________________
४३०
व्यवहार - छेदसूत्रम्-१-३/७३ सन्ति किन्तुपञ्चदशादि गोसंख्याकास्तत्किंतेयुथानभवन्ति किन्तुभवन्त्येवेति ।
अधुनायोधदृष्टान्तभावनामाह[भा.१५३१] साहस्सी मल्लाखलु मह पाणा पुच्च आसि जोहाओ !
तेतुल्लनस्थि एण्हेिं किंतेजोहा न होंतीतु ।। वृ-पूर्व योधा महाप्राणाः सहस्रमल्ला आसीरन् । इदानीं तेषांतुल्यानसन्ति किन्त्वभागहीनाः ततः किंतेयोधानभवन्तिभवन्त्येवकालौचित्येन तेषामपियोधकार्यकरणादितिभावःएवंशोधिदृष्टांतमाह[भा.१५३२] पुट्विं छम्मासेहिं परिहारेणंच आसिसोधीतु ।
सुद्धवतवेण निव्वतियादिएहिं विसोधीतु ।। वृ- पूर्व षडिभर्मासैः परिहारेण वा परिहारतपसा वा शोधिरासीत् । इदानीं निर्विकृतिकादिभिरपि च शोधिः पञ्चकल्याणकदशकल्याणकादिमात्रप्रायश्चित्तदानव्यवहारात् शोधिविषय एव पुष्करिणी- . दृष्टान्तमाह[भा.१५३३] किंचपुन एव सोहीजह पुब्विल्लासु पच्छिमासुंच ।
पुस्खरिणीसुंवत्थाइयाणिसुज्झंतितहसोही ।। वृ- किं केन प्रकारेण पुनरत्राधुना एवं निर्विकृतिकादिमात्रेण शोधिर्भवति । सूरिराह यथा पूर्वांसु कालभाविनीषु पुष्करिणीष्वतिप्रभूतजलपूर्णासु वस्त्राणि शुद्धयन्ति स्म एव पश्चिमास्वप्यधुनातन कालभाविनीषु शुद्ध्यन्तितथाशोधिरपिपूर्वमिवेदानीमपिभवतीति ।
एवं दृष्टान्तानभिधायदा न्तिकयोजनामाह[भा.१५३४] आयरियादीचोद्दस पुवादिआसिपुट्विंतु ।
एवं जुगाणुरुवाआयरियाहृतिनायव्वा ।। वृ- एवमनन्तरोदितदृष्टान्तकदम्बकप्रकारेण यद्यपि पूर्वमाचार्यादयश्चतुर्दश पूर्वधरादय आसीरन् तथापीदानीमाचार्या उपलक्षणमेतत् उपाध्यायादयश्च युगानुरुपा दशाकल्पव्यवहारधरादयस्तपो नियमस्वाध्यायादिषूधुक्ता द्रव्यक्षेत्रकालभावोचितयतनापरायणा भवन्ति ज्ञातव्याः । सम्प्रति यावत्पर्यायस्य यावन्तिस्थानानि सूत्रैणानुज्ञातानि तस्य तावन्त्यसंमोहार्थमुपदिदर्शयिषुराह[भा.१५३५] तिवरिसे एगठाणंदोन्नियठाणाउपंचवरिसस्स।
सव्वाणि विकिट्ठोपुन वोढुंवा इतिठाणाई।। वृ-त्रिवर्षे त्रिवर्षपर्यायस्य एकमेवोपाध्यायलक्षणंस्थानमनुज्ञातं, न द्वितीयमाचार्यत्वलक्षणमपि तस्याल्पपर्यायतया प्रभूतखेदसहिष्णुत्वाभावेनाचार्यपदे योग्यताया अभावात् पञ्चवर्षस्य पञ्चवर्षपर्यायस्य द्वे स्थानेऽनुज्ञाते तद्यथा-उपाध्यायत्वमाचार्यत्वं च बहुवर्षतरवर्षपर्यायतया खेदसहतरत्वात्विकृष्टोऽष्टवर्षपर्यायः ।पुनः सर्वाण्ययिस्थानानिवोढुंशक्नोतिबहुतमवर्षपर्यायत्वात् ततस्तस्यसूत्रेणोपाध्यायत्वमाचार्यत्वंगणित्वं प्रवर्तित्वंस्थविरत्वंगणावच्छेदित्वंचानुज्ञातं । अथकथं सर्वाणि यथोक्तानि स्थानानि शक्नोति ।तत आह[भा.१५३६] नोइंदिइंदियाणयकालेणजयाणि तस्सदीहेण ।
कायव्येसुबहुसुय अप्पा खलुभावतितेनं ।। वृ-तस्य अष्टवर्षपर्यायस्य दीर्धणाटवर्पप्रमाणेन इन्द्रियनोइन्द्रियाणि जितानि भवन्ति । कर्तव्येषु चबहुष्वात्माखलुतेन भावितोभवति । ततो योग्यत्वात्सर्वाण्यपिस्थानानि तस्यानुज्ञातानि ।
.मू. (७४)निरुद्धपरिवाएसमणे निगन्थेकप्पइतदिवसंकप्पइआयरियउवज्झायत्ताएउद्दिसितए सेकिमाहुभंते अस्थिणंथेराणांतहारुवाणिकुलाणिकडाणिपतियाणिजाणिवेसासियाणिसंमयाणि
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org