________________
१४८
व्यवहार-छेदसूत्रम् -२-५/१४७ [भा.२४०८] सीसेणाभिहितेएवं बेइ आयरिओततो।
___ वदतो गुरुगातुब्भंआणादीया विराहना ।। वृ-एवं शिष्येणाभिहिते तत आचार्योब्रूते-एवं वदतस्तव प्रायश्चित्तं चत्वारो गुरुकाः आज्ञादयश्च दोषा विराधना सूत्रस्य । एतदेव भावयति[भा.२४०९] दिटुंतसरिसंकाउंअप्पाणपरंच केइनासंति ।
ओसहमादीनिचओकायव्वोजहेव राईणं ।। वृ- केचित्तव सदृशा दृष्टान्तसशं दण्डिकसदृशमात्मानं परं च कृत्वा नाशयन्ति । यथा औषधादीनिचयः कर्तव्यो यथा राज्ञमिति एतदेवातिप्रसङ्गापादनेन दूषयति[भा.२४१०] कोसकोट्ठारदाराणि पदातीमादीयं बलं ।
एवंमनुयपालाणं किंतुतुझंपिरोयइ ।। वृ-कोशकोष्टागारदाराः पदात्यादिकं बलमेतन्मनुष्यपालानां भवति तदेतत् किन्तु तवापिरोचते । एतदपिद्रष्टान्तबलेन गृह्यतामितिभावः । [भा.२४११] जावि ओसहमादीणं निचयोसोवि अक्खमो।
नसंचये सुहं अत्थि इहलोएपरत्थय ।। वृ-योऽप्यौषधानां निचयः सोऽपि सुखोत्पादनायाक्षमः । यतो न संचये सुखमस्ति इहलोके तदुत्पादनतद्रक्षणतन्नाशेदुःखसंभवात् । परत्रच परलोकेच सुखं नास्ति परिग्रहधरणतः कुगतिप्रपातात् [भा.२४१२] आदिसुत्तस्स विरोधोसमणचित्तागिहीण अनुकंपा ।
पुवायरिय अन्नाणीअणवत्था वंतमिच्छत्तं ।। वृ-आदिसूत्रस्यदशवैकालिकस्य विरोधस्तथाएवं ब्रुवाणोभवान्परिग्रहेसाधून्नियुक्तेतन्नियोगाच्च ते त्यक्तास्था गृहिणामनुकम्पा अनुग्रहस्त्यक्तः साधूनां स्वत एवस्वत भैषजादेः संभवात् । तथा ये पूर्वाचार्याःसन्निधिप्रतिषिद्धवन्तस्तेअज्ञानी कृताः सन्निधिर्भवता गुणोपदर्शनात् अनवस्था चैवं प्रसज्यते । सन्निधिरिव भवताऽन्येनान्यस्यापि ग्रहणप्रसक्तेस्तथा चान्तप्रतिसेवनं भवतः समापतितं प्रतिषिद्धस्यापि संचयस्य पुनर्ग्रहणात् तथा मिथ्यात्वं मिथ्यावादित्वमनुषज्यते । यथावादमकरणात् निष्परिग्रहा वयमित्यभिधाय परिग्रहधारणात् । एनामेव गाथां व्याचिख्यासुः प्रथमतः सूत्रस्य विरोधमुपदर्शयति[भा.२४१३] जंवुत्तमसनपानं खाइमं साइमं तहा। .
संचयंतुन कुव्वेजा एयंदायंविरोहियं ।। वृ- यत् दशवैकालिके उक्तमशनं पानंखादिमं तथा संचयं न कुर्यात्तथा च तन्द्ग्रन्थः- असनं पानगंचेव खाइमं साइमंतहा ।जे भिक्खू सन्निहिंकुज्जा, गिही पव्वइएनसे ।। इति तदिदानीं विरोधितं विरोधमापादितं सन्निधिरिदानीं त्वयाभ्युपगतत्वात् ।। . [भा.२४१४] परिगहेनिजुजंता परिचत्ताउसंजया।
भारादिमाइया दोसा पेहापेहकयाइया ।। वृ-संयताः परिग्रहे नियुज्यमानाः परित्यक्ताः संसारे पातनात् । किंचान्यत् । इहलोके भारादयो भारवहनादयो दोषा आदिशब्दात् कायक्लेश सूत्रार्थहान्यादिदोषपरिग्रहस्तथाप्रेक्षादिकाश्च तथाहि
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org