Agam Sutra Satik 35 Bruhatkalpa ChhedSutra 2

SR No.: 003371
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
Publication Year: 2000
Total Pages: 1500
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 35, & agam_bruhatkalpa
File Size: 29 MB

Page 279

२७६
बृहत्कल्प-छेदसूत्रम् -१-१/२ "सिंभे"त्ति श्लेष्मोदये निम्बपत्राणि । अथ यदुक्तं “तिनिय पुरिसाऽऽयरियमाइ" ति तदेतद् भावयति[भा.१०३०]गणि-वसभ-गीत-परिणामगा य जाणंतिजं जहा दव्वं ।
इयरे सिं वाउलणा, नायम्मि य भंडि-पोउवमा ।। वृ-योऽसौ ग्लानः स गणी-आचार्यो वृषभः-उपाध्यायो भिक्षुश्चेति त्रयः पुरुषाः । अत्र भिक्षुर्द्विधा-गीतार्थोऽगीतार्थश्च, परिणामकोऽपरिणामको वा।तत्र गणि-वृषभ-गीतार्थभिक्षूणां त्रयाणां पुरुषाणां प्राशुकैषणीयेन द्रव्येणाऽऽलेपनादि कर्तव्यम्; यदा प्राशुकमेषणीयं वा न प्राप्यते तदा तदितरेणापि कर्त्तव्यम् । एतेषां च यद् यथा गृहीतं तत् तथैव निवेद्यते, निवेदितेच तेतथैवागमप्रामाण्येन सचित्तमचित्तंवा शुद्धमशुद्धंवा द्रव्यं यद्यस्मिन्नवसरे कल्पते तद् यथावद् जानन्ति । यस्त्वगीतार्थ परं पारिणामिकः सोऽपि यद् यथा क्रियते तत् तथैव परिणामकत्वात् कथितं सद् जानीते । ‘इतरे' अपरिणामकाः सन्तो येऽगीतास्तेषां न कथ्यते, यथा 'अप्राशुकमनेषणीयं वा गृहीतम्' किन्तु तेषां व्याकुलना क्रियते, यथा 'अमुकगृहादात्मार्थं कृतमानीतमिदम् । अथ कथमपि तैतिं यथा 'एतदप्राशुकमनेषणीयं वा ततो ज्ञाते सति भण्डी-गन्त्री पोतः-प्रवहणं तदुपमा कर्तव्या । यथा
जा एगदेसे अदढा उभंडी, सीलप्पए सा उ करेति कजं । जा दुब्बला सीलविया वि संती, न तंतुसीलेंति विसिन्नदारुं।
__ 'शीलाप्यते' समारच्यते इत्यर्थः । तथाजो एगदेसे अदढो उ पोतो, सीलप्पए सो उ करेइ कजं ।
जो दुब्बलो सीलविओ वि संतो, न तंतु सीलेंति विसिनदारुं ।। एवं त्वमपि यदिजानीषे-'अहंप्रगुमीमविष्यामि, प्रगुणीभूतश्च प्रायश्चित्तं वोढास्मि, अपरं च स्वाध्याय-वैयावृत्य-तपःप्रभृतिभिरधिकं लाभमुपार्जयिष्यामि' इति तत इदं प्रतिसेवस्व अकल्पनीयम्; अथैतेषामसमर्थस्ततो मा प्रतिसेवस्वेति ॥ गतं वैद्यप्रच्छन-यतनापुरुषलक्षणं द्वारत्रयम् । अथ लिङ्गादीनि सर्वाण्यपि द्वाराणि गाथाद्वयेन भावयति[भा.१०३१] सोपुन आलेवो वा, हवेज आहारिमं व मिस्सियरं ।
पुव्वं तु पिट्ठगहणं, विगरण जंपुवछित्रं वा ।। वृ- यो वनस्पतिभेदो व्रणादौ पित्तोदयादौ वा उपयुज्यते स पुनरालेपो वा स्यात्, बहिपिण्डीप्रदानादिक इत्यर्थः, 'आहारिमंवा बीजपूरादिकम् । तच्चोभयमपिप्रथमतोऽचित्तम्, तदलाभे मिश्रम, तस्याप्यभावे इतरत्' सचित्तम्। अथवा 'मिथ' नाम यद्आलेप आहारयितव्यं चभवति, 'इतरत्' नामयन्नालेपोनाहारयितव्यम् । तच्च स्पर्शेन स्पर्शनीयवास्यात् पद्मोत्पलवद्, नासिकया आघ्रातव्यं वा भवेत् पुष्पादिवत् । एतावता द्रव्यग्रहणद्वारं व्याख्यातम् । अथ पिष्टापिष्टद्वारम्-तत्राऽऽलेपादिकंसर्वमपि यत्पूर्वपिष्टं लभ्यतेतस्यग्रहणं कर्त्तव्यम्, पूर्वपिष्टस्यालाभे तृतीयेनापि भङ्गेन, तस्याप्यलाभे द्वितीयेन, तस्याप्यसति प्रथमभङ्गेन यत् पूर्वच्छिन्नं तद् विकरणं कृत्वा ग्राह्यम्, विविधम्-अनेकप्रकारं करणं-खण्डनं यस्य तद् विकरणम्, तत् ताशं चानीय पेषणीयम् । एतेन च यदधस्तादुक्तं "इयरे गहणं कहं होज्जा'' इति तद् एवं भवेदितिप्रतिपत्तव्यम्।।