________________
१७६ .
व्यवहार-छेदसूत्रम् -२-६/१४९ गोचरचर्यान हिंडते ।। [भा.२५६६] संखादीया कोडीसुराण निच्चं जिणे उवासंति ।
संसयवागरणाणियमणसा वयसाचपुच्छंते ।। वृ-संख्यातीताः सुराणां कोट्यो नित्यं सर्वकालं जिनान् तीर्थकृत उपासते | तथा सततं वचसाच पृच्छतिसुरादिके मनसावचसाचसंशयव्याकरणानि करोति । ततो भिक्षांन हिण्डन्ते । [भा.२५६७] उप्पननाणा जहनो अडंती चोत्तीसबुद्धातिसया जिणिंदा ।
एवंगणी अडगुणोववेतोसत्था व नो हिंडइइड्डिमंतु ।। वृ- यथा उत्पन्ने ज्ञाने जिनेन्द्राश्चतुस्त्रिंशत् बुद्धातिशयाः सर्वज्ञातिशया देहसौगन्धादयो येषां तेयथा भिक्षांन हिण्डते | एचंतीर्थकरदृष्टान्तेनगणी आचार्योऽष्टगुणोपेतोऽष्टविधगणिसम्पटुपेतःशास्ता इव तीर्थकर इव ऋद्धिमान्न हिण्डते ।। [भा.२५६८] गुरूहिंडणंमि गुरूगावसमेलहुयाऽनिवारयतस्स।
गीतागीते गुरूलहुआणातया बहुदोसा ।। वृ-आचार्य भिक्षामहामीतिव्यवसितंयदि बृपभोन निवारयति तथा तस्यानिवारयतः प्रायश्चित्तं चत्वारोलधुकाः । अथवृषभेवा निवारितोऽपिन तिष्ठतितहिंवृषभःशुद्ध आचार्यस्यप्रायश्चित्तं चत्वारो गुरूकाः तथा गीतार्थो भिक्षुश्चेन्न गमने प्रत्येकं चतुर्गुरू आज्ञादयश्च दोषा इमे च वक्ष्यमाणा बहवो दोषास्तानेवाह[भा.२५६१] वाते पित्तेगणालोएकायकिलेसे अचिंतया मेड्डी ।
___अकारणे वालेगणचिंता वाइड्डिणो ।। वृ-भिक्षामटतो वातो वातप्रकोपो भवति । तथा अत्युष्णरितापनात् पित्तमुद्रिक्तीभवति तथा गणस्य गच्छस्य भिक्षाटनपरिश्रमत आलोकः कर्तव्यो न भवति, तथा भिक्षाटने कायक्लेशो भवति तस्माच्च सूत्रार्थपरिहानिस्तथा सूत्रार्थयोरचिन्ता भवति । तथा मेढीभूत आचार्यस्तस्मिन् भिक्षामटति शिष्याणामात्मद्वारभावतः प्राघूर्णकादीनां वात्सल्यकरणाभावः, तथा अकारकं चेत द्रव्य लभते तस्यभोजने ग्लानत्वमभोजने परिस्थापनिकादोषः । तथा भिमटतो व्यालश्चादिरुपतिष्ठति तत्र चात्मविराधना तथा भिक्षाटने दोषाएष द्वारगाथासंक्षेपार्थः साम्प्रतमेनामेव विवरीषुराह[भा.२५७०] भारेण वेयणाएहिंडते उच्चनीयसासोवा ।
बाहुकडिवावगहणं विसमाकारेणसूलं वा ।। वृ-भारेण भक्तभृतभाजनभरेण वेदना भवति । तथा कोऽपि ग्रामो गिरौ निविष्टो भवेत् । तत्र च कानिचित् गृहाण्युच्चस्थाने कानिचित् नीचस्थाने तानि भारेण वेदनायां सत्यां हिण्डमानस्य श्वासो भवति । तथा बाहो: कटेश्चवातेन ग्रहणंभवति, तथा ग्रामे विषमाकारण व्यवस्थिते यत्र तत्र वा तिर्यक् शरीरं कृत्वागच्छतः शूलं वाभवेत् ।। [भा.२५७१] अचुण्हतावितोन्नखद्धदवावियणेच्छड्डणाईया ।
अप्पियणे असमाही गेलनेसुत्तभंगादी ।। बृ-तथा अत्युण्येन परिपितः सन् खद्धं प्रचुरद्धवं पानीयमतितृषित आददीतः । तथा समुद्दिष्टोऽपि तथा परितापभावतः पुनः पुनः पानीयमामपिबेत् । तथा चाहारः पानीयेन प्लावितः सन् न जीर्येत् ।
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org