Agam Sutra Satik 35 Bruhatkalpa ChhedSutra 2

SR No.: 003371
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
Publication Year: 2000
Total Pages: 1500
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 35, & agam_bruhatkalpa
File Size: 29 MB

Page 725

१९०
बृहत्कल्प-छेदसूत्रम् -२-१/४३ ग्रहीतुंन कल्पत इति सूत्रसङ्केपार्थः॥अथ नियुक्तिविस्तर:[भा.२९२४] रातो सिज्जा-संथारगहणे, चउरो भासा हवंति उग्घाया।
आणाइणो य दोसा, विराधना संजमाऽऽयाए। वृ-शेरतेऽस्यामिति शय्या-वसति, सैव संस्तारकः शय्यासंस्तारकः; यद्वा शय्या-वसतिरेव, संस्तारको द्विधा-परिशाटी अपरिशाटी चेति, ततः शय्योपलक्षितः संस्तारकः शय्यासंस्तारकः, शय्या च संस्तारकश्चेत्यर्थः । तस्य च यद्यपि सूत्रे रात्रौ ग्रहणमनुज्ञातं थाप्युत्सर्गतो न कल्पते । यदि गृह्णाति ततश्चत्वारो मासा उद्धाताः प्रायश्चित्तम्, आज्ञादयश्च दोषाः, विराधना च संयमात्मविषया । तामेव भावयति[भा.२९२५] छक्कायाण विराधन, पासवनुच्चारमेव संथारे।
पक्खलण खाणु कंटग, विसम दरी वाल गोणे य॥ रात्रावप्रत्युपेक्षितायांभूमावुच्चारंप्रश्रवणंवाव्युत्सृजतः षटकायानां पृथिव्यादीनां विराधना। अथैतद्दोषमयान व्युत्सृजति ततआत्मविराधना। यत्रवाव्युत्सृजतितत्र बिलान्निर्गत्य दीर्घजातीयेन भक्ष्येत, एवमप्यात्मविराधना । “संथारे "त्ति अप्रतुपेक्षितायां भूमौसंस्तारकंप्रक्षिपतः एवमेव' षट्कायविराधना, बिलादावात्मविराधनाऽपि । तथा 'स्थाणुः' कीलकस्तत् प्रस्खलनं भवेत, कण्टकैर्वाविध्येत, 'विषमें निम्नोन्नते दरीषु वा बिलेषुप्रस्खलेत्प्रपतेद्वा, 'व्याला.' सांस्तैर्दश्येत, 'गौः' बलीवर्दस्तेनाभिघातो भवेत् ॥ किञ्च[भा.२९२६] एरंडइए साणे, गोम्मिय आरक्खि तेनगा दुविहा।
एए हवंति होसा, वेसिस्थि-नपुंसएसुंवा।। -“एरंडइए साणे"त्ति हडक्कयितः श्वा तेन खाद्येत । 'गौल्मिकैः' बद्धस्थानकै रक्षपालैः 'आरक्षकैर्वा' चौरग्राहगुह्येत । स्तेनका द्विविधाः-शरीरस्तेना उपधिस्तेनाश्च, तैरुपधिपहियेत साधवो वा हियेरन् । एते दोषा रात्रौ शय्या-संस्तारकग्रहणे भवन्ति । तथा 'वेश्यास्त्री-नपुंसकेषु वा' वेश्यापाटके नपुंसकपाटके वा स्थितानां रात्री परिवर्तयतां स्वाध्यायशब्दं श्रुत्वा लोकः प्रवचनावर्णवादं कुर्यात्-अहो ! साधवस्तपोवनमासेवन्ते । यत एते दोषा अतो न रात्रौ शय्यासंस्तारको ग्रहीतव्य इति । आह यद्येवं ततः[भा.२९२७) सुत्तं निरत्थगं कारणियं, इणमो अद्धाणनिग्गया साहू।
मरुगाण कोट्ठगम्मी, पुव्वद्दिट्टम्मि संज्झाए॥ वृ-सूत्रं निरर्थकं प्राप्नोति । सूरिराह-न भवति सूत्रं निरर्थकं किन्तु कारणिकम् । किं पुनस्तत् कारणम् ? इत्याह-'इदम् अनन्तरमेवोच्यमानम्-अध्वनिर्गताः केचन साधवोऽस्तमनवेलायां ग्रामंप्राप्ताः, तत्र तैर्मरुकाणां कोष्ठकः' अध्ययनापवरको दृष्टः परंतदीयः स्वामी तत्र सन्निहितो नविद्यते, ततस्तेसाधवस्तं मरुककोष्ठकमुचार-प्रश्रवणभूमिकाञ्चप्रत्युपेक्ष्य स्वामिनम्-अध्यापकं समागतं याचन्ते; याचयित्वा च तत्र कोष्ठके पूर्वष्टे सन्ध्यायां गृह्यमाणे सूत्रनिपातो द्रष्टव्यः ।। एवं सन्ध्यालक्षणां रात्रिमङ्गीकृत्योक्तम्, न केवलं सन्ध्यायां किन्तु विकालेऽपि शय्यासंस्तारकस्यामीभि कारणैर्ग्रहणं कल्पते- .
[भा.२९२८] दूरेव अनगामो, उव्वाया तेन सावय नदी वा ।