________________
१३३
उदशक: ५, मूल : १४, भा. ३७२/ प्रागुक्तक्रमेण द्वाभ्यां मासाभ्यां निष्पन्नेति सप्तमासा द्वाभ्यां गुण्यंते, जाताश्चतुर्दशमासाः, ततो द्वौस्थापनामासौ चारोपणामासाविति समुदिताश्चत्वारः तेचतुर्दशसुप्रक्षिप्यंते, आगतंविंशिकास्थापना विंशिका चारोपणा अष्टादशभिमसिनिष्पन्नेति, दोण्हंतु इत्यादि द्वायोरपिआरोपणायाः कृत्स्नाकृत्स्नयोलब्धुमीप्सिताया आरोपणाया यतिमासायतिभिर्सिरीप्सितारोपणा निष्पन्नेतियावत्ततिभिर्गुणय, यद्यकेन मासेन निष्पन्ना तत एकेन गुणाय, अथ द्वाभ्यां मासाभ्यां निष्पन्ना तर्हि द्विकेनाप्यथ त्रिभिस्ततस्त्रिभिरित्यादि, अथवा द्वयोरप्यारोपणयोः कृत्स्नाकृत्स्नयोर्लब्धं, वतिमासास्तत ईप्सितया आरोपणया गुणय, यदिप्रथमा तत एकेन गुणवते, अथ द्वितीया ततो द्वाभ्यामथ तृतीया ततस्त्रिभिरित्यादि, एतच्चप्रागपिभावितं, तदेवमशीतिशतात्स्थापनारोपणादिवसेषुशोधितेषु यच्छेषं तद्वक्तव्यतोक्ता, संप्रति स्थापनारोपणादिवसेभ्यो यथा मासा आगच्छंति मासेभ्यो वा दिवसास्तथा प्रतिपादयति[भा.३७३ दिवसा पंचहिंभइया दुरूवहीणाउतेभवेमासा ।।
मासा दुरूवसहिया पंचगुणा ते भवे दिवसा ।। वृ-स्थापनाया आरोपणाया वा दिवसा: पंचभिर्भज्यंते, पंचभिस्तेषांभागो हियते इतिभावः, ततो भागे हते लब्धास्ते द्विरूपहीनाः क्रियते, ततो रूपद्वयं स्फेट्यते इति भावः, रूपद्विक वा स्फेटिते यदवशिष्यते, तेभवेयुर्मासा, यथा विशिंकायाः स्थापनाया दिवसा विंशतिस्तेषां पंचभिर्भागो हिवते, लब्धाश्चत्वारस्ते द्विरूपहीनाः क्रियते. स्थितौ द्वौ, आगतं विंशिकास्थापनाद्वाभ्यांमासाभ्यां निष्पन्ना. तथा पाक्षिक्या आरोपणाया दिनानि पंचदश तेषां पंचभिर्भागहरणं लब्धास्त्रवस्ते द्विरूपहीनाः क्रियते, स्थित एक आगतं पाक्षिकी आरोपणा एकन मासेन निष्पन्ना, विंशिकारोपणा विंशिका स्थापना च द्विमासनिष्पन्ना भावनीया, तृतीयाया: पंचविंशतिदिनाया आरोपणायाः दिवसाः पंचविंशतिस्तेषां पंचभिर्भागहारो, लब्धाः पंचतेद्विरूपहीनाः कृताः स्थितास्त्रयः, आगतंपंचविंशतिदिना, तृतीयारोपणा त्रिभिमर्सिनिष्पना एवं सर्वत्रभावनीयं,मासादूरुवसहिया इत्यादि, यतिमासाःस्थापनायामारोपणायां वाधिकृतकरणवशाल्लब्धास्ते दिवसा नयनायद्विरूपसहिताः क्रियते, तत पंचगुणास्ततोभवेयु यथोक्ता दिवसाः, यथा विंशिकायाःस्थापनाया द्वौमासौ तो द्विरूपसहितौ क्रियेते,जाताश्चत्वारस्तेपंचभिर्गुण्यंते, आगतंविशिकायाः स्थापनावाविंशतिर्दिनानितथापाक्षिक्या आरोपणावाएकोमासः,सद्विरूपसहितः क्रियते, जातास्त्रय स्ते पंचर्भिगुण्यते, आगतं पाक्षिक्या आरोपणायाः पंचदश दिनानि तथा पंचविंशतिदिनाया आरोपणायास्त्रयोमासास्तद्विरुपयुताः क्रियत,जाताः पंचतेपंचभिगुण्यंते, आगतं पंचविशतिर्दिनानि एवंसर्वत्र भावनीयं,तदेवं करणान्यभिधायोपसंहारमाह, [भा.३७४] ठवणारोवणसहिया संचयमासा हवंतिएवइया ।।
कत्तो किंगहियं तियाठवणामासे ततो सोहे ।। वृ-पूर्व ठवणारोवणदिवसे माणाउ विसोहइतु इत्यादि करणवशात् ये लब्धा मासास्तेऽनंतरोक्तकरणवशादानीता ये स्थापनारोपणा मासा स्तत्सहिताःक्रियते, ततः शिष्मेभ्यः एवं प्ररूपय, अस्यां स्थापनायामस्यांचारोपणायामेतावंतःसंचयमासाः,सर्वप्रायश्चित्तसंकलनमासाभवंति, तदेवं वतिभिमांसः प्रतिसेवितैर्या स्थापना आरोपणाच निष्पन्ना, तदेततप्रतिपादितमधुना तस्यांतस्यां स्थापनायामारोपणायां संचयमासानां मध्येकुतो मासात किंगृहीतमिति प्रतिपादनार्थमाह, कत्तो इत्यादि-शिष्यः
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org