [भा.३३६२] आहार उवहिसेज्जा ठाणनिसीयणतुयट्टगमनादी ।
थीपुरिसाण य दिक्खा दिन्ना नोपुवराइहिं ।। वृ- नो अस्माकं पूर्वराज्ञैराहारउपधिः शय्यास्थानमूर्ध्वस्थानं निपदनं त्वगवर्तो गमनमादिशब्दादागमनपरिग्रहस्तथा स्त्रीपुरुषाणां दीक्षाऽनुज्ञाद्वारेण दत्ता । [भा.३३६३] भद्दो सव्वं वियरइपंतो पुन दिपखवज्जमियराणि ।
अनुसठाइम काउनितेगुरुगाय आणादी ।। वृ- एवं कथिते सति यो भद्रकः स सर्वं वितरति प्रान्तः पुनर्दीक्षावर्जमितराणि सर्वाप्यप्याहारादीनि अनुजानाति प्रव्रज्यां पुनर्नानुजानाति । तत्रयदितस्य राज्ञोऽनुशिष्टिमकृत्वाआदिशब्दात् विद्यादि वा प्रभुकरणं वा अकृत्वा यदि तद्विषयात् निर्गच्छन्ति तदा तेषां प्रायश्चित्तं चत्वारो गुरुकाः आज्ञादयश्च दोषाः । [भा.३३६४] चेइयसावगपव्वइउकायअतरंत बालबुड्डाय ।
चत्ता अजंगमाविय अभत्ति तित्थस्सपरिहानी ।। वृ- अन्यच्च चैत्यानितेन परित्यक्तानि श्रावकायेचप्रव्रजितुकामास्तथा अतरन्तोग्लानाबाला वृद्धा अजङ्गमाश्चते सर्वे परित्यक्ता अभक्तिस्तीर्थकराज्ञा खण्डनात् । तीर्थस्य च परिहानिरापादिता । तथा हि-ये तत्र विषये पब्रिजितुकामास्ते न प्रव्रजिष्यन्ति श्रावका अपि सम्यक्त्वमणुव्रतानि च गृह्णन्तोन ग्रहीष्यन्ति नग्रहीष्यन्ति ततोभवति तीर्थस्य व्यवच्छेदः । यद्यैवंतर्हितत्रैव तिष्ठन्तु । तत्राप्याह[भा.३३६५] अत्यंताण विगुरुगा अभत्तितित्थस्सहानि जावुत्ता ।
भणमाणभणवित्ताअच्छंति अनिच्छि वञ्चति ।।। वृ- तत्र तिष्ठतामपि प्रायश्चित्तं चत्वारो गुरुका मासाः देशान्तरे भव्यपौण्डरीक प्रतिबोधनलाभतो भ्रष्टत्वात्तथातीर्थकराणामभक्ति स्तिष्ठद्भिः कृतातदाज्ञा खण्डनात्तीर्थस्य हानिरापादितया स्वयमेव तेन राज्ञोक्ता स्त्रीपुरुषा न दीक्षितव्या इति यद्येवं तर्हि किं कर्तव्यमत आह-स्वयं भणन्तः प्रज्ञापयन्तेऽन्यैभणयंत स्तिष्ठन्तितथापिचेत्स नेच्छेत्तर्हि ततो देशात् व्रजन्ति[भा.३३६६] अहपुन हवेज्जदोन्नी रज्जाइंतस्स नरवरिंदस्स ।
___ तहियं अनुजाणंतो दोसुविरज्जेसु अप्पबहुं ।।। वृ- अथ पुनस्तस्य नरवरेन्द्रस्य स्वयमन्यैर्वा प्रज्ञाप्यमानस्य कदाचित् द्वे राज्ये भक्तस्तत्र तयोर्द्वयो
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org