Agam Sutra Satik 35 Bruhatkalpa ChhedSutra 2

SR No.: 003371
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
Publication Year: 2000
Total Pages: 1500
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 35, & agam_bruhatkalpa
File Size: 29 MB

Page 199

१९६
बृहत्कल्प-छेदसूत्रम् -१. [भा.७३७] अभिगय थिर संविग्गे, गुरुअमुई जोगकारए चेव ।
दुम्मेहसलद्धीए, पडिबुज्झी परिणय विणीए । वृ-'अभिगतः प्रबुद्धः । स्थिरः सम्यग्दर्शनादक्षोभ्यः । संविग्नः प्रागुक्तः । 'गुर्वमोची' निष्ठुरं निर्भसितोऽपि गुरूणाममोचनशीलः । योगकारकः पूर्ववत् ।दुर्मेधा अपियः सलब्धिकः। 'परिणतः' परिपक्कवयाः परिणामको वा । विनीतः' अभ्युत्थानादिविनयोद्यतः ।। [भा.७३८] आयरियवन्नवाई, अनुकूले धम्मसड्दिए चेव ।
एतारिसे महाभागे, उस्सारं काउमरिहइ॥ वृ- ‘आचार्यवर्णवादी' गुरूणां गुणोत्कीर्तनकारी । 'अनुकूलः' आचार्याणामन्येषां वा पूज्यानां वैयावृत्यादिना हितकारी | धर्मे-तपः-संयमात्मके चारित्रधर्मे श्रद्धिकः-श्रद्धावान् अत्यन्ताभिलाषुकः । चः समुच्चये । एवः पादपूरणे । 'एताद्दशः' एवंविधगुणोपेतः ‘महाभागः' शिष्य उत्सारं कर्तुमर्हति, उत्सारकल्पस्य योग्यो भवतीत्यर्थः ।।
अनीशानुत्सारयितुः प्रायश्चित्तमाह[भा.७३९] अनभिगयमाइआणं, उस्सारितस्स चउगुरू होति ।
उग्गहणम्मि वि गुरुगाऽकालमसज्झायऽवक्खेवे।। वृ-आदेशद्वयेनापिये गुणाः पूर्वमुक्तास्तद्विपरीतायेऽनभिगतादयः, तद्यथा-अनभिगतः अप्रतिबद्धः असंविग्नः अलब्धिकः अनवस्थितः अमर्यादामेधावी अप्रतिबोधी अयोगकारकः अपरिणतः अविनीतः आचार्यावर्णवादी अननुकूलः अधर्मश्रद्धालुः । एतेषाम् ‘उत्सारयतः' उत्सारकल्पं कुर्वत आचार्यस्य प्रत्येकं चतुर्गुरवःप्रायश्चित्तम् । “उम्हणम्मि वि गुरुग"त्तिसूत्रमय वाझगित्येवावगृह्णातीत्यवग्रहणः, “नन्द्यादिभ्योऽनः" इतिकर्तरि अनप्रत्ययः, ग्रहणमेधावीत्यर्थः, तस्य यदि निष्कारणमुत्सारयति तदाऽपि चत्वारो गुरुकाः । अथ किमर्थं मेधाविनो नोत्सार्यन्ते? उच्यते-यतोऽसौ प्रज्ञालत्वादेवाऽऽनुपूव्यैर्व पाठ्यमानो झगित्येव विवक्षितमुत्सारणीयं श्रुतं प्राप्स्यति, ततः को नाम तस्योत्सारकल्पकरणेऽभ्यधिको गुणः,? अथवा “उग्गहणम्मिवि"त्ति यस्य आचारान्तर्गतवस्त्रैषणाध्ययनस्योपक्रमणनिमित्तमुत्सार्यते तस्य यद्यप्युत्सारकल्पसमकालमेव सर्वमपि सूत्रमर्थवाऽवगृह्णाति,अपिशब्दाभन्दमेघस्तयायद्यपिनावगृह्णाति, तथाऽप्यवग्रहणेऽ. नवग्रहणे वाऽकालोऽस्वाध्यायिकं व्याक्षेपश्च न कर्त्तव्यः । यदि करोति तदा चत्वारो गुरुकाः। एतम्राकालादिकमुपरिष्टाद् भावयिष्यते ।
अथवा "उग्गहणम्मि विगुरुग"त्तिअन्यथा व्याख्यायते-योऽवग्रहणे समर्थ उत्तममेघावी, अपिशब्दः सम्भावनायाम्, किं सम्भावयति? यावन्मानं सूत्रं तस्योद्दिश्यते तावदशेषमप्यर्थेन युक्तमवगृह्णाति, यो वा वैरस्वामिवत् पदानुसारिप्रतिभो भूयस्तरमप्यनुसरति तस्योत्सारणीयम्। अथनोत्सारयति तदा चतुर्गुरुकाः । तत्रापि यावदुत्सारकल्पः क्रियते तावदकालोऽस्वाध्यायिक व्याक्षेपश्च न कर्त्तव्यः । यदि करोति तदाऽपि चतुर्गुरुकाः ॥ अथोत्सारकल्पकरणे यत् प्राक् कारणं सांन्यासिकीकृतं तद् दर्शयति. [भा.७४०] गच्छो अ अलद्धीओ, ओमाणं चेव अनहियासा य ।
गिहिणो अ मंदधम्मा, सुद्धं च गवेसए उवहिं ।।