Page Text
________________
३७६
बृहत्कल्प-छेदसूत्रम् -१-१/६
भिग्रहास्ते स्वयमेव गुरूनापृच्छय गच्छन्ति । अथ न सन्त्याभिग्रहिकास्ततः को विधिः? इत्याह[भा.१४६४] वेयावच्चगरं बाल वुड्ड खमयं वहंतऽगीयत्यं ।
गणवच्छेइअगमनं, तस्स व असती य पडिलोमं ।। वृ-वैयावृत्त्यकरं १ बालं २ वृद्धं ३ क्षपकं ४ 'वहन्तं' योगवाहिनं ५ अगीतार्थं ६ एतान् न क्षेत्रप्रत्युपेक्षणाय व्यापारयेत्, किन्तु गणावच्छेदकस्य गमनं भवति । तस्य वाशब्दादपरस्य वा गीतार्थस्य 'असति' अभावे 'प्रतिलोमं' प्रतीपक्रमेण पश्चानुपूर्वेत्यर्थः, एतानेवागीतार्थमादि कृत्वा व्यापारयेदिति सङ्ग्रहगाथासमासार्थ ॥अथैनामेव विवरीषुः प्रथमतःप्रायश्चित्तमाह[मा.१४६५] आइतिए चउगुरुगा, लहुओ मासो उ होइ चरिमतिए।
आणाइणो विराधन, आयरियाई मुनेयव्या ।। वृ-'आदित्रिके' वैयावृत्त्यकर-बाल-वृद्धलक्षणे व्यापार्यमाणे चत्वारो गुरुकाः । 'चरमत्रिके तु' क्षपक-योगवाहि-अगीतालक्षणेलधुकोमासः ।आज्ञादयश्च दोषाः, विराधनाचाऽऽचार्यादीनां ज्ञातव्या । तामेव भावयति[मा.१४६६] ठवणकुले व न साहइ, सिट्ठा व न दिति जा विरादानया।
परितावनमनुकंपन, तिण्हऽसमत्थो भवे खमओ।। कृवैयावृत्त्यकरः प्रेष्यमाणोरुष्यति।रुषितश्चयान्याचार्यादिप्रायोग्यदायकानिस्थापनाकुलानि तानिन कथयति । 'शिष्टानि वा कथितानि परंतानि तस्यैव ददति नान्यस्य, तेन भावितत्वात् तेषाम् ।ततोऽलभ्यमानेप्रायोग्ये या काचिदात्मनो ग्लानादीनांवा विराधनातन्निष्पन्नमाचार्यस्य प्रायश्चित्तम्। अथ क्षपकंप्रेषयति ततो यदसौ शीता-5ऽतपादिनापरिताप्यतेतन्निष्पन्नम्, देवता वा काचित् क्षपकमनुकम्पमाना खलु क्षेत्रेऽपि भक्त-पानमुत्पादयति, लोको वा क्षपक इति कृत्वा तस्यानुकम्पयासवर्मपि ददाति नान्यस्य, तपःक्षामकुक्षिश्वासौतिसृणांगोचरचर्याणामसमर्थः इति ॥ बालद्वारमाह[भा.१४६७) हीरेज व खेलेज व, कज्जा-ऽकजं नयाणई बालो।
सो व अनुकंपणिज्जो, न दिति वा किंचि बालस्स ॥ वृ-हियेत वाम्लेच्छादिना, खेलयेद्वा चेटरूपैः सार्द्धम्, ‘कार्या-ऽकार्यं च कर्त्तव्या-ऽकर्त्तव्यं न जानाति बालः । “स वा' बालः स्वभावत एवानुकम्पनीयो भवति ततः सर्वोऽपि लोकस्तस्य भक्त-पानं प्रयच्छति । स चागत्याचार्याय कथयति-यथा सर्वमपि प्रायोग्यं तत्र प्राप्यते । ततस्तद्वचनादागतस्तत्र गच्छः, यावन्न किञ्चिद् लभ्यते । न ददति वा किञ्चिद् बालाय लोकाः, पराभवनीयतया दर्शनात् ॥ वृद्धद्वारमाह[भा.१४६८] वुद्दोऽनुकंपणिज्जो, चिरेण न य मग्ग थंडिले पेहे।
अहवा वि बाल-वुट्टा, ,असमत्था गोयरतियस्स ।। वृ-'वृद्धः' परिनतवया अनुकम्पनीयो लोकस्य भवति, ततश्चायं सर्वत्रापि लभते नापरः । तथा स मन्दं मन्दं गच्छन् चिरकालेनोपैति, न च 'मार्ग' पन्थानं स्थण्डिलानि च प्रत्युपेक्षते । अथवा बाल-वृद्धावसमर्थों 'गोचरत्रिकस्य' त्रिकालभिक्षाटनस्येति॥योगवाहिद्वारमाह[भा.१४६९] तूरंतो व न पेहे, गुणणालोभन न य चिरं हिंडे ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003371 |
| Book Title | Agam Sutra Satik 35 Bruhatkalpa ChhedSutra 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 1500 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 35, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 29 MB |