________________
व्यवहार-छेदसूत्रम्-२-७/१७७ [भा.३२३२] उम्मायंचलभेजा रोगायकंचपाउणेदीहं ।
तित्थयरभासितातो भस्सइ सो संजमातो वा । इहलोए फलमेयं परलोए फल न देति विजातो ।
___ आसादनासुयस्स कुव्वइदीहंतुसंसारं ।। वृ-उन्मादंवा लभते रोगातच दीर्धं प्राप्नुयात् । तीर्थकरभाषिताद्वा संवमाद्भश्यति । इहलोके विद्याअङ्गश्रुतस्कन्धादिलक्षणाः फलं मोक्षलक्षणं न ददति न प्रयच्छतिन केवलं फलदानाभावः किन्तु श्रुतस्याशातनादीर्घसंसारं करोति । तदेवं फलतआशातनाभिहिता ।साम्प्रतमनाचारफलत आह[भा.३२३४] नाणायारो विराहितोदसणयारो वितहा चरितं च ।
चरणविराधनयाए मुक्खाभावो मुणेयव्यो।। वृ-अस्वाध्यायेस्वाध्यायंकुर्वताज्ञानाचारो विराधितस्तद्विराधनायांदर्शनाचाश्चारित्रंचविराधितं । चरणविराधनतायां मोक्षाभावः । अत्रैवापवादमाह[भा.३२३५] बितियागाढे सागारियादिकालगय असति बुच्छए ।
एएहि कारणेहिंजयणाएकप्पएकाउं ।। मू. (१७८) तिवासपरिवाएसमणेनिगंथेतीसंवास परियाएसमणीए निगंथीएकम्पइ उवज्झाय ताए उद्दिसित्तए ।।
भू. (१७९) पंचवास परियाएसमणे सट्टियाससमणीए निग्गंधीएकप्पइआवरिय उवझायत्ताए उदिसित्तए।। [भा.३२३६] संगहमादीनट्ठाए वायणंदेति अन्नमन्नस्स ।
अयमविय संगहो च्चियदुविहदिसा सुत्तसंबंधो ।। वृ-पूर्वसूत्रेअन्योन्यस्यवाचनांददातिसंग्रहादीनामर्थाय अयमपिचसूत्रेणाभिधीयमानेद्विविधदिशा आचार्यदिशा उपाध्यायदिशा च सङ्ग्रह एव ततः संग्रहप्रस्तावादधिकृतसूत्रस्योपन्यासः । एष सूत्रसम्बन्धः । अनेन सम्बन्धेनायातस्यास्य ब्याख्यात्रिवर्षपर्यायश्चमणो निर्ग्रन्थस्त्रिंशद्वर्षपर्यायाः श्रमण्याः कल्पते उपाध्यायतया उद्देष्टुं पञ्चवर्षपर्यायः श्रमणो निर्ग्रन्थः । षष्टिवर्षपर्यायाः श्रमण्या निर्ग्रन्थ्याः कल्पते ।आचार्यतयाउपाध्यायतयावाउद्देष्टुमितिएषसूत्राक्षरार्थः ।सम्प्रतिभाष्यविस्तरः[भा.३२३७] तइयंमिउउद्देसे दिसासुजोगणहरोसमक्खाओ ।
सोचेवय होइ इहं परियातो वणितो नवरं ।। वृ- तृतीये उद्देशे दिक्षु आचार्योपाध्यायप्रवर्तिस्थविरागणावच्छेदिरुपासु यो गणधर आचार्य उपाध्यायो वासमाख्यातः स एव इहापि भवतिज्ञातव्यः । नवरमिह पर्यायोऽधिको वर्णितः । [भा.३२३८] तेवरिसोतीसियाएजम्मणचत्ताए कप्पतिउवज्झे ।
बितियाए सहिसयरीय जम्मणपणवास आयरितो ।। वृ-त्रिवर्षस्त्रिवर्षपर्याय उपाध्यायः कल्पते त्रिंशत्कायास्त्रिंशद्वर्षपर्याया जम्नना जन्मपर्यायेण जघन्यतश्चत्वारिंशद्वर्षपर्याया उत्कर्षत देशोनपूर्वकोटिकायाश्चत्वारिंशत्कथं स्यादिति चेदुच्यते । दशवर्षजातायाः प्रव्रज्या प्रतिपत्तिस्त्रिंशद्वर्षाणि व्रतपर्याय एवं चत्वारिंशत्तथा द्वितीयस्याः श्रमणा निर्ग्रन्थ्याः पष्टिवर्षव्रतपर्याया जन्मतो जधन्यतःसप्ततिवर्षप्रमाणायाः पञ्चवर्षपर्याय आचार्यः कल्पते
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org